Bir dik duruş simgesi: Cemil Usta

Cemil Usta'yı ilk kez 1972'de izledim. O zamandan en iyi hatırladığım daha sonra Beşiktaş'a giden takımın yıldızı santrfor Necmi (Perekli), kaleci İlhan (Şenol Güneş yedekti) ve Cemil'dir. O yıllarda sağlam, sert ve adam geçirmeyen sağ/ sol beklere "takoz" denirdi. Rahmetli Cemil'i o gün tam bir takoz olarak görmüştüm. Bir de topla ileri çıkarken ayağının dışıyla top sürüşünü hatırlıyorum. Forvet oynamadığı için hiçbir zaman klasik bir şöhret olmadı, o tam bir futbol emekçisi ve efsane kadronun gizli kahramanıydı. Takımın sol stoperi merhum Kadir Özcan, güçlü fiziği için "Cemil'le çarpışan ya sakatlanır ya da kendisini taç çizgisi dışında bulurdu" demişti. Cemil Usta, 1 Ocak 1951'de Trabzon'da doğdu. Çocukluğu Arafilboyu Mahallesi'nde geçti. 1967'de şehrin amatör takımı Gençlerbirliği'nde ilk lisansını çıkardı. Daha sonra başkanlık da yapacak o dönemin futbolcusu Faruk Nafiz Özak'ın tavsiyesiyle 1970'de Trabzonspor'a alındı.



TAKADA YERİNİ ALDI
1971'de PTT'ye yenilip şampiyonluk kaybedilince Trabzonspor da öze dönüp, Trabzonlu gençlerle yeni bir takım kurdu. Cemil Usta işte o dönemin rüzgarında bordo-mavili takada yerini aldı. Son anda kaçan şampiyonluklardan sonra 1973- 1974 sezonunda Trabzonspor 2. Lig Kırmızı Grup Şampiyonu olarak 1. Lig'e çıktı. Kalede Şenol, sağ bek Turgay, sağ stoper Necati, sol stoper Kadir ve sol bek Cemil. Bu defansı herkes ezbere bilirdi. O zamanlar takımlar aslında liberolu oynardı. Ahmet Suat Özyazıcı ise Necati ve Kadir'le tandem oynatan ilk hocadır. En geride sarkık oynayan libero olmayınca, sağ ve sol beklerin sık sık ters kademeye girmesi gerekiyordu. Ters kademinin önemi henüz bilinmezken de Turgay ve Cemil bu işi mükemmel yapardı. Trabzonspor'un en güçlü yanı defansıydı ki ismi geçen futbolcuların efsane takımda büyük payları vardır. Ayrıca o dönem bir yenilik olarak Turgay ve Cemil kanatlardan bindirme yapardı. Trabzonspor top kendindeyken yelpaze gibi kanatlara kadar açılırdı. Bu da rakibin alan daraltmasını önlerdi. Bu oyun stilinde Turgay ve Cemil'e büyük iş düşerdi. Trabzonspor'un en büyük özelliği belki de çok koşmasıydı. Trabzonspor ilk lig şampiyonluğu sonrasında Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda önce İzlanda takımı Akranes'le oynadı. Rakibini 3-1 ve 3-2'lik skorlarla iki maçta da yenerek geçti. 2. Turda ise Liverpool'la eşleşti. Dönemin Liverpool'unun kadrosunda Keegan (stili Ali Kemal'e çok benzerdi) Toschak, Clemens gibi büyük şöhretler vardı.



UNUTULMAZ GOLÜ
20 Ekim 1976'da Avni Aker'de oynanan ilk maçta Trabzonspor 63. Dakikada penaltı kazandı. Gerisini Dozer Cemil'den okuyalım: "Liverpool'a attığım golü ise hiçbir zaman hafızamdan silemem… Sakatlığım nedeniyle maçtan önce kasıklarımdan iğne olmuştum. Maça çıkmadan Suat ağabeye penaltı olursa bu nedenle kullanmayacağımı söyledim… O gün ben 5, Kadir ise 4 numaralı formaları giyiyorduk. Maçtan önce konuştuğumuz gibi oyunda penaltı oldu. Kadir'e gel at" dedim. Kadir, kulübeye dönmüş eliyle "dört mü, beş mi?" diye işaret yapıyordu. O anda Kadir'in korktuğunu anladım ve penaltıyı ben kullandım. İyi ki de atmışım. Liverpool'u yenmiş olduk. O yıl Liverpool şampiyonlar şampiyonu olmuş sadece iki kez yenilmişti." 1978'de Fenerbahçe'ye kaptırılan şampiyonluğun faturası Ali Kemal, Kadir ve Cemil'e kesilerek bu isimler satış listesine konuldu. Cemil "Ben Trabzonspor'un kaptanıyım, başka bir takıma gidip de başka kaptanın arkasında sahaya çıkmam" deyip futbolu bıraktı. Futbol sonrası lokal açtı, kısa bir süre alt yapıda çalıştı. İçine kapanıktı, ekonomik sıkıntıları vardı. 15 Mart 2003'te evine giderken yolda kalbi durdu ve hayata veda etti.

CEMİL USTA 'DOZER' GİBİ EZERDİ
Trabzonspor'un efsane oyuncularından Cemil Usta, defanstaki sert futbolu nedeniyle 'Dozer' lakabını almıştı.




Cemil Usta, Trabzon'un üst üste kazandığı başarılarda büyük pay sahibiydi. Efsane kadronun gizli kahramanıydı.

EFSANELER -12 / TAYFUN ER