TFF'nin Riva'daki Hasan Doğan Milli Takımlar Kamp ve Eğitim Tesisleri'nde gerçekleştirilen toplantıda Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Başkan Vekili, İcra Kurulu Üyesi, FIFA, UEFA İlişkileri ve Dış İlişkilerden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Eröğüt, Trendyol Süper Lig'de hayata geçirilen Yarı Otomatik Ofsayt Sistemi'nin çalışma prensipleri, VAR kayıtlarının yayınlanıp yayınlanmayacağı, Merkez Hakem Kurulu'nun (MHK) yapısının değişip değişmeyeceği gibi konularda açıklamalarda bulundu.
YENİ SİSTEMLE İNSANİ MÜDAHALE AZALDI
VAR Merkezi'nde VAR hakemi Mustafa İlker Coşkun uygulamalı olarak hem VAR pozisyonları hem de yarı otomatik ofsayt sisteminin nasıl çalıştığına dair bir sunum gerçekleştirdi. Coşkun, Yarı Otomatik Ofsayt Sistemi ile Süper Lig maçlarının oynandığı her stadyuma yüksek çözünürlüklü 10'ar kamera yerleştirildiğini bu kameraların anlık olarak VAR merkezine görüntü ilettiğini, bu sayede yayıncı kuruluşa iletilen animasyon dahil bir pozisyonun incelenme süresinin ciddi anlamda azaldığına dikkati çekti.
Bunun en güzel örneğinin son hafta oynanan maçlarda görüldüğünü vurgulayan Coşkun, ofsayt pozisyonlarının saniyeler içerisinde sonuçlandığını ve oyunun akışının hızlandığını ifade etti. Mustafa İlker Coşkun yeni sistemle birlikte "insani" müdahalelerin de giderek azaldığını ve teknolojinin daha fazla devrede olduğunu vurguladı.
10 SABİT KAMERA ÇALIŞIYOR
VAR hakemi Mustafa İlker Coşkun'un verdiği bilgilere göre; sistem 10 sabit kamera ile futbolcuların 29 farklı bölgesinden işaretlenerek çalışıyor. Bu esnada VAR hakeminin, her biri 3-4 saniyeye denk gelen 4-5 onayı gerekiyor. Yani dünyada ortalama 70 saniyeyi bulan ofsayt kararı, yarı otomatik sistemle yaklaşık 20 saniyeye düşüyor. Topun ayaktan çıktığı an ve hücum oyuncusuna temas anı tamamen Yarı Otomatik Sistem tarafından belirleniyor.
Yarı otomatik sistemde futbolcuların yakınlığı, uzaklığı gibi kriterler ekranda 4 farklı renkle uyarıyı veriyor. YEŞİL; futbolcular yakın ama ofsayt değil, TURUNCU; futbolcular birbirine yakın ama ofsayt, MAVİ; ofsaytta oyuncu var ama top ona gelmiyor, KIRMIZI; net ve açık bir ofsayt.
VAR hakemi Mustafa İlker Coşkun artık bir aile olduklarını ve kıdem, tecrübe gibi konularda sıkıntı yaşamadıklarını belirtip, "Biz büyük bir aileyiz ama herkes kendi işine odaklanıyor. Biz beraber çay da içiyoruz, yemek de yiyoruz. Hayatı da paylaşıyoruz. Biz VAR hakemi olarak sahadaki isim kim olursa olsun ona objektif, net deliller sunarız. Verdiği karara asla karışmayız. VAR kesinlikle orta hakemin kararını değiştiremez. Sadece izlemesini önerir. Bu öneriye orta hakemin uymama hakkı vardır" şeklinde konuştu.
VAR'A GİDİLEN POZİSYONLARIN KAYITLARININ YAYINLANMASI PLANLANIYOR
Sohbet toplantısında önemli bilgiler paylaşan Mustafa Eröğüt ise Türkiye'de Süper Lig maçlarındaki VAR kayıtlarının da kamuoyuyla paylaşılması için çalışma yaptıklarını söyledi. İspanya La Liga'da var kayıtlarının hakemlerin VAR'a çağrıldığı pozisyonlarla sınırlandırılarak günün maçları bittikten sonra yayınladığını vurgulayan Eröğüt, IFAB'ın var konuşmalarının hakem VAR'a çağrıldığı an ile ilgili yayınına eğitim amaçlı izin verdiğini hatırlatarak, Türkiye'de de bunun uygulanabileceğini ifade etti. Şu an bazı testler yaptıklarını belirten Mustafa Eröğüt, en kısa sürede konuyla ilgili kararları kamuoyuna duyuracaklarını belirtti.
GÖZLEMCİ ORGANİZASYONUNDA YABANCILAR SÖZ SAHİBİ OLACAK
Türk futbolunun mevcut yapısında hakemlerin aldıkları puanlarda gözlemcilerin etkilerini anlatan Eröğüt, yeni dönemde bu yapıyı da değiştireceklerini, 10 kişiden oluşan UEFA'nın üst düzey görevlilerinin artık gözlemci olarak Türk hakemliğinde belirleyici olacağını ifade etti.
UEFA'nın eski elit hakemlerinden oluşan bu gözlemci grubunun notları yeni dönemde hakem puanının yüzde 50'sine tekabül edecek. Yeni dönemde TV gözlemcileri olmayacak. Stattaki maç gözlemcilerinin hakem puanına etkisi yüzde 30 olacak. VAR hakemleri ve maç hakemlerinden oluşan 119 kişinin anketiyle verilen notların toplam nota etkisi ise yüzde 20 olacak. Mevcut durumda maça giden gözlemcinin notunun ve TV gözlemcisinin hakem puanına etkisi yüzde 35'er, anket sonuçlarının etkisi ise yüzde 30'du. Yeni sistemin Trendyol Süper Lig'de 26. hafta maçları itibarıyla uygulanması bekleniyor.
DÜNYACA ÜNLÜ İSİMLER
Yeni uygulamada 10 yabancı ve dünyaca ünlü eski hakem, gözlemci notlarının yüzde 50'sine etki edecek. Bu ünlü hakemler İngiltere, İspanya, Portekiz, Hollanda, Almanya ve Kuzey İrlanda gibi ülkelerden olacak. Futbol Federasyonu'nun anlaştığı bu isimlere maçlar bittikten sonra karşılaşmaların linkleri atılacak. Daha sonra onlardan rapor istenecek.
MHK'NİN YAPISI DEĞİŞİYOR
Önümüzdeki günlerde hayata geçirilmesi planlanan uygulamalardan biri de TFF'nin bir süredir üzerinde çalıştığı ve Kulüpler Birliği ile istişare ettiği MHK'nin yapısının değiştirilmesi. Planlamaya göre yeni MHK, 5 üyeden oluşacak. Bu üyelerin 3'ü daha önce olduğu gibi yine TFF tarafından belirlenecek, 2 üye ise Kulüpler Birliği'nin önereceği ve üzerinde uzlaşma sağlayacağı kişiler olacak. Burada bir noktaya açıklık getiren Eröğüt, "Kamuoyunda yanlış bir anlaşılma oldu. Kulüpler Birliği temsilcilerinin kulüp temsilcileri olacağı zannediliyor. Bu açıkça FIFA kurallarına da aykırı. Böyle bir şey söz konusu değil. Kulüpler Birliğinin önereceği ama kulüp üyeliği bulunmayan kişiler olacak." diye konuştu.
ELEKTRONİK BİLET UYGULAMASI DEVAM EDECEK
Elektronik bilet uygulaması da son zamanların tartışılan konusu olsa da uygulama devam edecek. TFF, mevcut uygulamanın devamı yönünde karar aldı. Yasal zorunluluk olan e-bilet sistemi devam edecek. Şu anda Passolig markası ihalenin sahibi olurken pandemideki 1 yıllık kayıptan dolayı 10 yıl olan süreleri yeni sezonda tamamlanacak. Hazırlanan yeni e-bilet modelinde Kulüpler Birliği ile birlikte yapılan çalışmalar belirleyici olacak ve konu ihaleye açılacak.
Öte yandan toplantının son bölümünde TFF Başkanı Mehmet Büyükekşi ile MHK Başkanı Ahmet İbanoğlu da toplantıya katılarak kısa bir süre gazetecilerle sohbet etti.