UEFA, siyasi ve ideolojik davranışlar sergileyen, ülke liderlerinin resmini gösteren, çetnik selamı veren, genel davranış ilkelerine aykırı davranan, etik davranış kurallarını ihlal eden futbolcuların eylemlerini bile para cezası ile geçiştirirken 2024 Avrupa Şampiyonası (EURO 2024) son 16 turunda oynanan Avusturya maçındaki bozkurt hareketi nedeniyle milli futbolcu Merih Demiral'a 2 maç ceza verdi.
Türkiye Futbol Federasyonunun (TFF), A Milli Takım oyuncusu Merih Demiral'ın eliyle bozkurt işareti yapması nedeniyle açılan soruşturmayla ilgili hazırlanan savunma dosyasını UEFA'ya iletmesi ve dosyada, daha önce yaşanmış çok sayıda örneğe yer verip, bozkurt işaretinin Anadolu, Orta Asya ve dünyanın birçok yerindeki Türk kökenli halkların 1000 yıllık simgesi olduğunu öne çıkarmasına rağmen ay-yıldızlı futbolcu, UEFA'dan 2 maç ceza aldı.
BELLINGHAM'A ERTELEMELİ BİR MAÇ CEZA
UEFA Kontrol, Etik ve Disiplin Kurulu (CEDB), EURO 2024'te gol sevinci sırasında etik davranış kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle soruşturma açılan İngiliz futbolcu Jude Bellingham'ı ise temel terbiye kurallarını ihlal ettiği için 30 bin avro para ve ertelemeli olarak bir UEFA müsabakasından men cezasına çarptırdı.
İngiltere Futbol Federasyonuna da taraftarının çıkardığı kargaşa nedeniyle 10 bin, havai fişek yakıldığı için de 1 bin avro para cezası verildi.
ÇETNİK SELAMINA PARA CEZASI
UEFA, daha önce Sırp milliyetçileri tarafından kullanılan bir selam çeşidi olan çetnik selamı nedeniyle bazı Sırp futbolculara ya hiç ceza vermedi ya da sadece para cezası uyguladı.
UEFA'nın üst kuruluşu FIFA da Rusya'da düzenlenen 2018 Dünya Kupası'nda Sırbistan'ın Kosta Rika ile oynadığı maçta attığı frikik golünün ardından çetnik selamı veren Aleksander Kolarov'a ceza vermedi.
Yine Avrupa Şampiyonası Elemeleri'nde Sırbistan'ın Arnavutluk'u 2-0 yendiği maçta Aleksander Kolarov'un attığı gol sonrası Dusko Tosic'in verdiği çetnik selamı, UEFA tarafından cezasız kaldı.
Sırbistan'ın geçen yıl Karadağ'ı 3-1 yendiği Avrupa Şampiyonası Eleme Grubu maçında da Dusan Tadic çetnik selamı vermiş, UEFA'dan herhangi bir men cezası almamıştı.
Sırp zaferini temsil eden çetnik selamı, Bosna Savaşı sırasında, ırkçı Sırp çetelerinin Boşnak Müslüman aileleri öldürdükten sonra serçe ve yüzük parmaklarını kesmelerinin simgesi olarak yapılıyor.
PUTİN TİŞÖRTÜNE PARA CEZASI
Lokomotiv Moskova'nın Rus futbolcusu Dmitry Tarasov, 16 Şubat 2016'da UEFA Avrupa Ligi son 32 turunda Fenerbahçe ile oynanan ilk maçta üzerinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fotoğrafının bulunduğu tişört giydiği gerekçesiyle para cezası aldı.
Fenerbahçe'nin sahasında Lokomotiv Moskova'yı 2-0 yendiği karşılaşmanın ardından formasını çıkararak Putin fotoğraflı ve Rusça "En nazik başkan" yazılı tişörtünü gösteren Tarasov'a 5 bin avro para cezası verildi.
Açıklamada, futbolcuların müsabaka yönetmeliği gereği maçlar sırasında politik, dini veya reklam amaçlı mesajlar içeren eşyaları gözle görülür şekilde kullanması halinde cezalandırıldığı hatırlatıldı.
ÇİFT BAŞLI KARTAL HAREKETİ NEDENİYLE PARA CEZASI
FIFA, 2018 Dünya Kupası'nda oynanan Sırbistan-İsviçre maçında yaşananlar nedeniyle iki tarafa da para cezası verdi.
E Grubu'nda 22 Haziran'da oynanan ve İsviçre'nin 2-1 kazandığı maçta yaşananlar nedeniyle FIFA, İsviçre forması giyen Arnavut asıllı futbolcular Xherdan Shaqiri ve Granit Xhaka ile takım kaptanı Stephan Lichtsteiner'ın yanı sıra dönemin Sırbistan Futbol Federasyonu (FSS) Başkanı Slavisa Kokeza ve dönemin teknik direktörü Mladen Krstajic hakkında başlatılan disiplin soruşturmasının cezalarını açıklamış ve attıkları gollerden sonra Arnavutların sembolü olan çift başlı kartal hareketi yapan Shaqiri ve Xhaka'ya 10'ar bin, Lichtsteiner'e 5 bin, maç sonrasındaki açıklamaları nedeniyle Kokeza ve Krstajic'e 5'er bin ve taraftarların uygunsuz davranışları nedeniyle FSS'ye de 54 bin İsviçre frangı ceza vermişti.
FIFA'dan verilen cezalar öncesi yapılan açıklamada, Xhaka ve Shaqiri'nin yaptığı gol sevincinin "siyasi içerikte" olduğu ifade edilmiş ve bu nedenle disiplin soruşturması başlatıldığı kaydedilmişti.
Kosova, 17 Şubat 2008'de Sırbistan'dan ayrılarak tek taraflı bağımsızlığını ilan etse de Sırbistan, 116 ülke tarafından bağımsız devlet olarak tanınan Kosova'yı hala kendi toprak parçası olarak görmeye devam ediyor.
Bu nedenle Kosova asıllı Arnavutlar Shaqiri ve Xhaka'nın gol sevinci ve Shaqiri'nin kramponunda Kosova bayrağı bulunması Sırp kamuoyunda büyük tepkiye neden olmuştu.
GUARDİOLA HİÇBİR CEZA ALMADI
Manchester City Teknik Direktörü Pep Guardiola, Katalanların bağımsızlığı için kampanya yürüten tutuklu aktivist ve politikacıları desteklemek adına maçlarda göğsüne sarı kurdele takıyordu.
İspanyol teknik adam, gerek İngiltere Premier Lig gerekse de UEFA Şampiyonlar Ligi'ndeki maçlara sarı kurdeleyle çıkıyordu.
Guardiola'nın bu davranışı, UEFA'dan hiçbir ceza almadı.
TFF'DEN TEPKİ
TFF Başkanı Mehmet Büyükekşi, UEFA'nın Merih Demiral'a verdiği iki maçlık ceza hakkında bir açıklama yaptı. Başkan Büyükekşi, "Merih Demiral'a verilen iki maçlık cezayı kabul edilemez, hukuk dışı ve siyasi bir karar olarak görüyoruz" dedi. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Başkanı Mehmet Büyükekşi'nin açıklamaları şu şekilde:
"UEFA Etik ve Disiplin Komitesi tarafından oyuncumuz Merih Demiral'a verilen iki maçlık cezayı kabul edilemez, hukuk dışı ve siyasi bir karar olarak görüyoruz.
UEFA'nın maçta görevli delegesinin raporunda cezai yaptırım ile ilgili bir ifade olmamasına rağmen, bazı batılı siyasetçilerin açıklamalarının ardından UEFA'nın konu ile ilgili müfettiş atayarak soruşturma başlatmış olması da sürecin ve kararın bağımsızlığına gölge düşürmüştür.
Oyuncumuzun gol sevinci sırasında yaptığı işaret hiç bir şekilde siyasi bir işaret değildir. Türklerin yüzyıllardır kullandığı Türklüğü sembolize eden bir işarettir.
Euro 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda son 16 turunda Avusturya'yı eleyerek, çeyrek finale yükselen ve yarın çeyrek finalde Hollanda ile yarı finale yükselme maçına çıkacak A Milli Futbol Takımımızın tarih yazdığı bu büyük organizasyonda bu ceza asla kabul edilemez.
Başlatılan soruşturma sürecinin adaletsizliği, UEFA müfettişinin yanlı medya kuruluşlarına sızdırılan raporu ve titizlikle hazırladığımız 27 sayfalık kapsamlı Savunma dosyamızın değerlendirilmediğini savunma süremiz biter bitmez açıklanan karardan da anlaşılmaktadır.
İTİRAZ HAKKIMIZ ELİMİZDEN ALINDI
3 maçın altındaki cezalarda CAS'a itiraz ve başvuru yolunun kapalı olmasından dolayı da verilen 2 maçlık ceza ile itiraz hakkımız da elimizden alınmıştır.
Taraflı ve adaletsiz olan bu karar tüm milletimizi derinden hayal kırıklığına uğratmıştır. Kararın bazı yanlı medya kuruluşlarına sızdırılmış olmasından ise özellikle rahatsızlık duyuyoruz. Bu tür eylemler sürecin siyasi platforma çekildiği yönündeki şüphelerimizi desteklemektedir.
Tribünlerdeki ırkçı davranışlar da dâhil olmak üzere çok daha ciddi ihlaller için verilen para cezaları ve ertelenmiş cezalarla karşılaştırıldığında, bu iki maçlık men cezası son derece orantısızdır. Bu tutarsızlıklar maalesef ülkemize karşı bir çifte standart uygulandığının en güçlü göstergesidir.
Ancak Büyük Türk milletinin en büyük karakteristik özelliklerinden biri adaletsizlik ve hukuksuzluk karşısında tek vücut olmayı başarmasıdır. Tüm bu haksızlıklara karşı sadece Türk milli takımı olarak değil ulus olarak ayağa kalkarız. Bu her zaman böyle olmuştur ve yarın akşam Berlin Stadyumu'nda da sportif performansımızla bunu tüm dünyaya ispat edeceğiz.
Sadece futbolun güzelliklerinin parlamasını istediğimiz bu güzel günlerde, haklı savunmamızı en detaylı ve kapsamlı şekliyle yaptık. Lakin bu haksız karar, ikinci evimiz olarak gördüğümüz Berlin'deki tutkulu taraftarlarımızı her zamankinden daha güçlü bir şekilde art niyetli provokasyonlara karşı dikkatli olarak bugüne kadar olduğu gibi takımımızın arkasında durmaya teşvik edeceğine eminim."
SPOR HUKUKÇUSU ÇİFTE STANDARDI YORUMLADI
Öte yandan Spor hukukçusu Anıl Dinçer, UEFA'nın Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Avusturya ile Türkiye arasında oynanan maçta gol sevincini bozkurt işareti yaparak yaşayan milli futbolcu Merih Demiral'a verilen cezayı çifte standart olarak yorumladı.
FAHİŞTİR, HAKSIZDIR, HUKUK SINIRLARININ DIŞINDADIR
Avukat Dinçer, AA muhabirine UEFA'nın aldığı kararı değerlendirirken, "Merih Demiral'ın bozkurtlu gol sevinci nedeniyle UEFA tarafından resmi müsabakalardan 2 maç men edilmesi cezası açıkça fahiştir, haksızdır, hukuk sınırlarının dışındadır." dedi.
UEFA'nın verdiği kararın hukuki müeyyideler ve emsaller ile örtüşmediğini anlatan Dinçer, bu kararın Avrupalı yetkililer tarafından tamamen Türkiye karşıtı bir tutum ile alındığını söyledi.
Bir futbolcunun, yalnızca ülkesinin milli ve manevi değeri olan bir işaretini gol sevinci yapmasının herhangi bir cezai karşılığının olmaması gerektiğini vurgulayan Dinçer, şampiyonada pek çok müsabakada benzer örneklerin yaşandığını ve birçoğunun ceza almak bir tarafa soruşturulmasına bile gerek duyulmadığını ifade etti.
Dinçer, söz konusu emsallerden yola çıkarak şunları dile getirdi:
"İsviçreli futbolcu (Xherdan) Shaqiri, Sırbistan maçında ülkesinin sembolü olan kartal işaretini yapmıştı. Aynı şekilde Hollandalı futbolcu (Wout) Weghorst, geçtiğimiz günlerde grubun ilk müsabakalarındandı yanılmıyorsam, golünü attıktan sonra ülkesinin sembolü olan aslanı sembolize eden bir işaret yapmıştı. Bunlardan daha vahimi, ülkemizde top koşturan Dusan Tadiç, Sırbistan'ın Karadağ'a karşı oynadığı müsabakada çetnik selamı yapmıştı. Bunun zaten ne olduğunu anlatmaya bile gerek yok, bunlar soruşturmaya dahi tabi tutulmamıştı. Kartal işareti yapan Shaqiri'ye para cezası verilmişti. Daha önce de bizim futbolcularımıza milli takımda para cezası verilmişti. Türkiye'deki dayanışmayı, mücadeleyi gösteren asker selamını verdikleri için buna ilişkin bir para cezası vermişlerdi. Açıkçası bu karar beni şoke etti."
İngiliz futbolcu Jude Bellingham'ın oynadığı müsabakada edep dışı bir hareket yapıp ceza almasını ve söz konusu cezanın ertelenmesini örnek gösteren Dinçer, UEFA'nın Merih Demiral'a uyguladığı cezanın çifte standarda dayandığına işaret etti.
KARAR SİYASİ
Hiçbir hukukçu, hiçbir disiplin komitesinin bu kararın haklı veya hukuk ile ilgili olduğunu anlatamayacağını ifade eden Dinçer, şu görüşleri aktardı:
"Öncelikle hukukta istikrar olmalı. Verilen kararların birbiriyle örtüşmesi gerekiyor. Burada size anlattığım önceki süreçlerde alınan bir karar veya soruşturma dahi yok. Hepsini bir kenara bırakalım, Bellingham'ın yaptığı ahlak dışı hareketi İngilizlere sorsanız, onlar bile Bellingham'ın Merih'ten daha çok ceza alacağını dile getirirdi. Burada vicdanlı olan, hukuka güvenen, eşitlik ve adaletin peşinde koşan her insan, burada çifte standardın olduğunu, ayrımcılığın, art niyetin olduğunu, Türkiye'ye karşı verilmiş siyasi bir karar olduğunu anlayacaktır. Ne Yazık ki Avrupa'da gördüğümüz ve UEFA'nın da çok hassas olduğu bir konu var özellikle ayrımcılık ve ırkçılık noktasında. Ancak burada ayrımcılık yapılan, çifte standarda uğrayan ülke de Türkiye'dir. UEFA Türkiye'ye karşı ayrımcılık içeren bir karara imza atmıştır."
Türkiye'nin, cezanın kaldırılması için çabalarını sürdürdüğünü, Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi'ne (CAS) süreci taşıyacağını belirten Dinçer, Türkiye Futbol Federasyonunun (TFF) Merih'ten mahrum olarak maça çıkmamak için değil, yaşadığı haksızlığı, hukuksuzluğu ortadan kaldırmak için mücadele verdiğini söyledi.
Dinçer söz konusu süreç ile ilgili şöyle devam etti:
"Federasyon zaten konu ile ilgili gereken süreci başlattı, bunun da takipçisi olacaktır. Çok güzel bir savunma sunduklarını biliyorum. Burada da CAS adına iyi bir başvuru yapacaklardır. Burada öncelikle cezanın iptali talep edilecektir. Cezanın haksız olduğu, emsal kararlar ile ortaya konacaktır. Bellingham kararı buna güzel bir emsal olacak ve bu kararın adil olup olmadığını soracak. CAS'ın bu cezayı kesinlikle iptal etmesi gerekiyor."
TARAFTARLARA PROVOKASYON UYARISI
Dinçer, söz konusu sürecin yanı sıra cumartesi günü Berlin'de Hollanda karşısına çıkacak olan Milli Takımı desteklemeye gidecek Türk taraftarların tepkilerini göstermesi gerektiğini ancak bunu provokasyona gelmeden, hukuki zeminde yapmaları gerektiğini vurguladı.
Spor hukukçusu Anıl Dinçer, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bu cezanın karşısında Türk halkı, Türk insanı olacaktır. Haklı olduğumuz bu konuda kararın karşısında, takımımızın yanında duracaklardır. Taraftarlarımız hukuk sınırları içerisinde kalarak haklı tepkilerini stadyumda ve stadyum dışında dile getireceklerdir. Onlardan tek ricamız, bu haklı konuda haksız duruma düşmeyelim. Tepkilerimizi hukuk sınırları içerisinde dile getirelim. Oyuncularımızı destekleyelim. Oyuncularımız da buna çok güzel bir karşılık verecektir. Türk halkı ve Türk futbolcuları burada çok daha fazla iştahlanmıştır. Yarına konsantredir. Ben eminim yarın çok güzel bir galibiyet alıp en güzel cevabı sahada vereceğiz."
