Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşları durumu aynı olsa da her vatandaşın emeklilik yaşı kişiye özel olarak değişiyor. Emekli olmak için prim şartı ile çalışma gün şartlarını tamamlayan EYT'li vatandaşlar yaş şartının da dolmasını bekliyorlar. Prim gün süresini doldurmalarına rağmen yaş şartını yerine getiremedikleri için emekli olup aylık alamayan yüz binlerce kişi bulunuyor. Bu kapsamda işe giriş tarihi, doğum tarihi gibi etmenler bu süreçte etkili oluyor.
BUGÜN EYT YASASI ÇIKSA KİMLER EMEKLİ OLUR?
Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşların ortak olan sorunu, kendilerine işe giriş tarihinde vaat edilen emeklilik sisteminin daha sonradan değişmiş olması. 1999 yılı öncesinde işe giren vatandaşları etkileyen bu düzenlemede emekli olmak isteyen vatandaşların belli bir yaşa gelmeleri gerekiyor.
SGK mevzuatına göre emeklilik hakkı için gerekli olan prim gün ve yaş şartınıdan ikisini tamamlayan EYT'li vatandaşlar, yaş şartının eski sisteme göre olmasını talep ediyorlar. Bu düzenlemenin gelmesi durumunda ise her EYT'li vatandaş kendi işe giriş, prim, gün şartına göre belli bir yaşta emekli olacaklar.
EYT'Lİ MİLYONLARA GÜZEL HABER!
AK Parti'nin önceki gün TBMM'ye sunduğu, 25 yaş altı ve 50 yaş üstü için teklif edilen düzenlemenin, EYT'li kesimin iş bulmasını kolaylaştırabileceğini ifade eden Arslan, "Yaşı bekleyen, primini doldurmuş insanlar var. Bu kesime iş de verilmiyor, işsizlik ödeneği de ödenmiyor. Bunlar için düşünülüyorsa konuşulabilir" diye konuştu.
Arslan, kıdem fonu konusunda da işveren ve işçilere mutabakat sağlanması için bir süre verilmediğini, konunun ekim ayından sonra yeniden gündeme gelebileceğinin ifade edildiğini söyledi. Kıdemde kazanılmış hakların korunduğu bir modeli tartışmaya hazır olduklarını ifade eden Arslan, "Arabulucukta olduğu gibi işverenler kıdem tazminatı mevzuatının arkasından, yanından dolanarak kıdem tazminatı ödemeden işçiden kurtulma yolu ve yöntemleri var. Bu konuda kazanılmış haklarımız korunarak, mevcut sistemdeki eksikliklerin giderilmesini talep ediyoruz" diye konuştu.
Arslan, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısının daha demokratik, daha çoğulcu, daha katılımcı ve işçileri daha iyi temsil eden bir yapıya kavuşturulması gerektiğini ifade etti. TÜRK-İŞ'in geçen sene önceden asgari ücrette hedef belirlemesinin, ücret pazarlıklarını zora soktuğunu savunan Arslan, "Geçen sene biz masada olsaydık, asgari ücretin daha yüksek olacağına eminim" diye konuştu.
EYT'DE SÜRPRİZ ÇALIŞMA FİNLANDİYA MODELİ Mİ?
EYT'li vatandaşlar emekli olabilmeleri için talep edilen 3 koşuldan ikisini yerine getirdiler. Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatına göre EYT'li vatandaşlar SGK prim ödemesi ve gün şartını sağladılar. Ancak işe başlarken vaat edilen yaş şartı sonradan değiştirildiği için emekli olamıyorlar.
Siyasi gündemin geçtiğimiz yıllarda en çok üzerinde durduğu konuların başında gelen Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşların emeklilik haklarına ilişkin bazı modeller gündeme gelmişti. Özellikle 2018 yılı ve 2019 yılında sıklıkla konuşulan bu modellerin başında Finlandiya modeli geldi.
Finlandiya modelinde prim ve gün şartını sağlamış olan vatandaşların yaş şartını sağlamamaları durumunda da emeklilik hakkı tanınıyor. Bu kapsamda her eksik yıl için maaşlarda kesinti yapılırken Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşların emekli olabilmeleri için bu modelin kullanabileceği konuşulmuştu. Bir dönem üzerinde durulan daha sonra unutulan bu konuya ilişkin basında yeni haberler çıkmaya başladı. Ancak hükümet kanadından resmi açıklama gelmedi.
52 YAŞINDA EMEKLİLİK
SGK düzenlemesi kapsamında çalışma hayatına belli bir tarihten önce başlayan vatandaşlar 50'li li yaşların başında emekli olabiliyorlar. Bu konuda işe giriş tarihi ile SGK başlangıcı, askerlik borçlanması konuları etkili önem kazanıyor.
1969 doğumluyum. SSK girişim 1989'da yapıldı. 6520 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?
Priminiz yeterli. Sigorta girişiniz 23 Kasım 1989'dan önceki bir tarihse ve 51 yaşınızı dolduruyorsanız hemen, doldurmuyorsanız 2020 yılı içinde 51 yaşınızı tamamladığınız tarihte emekli olabilirsiniz. Başlangıcınız 23 Kasım'dan sonraki bir tarihse, 2021'de 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emeklisiniz.
50 YAŞINDA EMEKLİLİK
Kendilerine ait durumları SGK uzmanı olan Ekrem Sarısu'ya soran vatandaşların sorularını ve bu sorulara verilen uzman yanıtlarını sizlerle paylaşıyoruz. SGK prim ve yaş şartlarına göre 50 yaşında emeklilik;
1970 doğumlu eşimin, sigorta başlangıç tarihi 1987. Toplam 7200 gün prim ödemesi var. Acaba ne zaman emekli olur?
Eşiniz emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi. Doğumu tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. 50 yaşını doldurmuşsa hemen, doldurmamışsa 2020 yılı içinde 50 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
EYT YASASI ÇIKSA FAYLANIR MIYIM?
Emekli olmak için yaş şartına takılan vatandaşların durumlarına ilişkin merak edilen noktalardan birisi de EYT Yasasının çıkması durumunda kimleri kapsayacağı. EYT Yasasına ilişkin sorulan soru ve detayları ise şu şekilde;
41 yaşındayım. Sigorta girişim 1997'de oldu ve prim günüm tamam. Kaç yaşında emekli olurum? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) çıkarsa faydalanabilir miyim?
Başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde, sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Sigorta başlangıcınız 23 Mayıs'tan önceyse 56, sonraysa 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
