Hizmet akdine bağlı olan, kendi adına ya da hesabına çalışan veya kamu vazifelisi olan herkesin ortak hevesi emekliliktir. Öyle ki çoğu vatandaş işe başladıktan sonra mevcut bilgilerini girerek emeklilik zamanını bilmek için denetlemelerini yapmıştır. Emeklilik ücretine daha erken kavuşmanın yollarını arayan vatandaşlar için erken emeklilik usulleri şimdiden sinyal vermeye başladı.
BAĞ-KUR'LULAR İÇİN 8 YIL ERKEN EMEKLİLİK MÜJDESİ VERİLDİ
Kendi nam ve hesabına bağlı olarak 4B sigortalılık statüsünden emekli olmak isteyenlerin ilk ticarete başladıkları tarih dikkate alınır. Bu noktada 4 Ekim 2000 tarihi ve öncesinde ticaret hayatına adım atanlar erken emeklilik için paçalarını sıvadılar. Yapılan yenilikle birlikte 4 Ekim 2000 tarihinden önce 4B sigortalılık tescili bulunan esnaf, 20 Nisan 1982 tarihine kadar tescilini geriye alabiliyor. Tescili daha önceki dönemleri de ifade edebilmesi için; sigorta başlangıcının aktif olduğu süreçten itibaren vergi kaydı ve şirket ortağının bulunması gerekir. Vergi kaydı ya da şirket ortaklığı bulunmayan ancak oda kaydı olanlar ise; sigortasını 22 Mart 1985 tarihine kadar geri götürebilirler.
Erken emeklilik hakkının geçerli olduğu tarih 4 Ekim 2000 ve öncesi olarak belirlenmiştir. Bu nedenle bu tarihten sonra yapılan tescillerde hak sahipliği bulunmaz.
HİZMET HAKKI BİRLEŞMEK NE DEMEKTİR?
Emeklilik maaşının belirlenmesinde sigortalı olarak sürdürülen çalışma hayatının hepsi dikkate alınır. Bu nedenle çalışma hayatı sırasında kişilerin tüm sigorta kollarına mensup olarak çalışması zor bir ihtimal değildir. Öyle ki kişiler aynı anda birden fazla sigorta koluna da dahil olabilirler. Örneğin; bir işletmesi bulunduğu için BAĞ-KUR'lu olarak bildirilenler; sigortalı olarak başka bir işte çalıştıkları için de SSK'ya mensup olurlar. Bu durumda kişilerin hem kendi hem de işvereni tarafından adına ödenen sigorta primlerinde hak kaybı yaşamaması için hizmet birleştirmesi yapması gerekir. Bu yöntem emeklilik zamanını erkene çekerken emeklilik maaşının miktarını da yükseltir.
HİZMET HAKKI BİRLEŞTİRMESİ NASIL YAPILIR?
Hizmet hakkı birleştirmesinin emeklilik zamanını etkileyebilmesi için mutlaka emeklilik tarihinden önce yapılması gerekir. Kişilerin bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik Kurumu üzerinden resmi bir şekilde başvurularını iletmeleri istenir.
3.5 YILLIK SÜRE BELİRLEYİCİ OLUR
1 Ekim 2008 tarihi ve öncesinde SGK'ya sigortalı olarak bildirilen vatandaşlar için de erken emeklilik yolu gözükür. Bu tarihler içerisinde ilk kez sigortalandırılanlar için bambaşka bir prosedür ilerler. Buna göre; 1 Ekim 2008 tarihi ve başında sigortalı olanların aktif sigortalılık hallerinin 7 yılından 1261 prim günü (3.5 yıl) dikkate alınır. 3.5 yıl içerisinde hangi kurumdan sigorta primi ödemesi yapıldıysa kişi; o kurum üzerinden emekli maaşına kavuşur.
ERKEN EMEKLİ OLMA YOLU
Bağ-Kur çalışanlarını ilgilendiren erken emeklilik formülü sosyal güvenlik uzmanlarınca açıklandı. Uzmanların verdiği örneğe göre 1998 yılında Bağ-Kur üzerinden prim ödemeye başlayan bir çalışan 7285 prim günü elde ettikten sonra 13 Mart 2019'da SSK'ya geçiş yapar ve SSK'da 415 gün de toplam prim günü olur.
Bu çalışan 845 gün daha prim ödeyerek SSK primlerini 1260 güne tamamladığında SSK'dan emekli olmak için bağlı olacağı şartlar belli olur. Bu çalışanın emekli olması için 25 yıl sigortalılık süresi 5900 gün prim ödeme süresi ve 57 yaş şartlarıyla emekli olabiliyor.
Örnekte verilen çalışan 845 günlük prim süresini doldurduktan sonra daha çalışmasa dahi 57 yaşında emekli olabiliyor. Ancak askerlik borçlanması yapıldığı takdirde de 485 günlük bir borçlanmayla emeklilik yaşı 56'ya düşebiliyor.
Öte yandan askerlik borçlanmasının yanı sıra kadınlar için geçerli olan doğum borçlanması da erken emeklilik için imkan tanıyor. Her doğuma ayrı borçlanma yapılabiliyor ve erken emeklilik için yol açılıyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
Doğum tarihim 10 Şubat 1972, sigortalı işe başlama tarihim 1 Temmuz 1994, ancak 3 ay çalıştım. Tekrar çalışmaya 1999 yılında başladım.
Askerliği 1992 yılında yaptım. 6000 güne yakın primim var. Halen özel sektörde çalışıyorum. Telat A.
Emekliliğinizi 1994 yılındaki ilk işe başlangıcınıza göre hesaplayacağız. Bu girişi göre, 25 yıl, 55 yaş ve 5750 prim gün şartlarına tabisiniz. 25 yıl ve 5750 prim gün şartlarınız tamamlanmış ancak 55 yaşınız 2027 yılında dolacak.
Bu durumda emekli olacağınız tarih 10 Şubat 2027 olacaktır. Ancak askerliğin 1.5 ayını borçlanıp öderseniz 54 yaşa tabi olursunuz. Bu durumda tam bir yıl önce yani 10 Şubat 2026 tarihinde emekli olabileceksiniz.
01.12.1979 doğumluyum, Bağ-Kur başlangıcım 01.05.2003 ve aralıksız yatırıyorum. Ç. KOÇ
İşe girişinize göre Bağ-Kur'dan 9000 prim gün ve 60 yaş ile tam, 5400 prim gün ve 62 yaş ile de kısmi (yaştan) emeklilik şartlarına tabisiniz.
Son 3.5 yıl SSK'lı çalışmak kaydı ile SSK'dan 25 yıl, 60 yaş ve 4500 prim günle kısmi, 60 yaş ve 7000 günle tam emeklilik şartlarına tabisiniz.