Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, ülkede yaşanan olaylarla ilgili açıklama yaptı. Tokayev, anayasal düzenin büyük ölçüde tesis edildiğini söyledi.
ATEŞ AÇILMASI EMRİNİ VERDİĞİNİ AÇIKLADI
Ülkesindeki şiddet olayları sırasında 'teröristlerin hala silah kullandığını ve mülke zarar verdiklerini' kaydeden Tokayev, 'teröristlerin bulunması ve gözaltına alınmaları için özel bir birim kurduğunu' belirtti. Kazak lider ayrıca, 'teröriste uyarı yapılmadan ateş açılmasına ilişkin emir verdiğini' söyledi.
TERÖRİSTLERLE MASAYA OTURMAYA NİYETİMİZE YOK
Tokayev, protestocularla müzakere masasına oturulması çağrılarına ilişkin, "Teröristlerle görüşmemiz gerektiğine dair yurt dışından yapılan çağrılar ahmaklık. Kazakistan hükümetinin teröristlerle müzakere masasına oturmaya niyeti yok" vurgusu yaptı. Canlı yayında ulusa seslenen Tokayev, ülkesine barış gücü gönderdiği için Rusya Devlet Başkanı Putin'e teşekkür etti.
BARIŞ GÜÇLERİ ÜLKEYE VARDI
Ülkeye çağrılan Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü üyesi Rusya ve Belarus'un barış güçlerinin ülkeye vardıkları belirtildi. Ülkeye gelen yabancı asker sayısının 2 bin 500 kadar olduğu belirtildi. Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (CSTO) askerlerin bir barış gücü olduğunu ve resmi ve askeri kurumları koruyacaklarını açıkladı.
Rusya'nın barış güçlerinin ülkeye transferi devam ediyor.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko, Kazakistan'in şu an yaşadığı sorunlarla başa çıkabileceğine inandıklarını söyledi. Kazakistan hükümetinin çağrısı ile ülkeye barış güçlerini gönderen Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü ülkelerinin Kazakistan'ı bu şekilde destekleyerek 'müttefiklerin yapması gerekeni yaptıklarını' kaydetti.
PEK ÇOK MİLİTAN ETKİSİZ HALE GETİRİLDİ VE ELE GEÇİRİLDİ
Kazakistan Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkan Yardımcısı Dauren Abayev, ülkede protestoların barışçıl başladığını, daha sonra ise provokatörlerin kontrolüne geçtiğini belirtti.
Abayev, Kazakistan televizyonu Habar-24'e yaptığı açıklamada, ülkeye gelen Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) barış gücünün silahlı çatışmalara katılmayacağını belirterek bu birliklerin koruma görevi yapacağını söyledi.
Kazakistan'ın bütün bölgelerinde düzenin sağlandığını bildiren Abayev, "Şu anda kalan haydutların aranması ve bulunması çalışmaları sürüyor. Pek çok militan etkisiz hale getirildi ve ele geçirildi. Bu kimselerin kimlikleri tespit ediliyor ve aşırıcı örgütlerle olan bağlantıları üzerine çalışılıyor." dedi.
"KESKİN NİŞANCILAR DA EYLEMDE BULUNDU"
Abayev, ülkedeki protestoların önce barışçıl özellik taşıdığını belirterek daha sonra göstericilerin oluşturduğu kalabalığa "silahlı haydutlar ve teröristlerin" önderlik yaptığını dile getirdi. Abayev, "Barışçıl protestocuların sesleri provokatörlerin şiddet çağrılarında boğuldu." ifadesini kullandı.
Protestolar esnasında dükkanların yağmalandığını hatırlatan Abayev, "Bir grup haydut, yağmacılıkla meşgul oldu. İkinci grup teröristler silah dükkanlarına baskın yaptı. İstilacılar profesyonelce hareket etti. Bazıları televizyonda canlı yayın yapma girişiminde bulundu. İstila edilen bütün yerlerde barikat oluşturuldu. Teröristlerden, özel silahlarla keskin nişancılar da eylemde bulundu." diye konuştu.
KAZAKİSTAN'DAKİ DURUM
Kazakistan'ın batısında LPG'ye yapılan zamlar ve sosyoekonomik durumun kötüleştiği gerekçesiyle 2 Ocak'ta başlayan protesto gösterileri, ülkenin diğer kesimlerine yayıldı. Sokak olaylarına dönüşen gösterilerde güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşandı. Polis araçları ile askeri araçları ateşe veren, devlet binalarına giren protestoculara güvenlik güçleri müdahale etti.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, protestolardan sorumlu tuttuğu hükümetin istifasını kabul etti. Protestoların yayılması sonucu olağanüstü hal ilan edildi.
Tokayev, ülkedeki mevcut durum nedeniyle üyesi oldukları KGAÖ ülke liderlerinden yardım istedi. KGAÖ Kolektif Güvenlik Konseyi'nin aldığı karar doğrultusunda Kazakistan'a asker gönderildi.
KGAÖ, 2002'de Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Ermenistan tarafından hükümetler arası askeri ittifak olarak kurulmuştu.
ÇİN: İÇİŞLERİ OLDUĞUNA İNANIYORUZ
Öte yandan Çin ile Kazakistan'ın dost, komşu ülkeler ve kalıcı kapsamlı stratejik ortaklar olduğunu belirten Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin, "Yaşananların ülkenin içişleri olduğuna inanıyoruz. Otoritelerin meseleyi uygun şekilde ele alacağına güvenimiz tam. Umarız durum en kısa sürede istikrara kavuşur ve normal toplumsal düzen yeniden tesis edilir" dedi. Çin'in, Rusya'nın, KGAÖ ittifakının Kazakistan'a barışı koruma gücü göndermesi konusundaki çabalarını destekleyip desteklemediği yönündeki soruya yanıt vermekten kaçınan Vang, ülkenin istikrara kavuşması ve sosyal düzenin yeniden tesis edilmesine dair temennisini yineledi.
ÇOK SAYIDA KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
Kazakistan'da, protesto gösterileri sırasında yaşamını yitiren güvenlik gücü sayısının 18'e yükseldiği bildirildi. Kazakistan İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, ülkede yaşanan protesto olaylarında 2 bin 298 kişi gözaltına alındı.
BAŞLARININ KESİLDİĞİ BELİRTİLDİ
Gösteriler sırasında 748 güvenlik personeli yaralandı, 18 güvenlik personeli hayatını kaybetti. Yaşamını yitiren güvenlik personelinden 2'sinin başlarının kesildiği belirtildi.
Açıklamada bunun gösterilerin 'terörist karakterde' olduğunun en büyük kanıtı olduğunun altı çizildi. Göstericilerin bu kanlı eylemi kurbanlar hayattayken mi yoksa öldükten sonra mı yaptıkları ise henüz bilinmiyor.
Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, olaylardan yabancı eğitim almış teröristleri sorumlu tutarken, iddialarına herhangi bir kanıt sunmadı.
RUSYA ÖNCÜLÜĞÜNDEKİ YABANCI ASKERLER BÖLGEDE
Rusya'nın öncülüğündeki birlikler, Kazakistan'da akaryakıt zammına karşı başlayıp, hükümet karşı eylemlere dönüşen protestoların bastırılmasına yardımcı olmak için ülkeye ulaştı.
Ülkeye gelen yabancı asker sayısının 2 bin 500 kadar olduğu belirtildi. Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (CSTO) askerlerin bir barışgücü olduğunu ve resmi ve askeri kurumları koruyacaklarını açıkladı.
WHATSAPP, SIGNAL VE TELEGRAM'A ENGEL
Kazakistan'da Telegram, Signal ve WhatsApp gibi mesajlaşma uygulamaları kullanılamıyor. Eylem haberlerinin yer aldığı iki internet sitesi kapatıldı.
26 PROTESTOCU YAŞAMINI YİTİRDİ
Kazakistan İçişleri Bakanlığı, yönetim karşıtı gösterilerde çıkan olaylarda 26 protestocunun yaşamını yitirdiğini bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Kazakistan'da ilan edilen olağanüstü hal kapsamında güvenlik güçlerinin başlattığı operasyonun sürdüğü belirtildi.
Durumun kontrol altına alındığı kaydedilen açıklamada, tüm kentlerdeki idare ve belediye binalarının temizlendiği ve ülke genelinde 70 kontrol noktasının oluşturulduğu aktarıldı.
Açıklamada, "Güvenlik güçleri, Almatı kentinde toplumsal düzeni sağladı, stratejik yerleri korumaya aldı. Caddelerde temizlik operasyonuna devam ediliyor." ifadesine yer verildi.
Terör tehlike seviyesinin "kritik kırmızı"ya çıkarıldığı kaydedilen açıklamada, protestoculardan 26'sının öldüğü, 18'inin de yaralandığı ifade edildi. Açıklamada, olaylarda 3 binden fazla kişinin gözaltına alındığı belirtildi.