Vatandaşlar yaştan da emekli olabilir! Prim günü yetmeyen kişi emekli olma şartları
Yaştan emeklilik fırsatı ile 10 yılda emekli olma şansına sahipsiniz. Bu bağlamda genellikle normal emeklilik için gerekli şartlar hesaplanır ve buna göre bir plan yapılır. Yaştan emeklilik, gerekli prim ödeme sayısını dolduramamış kişilere sağlanan bir hak. Burada şartlar ilk kez sigortalı olunan tarihe göre değişse de, 3 bin 600 gün primle emekli olmak mümkün. Emeklilik için sigortalılık süresi, yaş ve prim gün sayısı şartının birlikte sağlanması gerekiyor.
Erken emeklilik için çalışanlar araştırmalar yapıyor. Erken emekli olmak her çalışanın en büyük hayalidir. Bu bağlamda prim günü yetmeyen vatandaşlar yaştan da emekli olabilir. Emeklilik her sigortalı çalışanın kariyer ve gelecek planlamalarında önemli bir noktayı oluşturuyor. Emeklilik için sigortalılık süresi, yaş ve prim gün sayısı şartının birlikte sağlanması gerekiyor.
Emeklilik için sigortalılık süresi, yaş ve prim gün sayısı şartının birlikte sağlanması gerekiyor. Ancak özellikle kadın sigortalılar da sigortalılık süresi ve yaş şartı sağlanmakla beraber, prim günü yetersiz olmaktadır. 5510 sayılı Kanuna göre sigortalıların pek çok durumda borçlanma hakları bulunmaktadır. Avukatlık stajı, ücretsiz izin süreleri, kadın sigortalıların doğum sonrası çalışılmayan günleri, erkek sigortalıların ise askerlik süreleri borçlanılabilmektedir.

Sigorta girişinin öne çekilmesi askerlik borçlanmasında mümkündür. Sigorta girişinden önce yapılan askerlik borçlanılırsa sigorta girişi geri gider. Sigortalılık sonrası yapılan askerliğin borçlanılması girişi öne çekmez, yalnızca prim günü kazandırır. Doğum borçlanmasıyla emeklilik tarihinin erkene çekilmesi ancak stajla ilk kez sigortalı olunan tarih arasındaki doğumlar için söz konusudur.
TARİHE GÖRE DEĞİŞİYOR
Yaştan emeklilik şartları ilk kez sigortalı olunan tarihe göre farklılaşır. 9 Eylül 1981'den önce ilk kez sigortalı olmuş kadınlar ve yine 23 Mayıs 2002 itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan kadınlar 50 yaşında ve 3 bin 600 prim günüyle emekli olabilir.Diğer yandan 9 Eylül 1976'dan önce ilk kez sigortalı olmuş erkekler ve yine 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan erkekler 55 yaşında ve 3 bin 600 gün primle emekli olabilirler.
YETERİNCE ÇALIŞMAMIŞ
Yaştan emeklilik, belirli bir yaşa gelmiş ve normal emeklilik için gerekli prim ödeme sayısını dolduramamış yani yeterince çalışamamış kişilere sağlanan bir haktır. Bunun arkasında belirli bir süre çalışması olan fakat yaşı nedeniyle çalışması çok daha zor olan kişilere emeklilik hakkı tanınması düşüncesi yatmaktadır. Prim ödeme gün sayısı yetmeyen ve bu nedenle emekli olamayan ancak yaşı nedeniyle prim ödeme gün sayısını tamamlama imkanı kalmamış kişiler yaştan emeklilik hakkından yararlanabilir.
KANSERDE 18 AY MAAŞ İMKANI
Kanser hastalarına da malullük maaşı ödeniyor. 3 Ağustos 2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği ekinde, bununla ilgili detaylar belirlendi. Kanser türüne göre değişmekle birlikte gerekli prim ve sigorta şartını taşıyan sigortalılar belli bir süre malul sayılıp maaş alabiliyor.
Bu süre 18 ay olarak uygulanırken; bazı hastalıklarda 12, bazılarında 24 ay olabiliyor. Kanser hastalarının teşhisten itibaren 1 yıl içinde başvurmaları şartıyla sağlık kurulu raporu aranmaksızın yani yüzde 60 şartına bakılmaksızın malullük aylığı bağlanabiliyor. Süre sonunda kanser hastalığına bağlı olarak çalışma gücü kaybına bakılıyor. Kayıp yüzde 60 ve yukarı ise malullük aylığı sürüyor. Yüzde 60 ve altında ise ya da iyileşmişse maaş ödemesi kesiliyor.
HANGİ HASTALIKLARI KAPSIYOR?
İyi diferansiye tiroid kanserleri ve derinin bazal hücreli kanseri dışındaki tüm malign hastalıklar teşhis tarihinden itibaren 18 ay süresince malul kabul edilir ve bu süre sonunda hastalık durumuna göre maluliyet yönünden tekrar değerlendirilir.
Kemik iliği veya kök hücre nakli ile beraber olan lenfomalar: Nakil tarihinden itibaren en az 12 ay süreyle malul olarak kabul edilir.
AKUT lösemi (T-hücreli lenfoblastik lenfoma dahil): Tanı veya relaps tarihinden itibaren en az 24 ay süreyle; kemik iliği veya kök hücre naklinden itibaren en az 12 ay süreyle malul olarak kabul edilir.
Allojenik transplantasyon: Nakil tarihinden itibaren en az 12 ay süreyle malul olarak kabul edilir.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMİ ÖDEYENLERİN EMEKLİLİK HAKKI VAR!
Takvim Gazetesi yazarı Ali Şerbetçi bugün köşesinde kaleme aldığı yazıda yine okuyucularımızdan gelen "Genel Sağlık Sigortası primi ödüyorum, emeklilik hakkım var mı? Özel bir firmada 4 yıldır çalışıyorum, çalışma saatlerimiz günde 10-11 saati buluyor.
Genel Sağlık Sigortası primi ödüyorum, emeklilik hakkım var mı? 5...177148 Nolu SMS
Sadece sağlık primi ödüyorsanız yani emekli değilseniz, herhangi bir işte çalışmıyor, ticari veya tarımsal faaliyette bulunmuyor, isteğe bağlı sigorta ödemiyor ve işsizlik sigortası parası almıyorsanız zorunlu Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi ödüyorsunuz demektir. Zorunlu GSS primi ödeyenler sağlık yardımı alabilir ancak ödenen bu primlerle emekli olamaz. Yani zorunlu olarak GSS ödeyenlerin ödedikleri sağlık primleri emeklilikte geçerli değildir. Emekli olabilmek için yukarıda saydığım faaliyetlerden birisi ile ilgili prim ödenmesi gerekmektedir.
Özel bir firmada 4 yıldır çalışıyorum, çalışma saatlerimiz günde 10-11 saati buluyor. Bu kanunen geçerli midir? Çalışma saatlerini düşüremez miyiz? 5...909584 Nolu SMS
İş Kanunu'na göre; genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok 45 saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde 11 saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, 2 aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. İşyerindeki çalışma süreleri bu şekilde uygulanıyorsa yasal olarak bir engel bulunmamaktadır. Ancak denkleştirme yapılmıyorsa, sürekli 11 saat çalışma uygulanıyorsa, bu yasal değildir. Bu şekilde çalışmak zorunda değilsiniz.
Ne zaman emekli olurum?
■ 23.02.1974 doğumluyum, sigorta giriş tarihim 01.11.1998, 3502 günüm var. Boşluğum çok oldu, askerliğimi borçlanırsam 18 ay, ne zaman emekli olabilirim? 5...285508 Nolu SMS
İşe başlama tarihinize göre 25 yıl, 57 yaş ve 5900 prim gün şartlarına tabisiniz. Askerliği borçlanıp öderseniz 25 yıl, 56 yaş ve 5825 prim gün şartlarına tabi olursunuz.
Bu durumda askerliği borçlanıp 1783 gün daha prim ödeyip 5825 günü tamamlayarak 56 yaşınızın dolacağı 23.02.2030 tarihinde emekli olabilirsiniz.




