Kenya'nın başkenti Nairobi merkezli sivil toplum kuruluşu Katiba Enstitüsü ile Etiyopyalı araştırmacılar Abrham Meareg ve Fisseha Tekle, Kenya Yüksek Mahkemesinde şiddeti teşvik eden, insanların ölümüne ve yerinden edilmesine yol açan gönderilerin paylaşılmasına izin verdiği için Facebook'a 2 milyar dolarlık tazminat davası açtı.
ÖLÜMLERDEN SORUMLU
Davacıların avukatlarından yapılan açıklamada, Facebook'un, kullandığı algoritmayla nefret söylemini destekleyerek şiddet olaylarının yayılmasına yol açtığı ve yaşanan ölümlerden sorumlu olduğu belirtildi.
Açıklamada, Etiyopya'da yaşanan iç çatışmalar sırasında bu platform üzerinden hedef gösterilip katledilen kişilerin yaşadıkları aktarıldı.
BABASI HEDEF GÖSTERİLDİ
Davacılardan Abrham Meareg, kimya profesörü babası Meareg Amare Abrha'nın, Tigray kökenli olmasından ötürü bazı kişilerce hedef gösterildiğini; bu gönderilerin, silinmesi talebine rağmen 2 gün boyunca dolaşımda kaldığını ve babasının öldürüldüğünü belirtti.
DAVACILARIN TALEPLERİ
Davacılar, Facebook'tan nefret söylemi içeren gönderilerin durdurulması, yabancı dillerde yapılan paylaşımlar için yeterli sayıda içerik yöneticisinin çalıştırılması, nefret ve şiddet dilinden zarar görenler için 1,6 milyar dolarlık tazminat ödemesi ve sponsorlu paylaşımlarda da benzer zarara uğrayanlar için 400 milyon dolar tazminat ödemesi talebinde bulundu.
TARTIŞMALI SEÇİMLER
Temmuz ayında Facebook'tan yapılan açıklamada, nisan sonuna kadar nefret söylemini teşvik eden 37 bin gönderinin ve ayrıca şiddet ve tahrik politikalarını ihlal eden 42 bin gönderinin Facebook ve bünyesindeki Instragram'dan kaldırıldığı belirtilmişti.
Açıklamada, seçimlerde bilgi kirliliğinin önlenmesi için yerel uzmanlardan oluşan bir ekibin de görevlendirildiği ifade edildi.
Firma ayrıca, şeffaflık kurallarına uymadığı gerekçesiyle 36 bin siyasi reklamın da kabul edilmediğini belirtti.
2017'deki tartışmalı seçimlerde Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta'nın seçimleri kazanmak için Facebook verilerini kullanan analiz şirketi Cambridge Analytica ile çalıştığı ileri sürülmüştü.
ETİYOPYA SORUNU
Afrika ülkelerinde yaygın kullanılan sosyal medya platformu Facebook, daha önce de özellikle Etiyopya'daki çatışmalar sırasında nefret söylemi içeren içerikleri engelleyemediği suçlamalarla karşı karşıya kalmıştı.
MEAREG CİNAYETİ
Davanın sanıkları arasında ABD'den siyasi sığınma talebinde bulunan Etiyopyalı profesör Abrham Meareg de bulunuyor. Babasının geçen yıl Etiyopya'da devam eden iç çatışma sırasında Facebook üzerinden yayılan kışkırtma sonucunda militanlar tarafından öldürüldüğünü iddia ediyor.
Meareg'in babası Meareg Amare Abrha, tanınmış bir kimya profesörü ve Tigrayan etnik grubunun bir üyesiydi. Meareg'in davada verdiği bir yeminli ifadeye göre, 3 Kasım 2021'de bir grup erkek onu üniversiteden motosikletlerle takip edip evinin önünde iki kez vurarak öldürdü. Ailenin evi sonunda militanlar tarafından işgal edildi ve Meareg'in annesi Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'ya kaçtı.
Meareg, şu anda yaşadığı Minneapolis yakınlarındaki evinde yaptığı bir röportajda, "Babamın insanları masum olduğuna ikna etme şansı olmadı" dedi. "Nefret söylemini ve dezenformasyonu açıklığa kavuşturma seçeneğine sahip değildi. Onu vurdular ve vahşice öldürdüler."
ASYA'DA ŞİDDETİ KÖRÜKLÜYOR
Dava, Facebook'un Myanmar ve Hindistan gibi yerlerdeki çatışmaların ortasında kullanılmasıyla ilgili eleştirilerin hemen ardından geliyor. Ülkedeki Müslüman Rohingya azınlığa karşı devlet şiddetinin yıllardır şiddetle devam ettiği Myanmar'da site, platformunda nefret dolu söylemlerin ve şiddeti kışkırtmanın gelişmesine izin verdiği için sert bir şekilde eleştirildi.
FACEBOOK'TAN SAVUNMA
Facebook'un ana şirketi Meta'nın sözcüsü Mike DelMoro Salı günü yaptığı açıklamada, "Facebook ve Instagram'da nelere izin verilip verilmediğini belirleyen katı kurallarımız var" dedi.
"Yerel sivil toplum kuruluşlarından ve uluslararası kurumlardan gelen geri bildirimler, Etiyopya'daki güvenlik ve bütünlük çalışmalarımıza rehberlik ediyor. Yerel bilgi ve uzmanlığa sahip personel istihdam ediyoruz ve Amharca, Oromo, Somalice ve Tigrinya dahil olmak üzere ülkede en çok konuşulan dillerdeki ihlal edici içeriği yakalamak için yeteneklerimizi geliştirmeye devam ediyoruz."
MYANMAR RAPORU
Uluslararası Af Örgütü'nün bu yılın başlarında yayınladığı bir raporda , Meta'nın Myanmar ordusu tarafından 2017'de Rohingya halkına karşı gerçekleştirdiği zulümlere katkıda bulunduğu ortaya çıktı. Kullanıcı sayısına göre ülkenin en büyük pazarı olan Hindistan'da, bazı araştırmacılar arasında bu kullanıma ilişkin endişeler arttı.