Genelge ile 26 Haziran 2020 tarihinde yürürlüğe giren, kısa süreli çalışan gurbetçilerin emekli aylıklarının kesilmemesine ait yasa farklılığının nasıl uygulanacağına açıklık getirildi. Kısa süreli çalışması bahane gösterilerek daha evvel emeklilik müracaatı kabul edilmemiş gurbetçilere emekli aylığı bağlanabilmesi için yine dilekçe vermeleri gerekiyor. Bunların aylıkları da dilekçe verdikleri tarihi izleyen ay başından itibaren bağlanacak.
Kanuna göre, yurtdışı borçlanması yaparak emekli olan gurbetçiler, tekrar çalışmaya başladıklarında emekli aylıkları kesiliyor. Hazirandaki değişiklik ile kısa süreli işlerde çalışanların aylıklarının kesilmemesi yönünde düzenleme yapıldı. Buna göre, yurtdışında zorunlu sigortalılığa tabi olsalar dahi "kısa süreli" olarak adlandırılan işlerde çalışanlar aylık almaya devam edecekler.
Genelgede, "kısa süreli çalışmaya tabi işler"in neler olduğuna açıklık getirildi. Almanya'da çalışan ve hizmet belgelerinde "Sigortadan muaf kısa süreli çalışma", "Sigorta zorunluluğu olmayan düşük değerli çalışma süresi" ve "Sigortadan muaf cüzi çalışma" yazanların emekli aylıkları kesilmeyecek.
İsviçre hizmet belgelerinde ise 4 numaralı kodun işaretlenmiş olması halinde emekli aylıkları ödenmeye devam edecek. SGK, sosyal güvenlik anlaşması imzalanan diğer ülkelerden de kısa süreli işleri bildirmelerini istedi.
Türkiye'nin dış temsilciliklerince veya sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülke sigorta kurumlarınca düzenlenmiş hizmet belgelerinde "kısa süreli çalışması" bulunduğu belirtilenlerin bundan sonra emekli aylığı talepleri kabul edilecek. Daha önce bu kişilerin kısa süreli çalışma sona ermeden emeklilik talepleri kabul edilmiyordu. Emekli aylığı almakta iken kısa süreli çalışmaya başlayanlar, aylıklarını almaya devam edecekler.
DEĞİŞİKLİKTEN ÖNCE KISA SÜRELİ ÇALIŞANLARDAN AYLIKLAR İSTENECEK
Yurtdışı borçlanmasıyla emekli aylığı almakta iken 26 Haziran 2020 tarihinden önce kısa süreli çalışması bulunduğu, bu tarihten sonra tespit edilenlerden, bu dönemde ödenen emekli aylığı geri alınacak.
SGK'dan yersiz yapılan ödemelerde on yıllık zaman aşımı uygulanıyor. Yersiz yapılmış olan son on yıllık ödemeler geri alınıyor. Tutarın tamamının iki yıl içinde iade edilmesi halinde faiz uygulanmıyor. İki yılı aşan iadelerde kanuni faiz uygulanıyor.
Emekli aylığı bağlandığı tarihte kısa süreli çalışmasının bulunduğu ve 26 Haziran 2020 tarihinden sonra da devam ettiği tespit edilenlerden, 26 Haziran 2020 tarihine kadar ödenen aylıkların tamamı geri alınacak. Ancak, kısa süreli çalışmaya hala devam ediyor olsalar bile 1 Temmuz 2020 tarihinden sonraki aylıkları kesilmeden ödenecek.
Emekli olduktan sonra kısa süreli çalışmaya başladığı sonradan tespit edilenlerden ise bu şekilde çalışmanın başladığı tarihten 26 Haziran 2020 tarihine kadar ödenen emekli aylıkları geri istenecek. Örneğin, 2021 şubat ayında yapılan incelemede, 14 Nisan 2016 tarihinde emekli aylığı bağlanmış gurbetçinin 9 Kasım 2017'den beri kısa süreli çalışmakta olduğu tespit edilirse, bu kişiden Kasım 2017 – Haziran 2020 döneminde ödenmiş aylıklar geri alınacak. 1 Temmuz 2020'den sonra emekli aylığı ödemeleri ise devam edecek.
AYLIKLARI İPTAL EDİLMİŞ OLANLAR YENİDEN BAŞVURACAK
Kanun değişikliğinin yürürlüğe girdiği 26 Haziran 2020 tarihinden önce kısa süreli çalışması tespit edildiği için emekli aylığı kesilmiş olan gurbetçilere yeniden aylık bağlanabilmesi için yazılı başvuru yapmaları gerekiyor. Emeklilik şartlarını taşımaya devam ettiklerinin tespit edilmesi halinde, dilekçeyi verdikleri tarihi izleyen ay başından itibaren aylıkları yeniden bağlanacak.
Örneğin, 1 Eylül 2016 tarihinde emekli olan gurbetçinin aylığı kısa süreli çalışması bulunduğu için 2 Temmuz 2019 tarihinde kesilmiş ve yersiz ödenen aylıklar tahsil edilmiş diyelim. Bu kişi 16 Aralık 2020 tarihinde yeniden emeklilik başvurusunda bulunduğunda, halen kısa süreli çalışmaya devam ediyor olsa bile 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren aylık bağlanacak.
26 Haziran 2020 tarihinden önce aylığı kesilmiş kişilerin emeklilikleri, dilekçe verdikleri tarihten itibaren başlatılacağı için gurbetçilerin bir an evvel emeklilik dilekçesini vermesi gerekiyor.
AYLIK TALEBİ REDDEDİLMİŞ OLANLAR DA DİLEKÇE VERMELİ
Kısa süreli çalışması gerekçe gösterilerek daha önce emeklilik başvurusu reddedilmiş gurbetçilere emekli aylığı bağlanabilmesi için yeniden dilekçe vermeleri gerekiyor. Bunların aylıkları da dilekçe verdikleri tarihi izleyen ay başından itibaren bağlanacak.