Antibiyotikler, tüm dünya genelinde çok sık kullanılıyor. Ancak en fazla da yan etkiye bu ilaçlar yol açıyor. Genelde ateş düşürücü ve ağrı kesici olarak başvurulan antibiyotik kullanımında Türkiye, Avrupa'da birinciliği bırakmıyor. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Acil Dahiliye Bölüm Başkanı Prof. Dr. Osman Erk, antibiyotik kullanımıyla ilgili önemli uyarılarda bulunuyor:
SADECE BAKTERİLERDE ETKİLİ
Antibiyotikler sadece bakterilere karşı etkili; mantar ve virüslere karşı etkili değildir. Bir infeksiyon hastalığıyla karşı karşıya olunduğunda etkenin bakteri mi? Virüs mü? olduğunun ayırt edilmesi son derece önemlidir.
İNFEKSIYONLARDA ÇARE DEĞİL
Üst solunum yolu infeksiyonları ve ishaller en sık gereksiz antibiyotik kullanılan hastalıklardır. Üst solunum yolu infeksiyonları denildiğinde akut sinüzit, burun iltihabı, akut tonsillo-farenjit, akut bronşit akla gelmelidir. Bu hastalıklarda etken çoğunlukla (%90) virüslerdir ve antibiyotik kullanımı gereksizdir. Akut ishal durumlarında en sık neden bakteri, toksin, virüs ve mantarlardır. Tifo, amipli ve basili dizanteri, kolera, tüberküloza bağlı ishaller dışında bakterilerle oluşan ishal durumlarında bile antibiyotik kullanımı gereksizdir. İshal tedavisinde kullanılan antibiyotiklerin en sık yan etkisi yine antibiyotiklere bağlı ishallerdir.
KAŞINTI VE KIZARIKLIĞA DİKKAT
Antibiyotik kullanımından hemen sonra dakikalar içerisinde ortaya çıkan kaşıntı, kızarıklık, ürtiker, anjioödem gibi deri belirtileri ile birlikte nefes darlığı, tansiyon düşüklüğü, bazen bulantı, kusma, karın ağrısı gibi belirtilerle seyreder. Anafilaksi konusunda en çok korkulan antibiyotikler penisilin grubu antibiyotiklerdir. Yine özellikle belirli bir grup antibiyotik kalp çarpıntısı ve ardından kalp durması tablosuna yol açabilir. HER ORGANI ETKILER
Antibiyotiklerin vücutta bulunan her organa yan etkileri söz konusu olabilir. Antibiyotikler bağırsaklarımızda bulunan probiyotikleri ortadan kaldırarak dengeyi bozarlar ve ishale neden olurlar. Antibiyotiklerin bazıları özellikle karaciğer ve böbreklerde hasara yol açarak, karaciğer ve böbrek yetersizliğine neden olabilir.
DOKTOR KONTROLÜNDE ALINMALI
Özellikle çocukluk döneminde sık antibiyotik kullananlarda obezite, şeker hastalığı, kanser sıklığında artış, bağışıklık sisteminin bozulması yaşanıyor. Antibiyotikler gerekli olduğu zamanlarda ve doktor gözetiminde uygulandığında yararlı olan ilaçlardır. Ateş düşürücü ve ağrı kesici değillerdir.
