Son yıllarda emekli maaşı nasıl artırılır? Sorusu vatandaşlar tarafından sıkça sorulmaya başlandı. Bu bağlamda haberimizde Takvim Gazetesi yazarı Faruk Erdem bugün köşesinde kaleme aldığı yazıyı veriyoruz. Ayrıca okuyuculardan gelen sorulara cevaplar var. Son yıllarda devreye giren uygulamalarla, emekli aylığı bağlama oranları düştü.
DETAYLAR İÇİN BİR SONRAKİ SAYFAYA TIKLAYINIZ
Sosyal güvenlik mevzuatımıza göre 1 ay 30 gün olarak kabul ediliyor. Bir yıl ise 360 gün olarak hesaplanıyor. O yüzden 40 gün prim yatırılması mümkün değil. Dolayısıyla emeklilik için kaç işyerinden yatırılırsa yatırılsın, prim gününüz 30 gündür. Ancak ödenen prim miktarı arttığından prime esas kazanç yükselir ve emekli maaşınıza katkı yapar.
65 yaş maaşı alan babamın nafaka diye bir sebepten dolayı maaşı kesildi. Bu konuda bilgilendirebilir misiniz? Mehmet KUŞSEVER
Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan yapılan emeklilik-yaşlılık maaşı gibi ödemelere haciz gelmiyor. Bunun iki istisnası var. Biri kuruma olan borç, diğeri ise nafaka. Babanız eşinden boşandı ve nafaka borcu varsa, bu borcu da ödememişse maaşından kesilmiştir. Ortada boşanma-nafaka diye bir konu yoksa, bir yanlışlık vardır, gidip itiraz edin.
BAŞKA NE YAPILABİLİR?
İki ve fazla iş imkanı olmayanlar için de emekli maaşını artırmak için yapılacaklar var. Onları da sıralayalım:
Aylık brüt kazancınızın 3 bin lira ve üzerinde olmasına dikkat edin. Her yıl 70-80 lira emekli maaşınız artar. Asgari ücretten çalışırsanız emekli maaşınızda yılda 20 lira düşüş yaşanabilir.
Emeklilik planını şimdiden yapın. Son 1-2 yıla bırakmayın. Çünkü tüm çalışmalarınız emekli maaşını etkiliyor.
Prim gününün çok olmasından ziyade yatırılan prime esas kazancın yüksek olması önemli. Özellikle son 3.5 yılda tavandan ödeme yapma imkanınız varsa maaşınızda ciddi artış olur. (takvim.com.tr) Bağ-Kur'lu iseniz son 3.5 yıl SSK'lı olmaya çalışın. SSK'dan emekli olmak hem daha kolay hem maaş yüksek oluyor.
Brüt maaşınızın tam hesaplanmasına dikkat edin. İşverenin düzenli ödenen ikramiye, prim, nakit yardımlar gibi ödemeleri bordroda gösterip göstermediğini kontrol edin. Böylece kazancınız yükselecektir. Emeklilik işlemleri sırasında bakmakla yükümlü olduğunuz kişileri bildirmeyi unutmayın. Bunlar da maaşınızı yukarı çekecektir.
YÜKSEK EMEKLİ MAAŞI NASIL ALINIR?
Son yıllarda devreye giren uygulamalarla, emekli aylığı bağlama oranları düştü. 2000 yılından önce emekli olan bir işçinin en düşük emekli maaşı 1.980 lira, 2000 sonrasında emekli olanın ise en düşük maaşı 1.555 lira oldu. Emekliler bu rakamları yetersiz bulurken, aslında çalışma hayatında bu miktarı yükseltebilmek mümkün. En önemli parametre brüt maaşınız. Bu maaş eğer 3 bin lira ve üzerindeyse ileride maaşınız artacak. Asgari ücret ise azalacak. Emekli maaşını artıran 8 formülü şöyle sıraladık:
ERKENDEN PLAN YAPIN
Emekliliğinizi planlarken, son bir 2 yılı düşünmeyin. Şimdiden yani eğer imkanınız varsa 8-10 yıl öncesinden planınızı yapın. Böylece alacağınız maaşı daha da artırabilirsiniz. Çünkü maaş hesaplanırken kazançlarınızın tamamına bakılıyor.
SGK DAHA AVANTAJLI
Bağ-Kur yerine SGK'dan emekli olmak daha avantajlı. SGK'dan emekli olma imkanınız varsa; isteğe bağlı sigorta, tarım SGK, tarım Bağ-Kur, zorunlu Bağ-Kur seçeneklerini ikinci planda tutun.
ekonomi@takvim.com.tr
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR -TAKVİM'E SORUN