İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2020'de geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere ilk toplantısını yaptı.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk başkanlığında Bakanlığın Reşat Moralı Salonu'ndaki toplantıda, işçi tarafını Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), işveren tarafını ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil etti.
Bakan Selçuk, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, asgari ücretin tespiti konusunda ilgili tüm tarafların teklif ve görüşlerini komisyonda her zaman açıkça sunduğunu belirterek, işçi ve işverenlerle tüm çaba ve ortak hedeflerinin sürdürülebilir bir kalkınmayı tesis edecek şekilde asgari ücreti ideal bir noktaya getirebilmek olduğunu söyledi.
İKİNCİ TOPLANTI TARİHİ BELLİ OLDU
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2020'de geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere ilk toplantısını yaptı. Asgari ücret pazarlığında ikinci toplantının tarihi 10 Aralık olarak duyuruldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde 2023 hedefleri doğrultusunda önceliklerden birinin istihdamı korumak ve daha da artırmak olduğunu vurgulayan Selçuk, şunları kaydetti:
"Bu anlamda, asgari ücretin sosyal ve ekonomik konjonktür ile uyumlu, kalkınmaya ve verimliliğe katkı verecek şekilde belirlenmesi önem arz etmekte. Dolayısıyla ücret artışı kadar, işin kendisinin yani istihdamın korunması da mühim. İşin kendisini yani istihdamı koruduğumuzda bireyin daha mutlu olduğunu, bu vesileyle aile içindeki uyumun arttığını ve uyumlu ailelerin de müreffeh bir toplumun inşasının yapı taşı olduğunu biliyoruz. Bizim çalışmalarımızda esas aldığımız yol haritamız da budur. Mutlu birey, uyumlu aile ve müreffeh toplum, bunu çok önemsiyoruz. Bu süreçte komisyonun hem işçi hem de işveren bakış açısını dikkate alarak ortak bir noktada buluşması en temel gayemiz."
Selçuk, 17 yıldır tüm tarafların şartlarını gözeterek her zaman çözüm odaklı yaklaşım sergilediklerini anımsatarak, şu bilgileri verdi:
"2002'den beri işçi ve işverenlerimizin haklarında iyileşme sağlayan birçok önemli düzenlemeyi hayata geçirdik. 2003'te İş Kanunumuzu ILO sözleşmeleri ve AB normlarına uygun olarak yeniden düzenledik. 2009'da 1 Mayıs'ı işçilerimize 'Emek ve Dayanışma Günü' olarak ilan ettik. Askeri darbe sonucu oluşmuş sendikal mevzuatımızı, uluslararası standartlara uygun olarak, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile 2012'de yeniden düzenledik. Sendikaya üyelikte e-Devlet Sistemi'ne geçerek sivil örgütlenme ve sendikalaşmayı kolaylaştırıcı önemli bir adım daha attık. Bugün herhangi bir sendikaya üye olan yaklaşık 2 milyon işçi kardeşimiz var. Sendikalaşma oranı açısından da artışı görmek mümkün. 2013'te yüzde 9 olan işçilerimizin sendikalaşma oranı, yüzde 14'e yükseldi. Gayretimiz bu oranın daha da artması yönünde."
"ASGARİ ÜCRETİ NOMİNAL OLARAK 10 KAT ARTIRDIK"
Emeğe, alın terine ve üretkenliğe her daim sahip çıktıklarını dile getiren Selçuk, bu anlayışla çalışanların hakkını ve hukukunu her mecrada savunduklarını söyledi.
Geçen yıl itibarıyla kamuda çalışan alt işveren işçilerin sürekli işçi olarak istihdam edilmelerini sağladıklarını anımsatan Selçuk, şöyle konuştu:
"Asgari ücreti; 2019'da bekar ve çocuksuz bir işçimiz için günlük net 67,36 lira, aylık net 2 bin 20 lira 90 kuruş olarak tespit ettik. Dolayısıyla, yüzde 26 oranında artış sağlayarak, işçilerimizi enflasyona ezdirmeyeceğimize dair verdiğimiz sözü de tutmuş olduk. Ayrıca Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçişten sonraki bu ilk asgari ücretin, oy birliği ile kabul edilmesi de uzlaşı zeminin gücünü gösterdi. 2002'de 184,3 lira olan net asgari ücreti 2019'da 2 bin 20 lira 90 kuruşa çıkararak nominal olarak 10 kat artırdığımıza dikkatinizi çekmek isterim. Reel anlamda ise asgari ücreti yaklaşık bir buçuk kat arttırmış bulunmaktayız. Uluslararası veriler ışığında asgari ücretin işçiye sağladığı satın alma gücüne baktığımızda, geldiğimiz nokta itibarıyla önemli bir ivmeye sahibiz. 2019 itibarıyla ülkemizde uygulanan asgari ücretin Bulgaristan, Yunanistan, Polonya, Macaristan, Romanya, Portekiz gibi daha birçok Avrupa Birliği ülkesini geride bıraktığını görüyoruz. Asgari ücretin satın alma gücüne yansımasına baktığımızda AB üye ve aday ülkeleri içerisinde 2002 başında 15'inci sırada, 2017 ve 2018 yıllarında 12'nci sıradayken bu yıl ülkemiz 10'uncu sıraya yükselmiş durumda."
"ASGARİ ÜCRET BÜTÜN OLARAK ÜLKE EKONOMİSİNİ DE ETKİLEMEKTE"
Asgari ücretlilerin gelirinde vergi diliminin değişmesi nedeniyle yaşanan düşüşü 7103 sayılı Kanunla önlediklerini anımsatan Selçuk, şöyle devam etti: "Asgari ücret, özünde bir sosyal koruma ücreti olmasına rağmen; ihbar ve kıdem tazminatı, prim, vergi ve idari para cezaları, işsizlik ödeneği, evde bakım ücreti, asgari geçim indirimini de bire bir etkiliyor. Diğer taraftan, genel ücret seviyesini, istihdamı, üretim-tüketim dengesini, yatırımları, rekabeti yani bir bütün olarak ülke ekonomisini de etkilemekte. Güncel verilere bakacak olursak, işsizlik rakamları ağustos ayı itibarıyla yüzde 14 seviyesinde. 2019 sonu beklentimiz ise yüzde 12,9 düzeyinde. 2020'de ise bu oranın yüzde 11,8 seviyesine gerileyeceğini ve azalan seyrini sürdüreceğini öngörüyoruz. Uygulayacağımız istihdamı destekleyici politikalar ile işsizlik rakamlarının tek haneye geldiğini ve sürdürülebilir bir seviyeye indiğini görüyor olacağız. Başta da ifade ettiğim gibi buradaki temel meselemiz işin kendisini yani istihdamı korumak. Tabii bu hedeflere ulaşılması ancak sosyal tarafların güçlü iş birliği ile mümkün. Komisyonda tıpkı geçtiğimiz yıl olduğu gibi asgari ücretin tüm tarafların uzlaşısı ile tespit edilmesini canıgönülden diliyorum."
ZAM MARATONU BAŞLADI
Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücrette ilk tur görüşmeleri bugün başladı. Taraflar, 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren geçerli olacak asgari ücretin yeniden tespiti için bugün bir araya geldi. Zam maratonu yaklaşık 1 ay sürecek. Türk-İş, bir kişinin yaşam maliyetinin 2 bin 578 lira olduğunu, yeni asgari ücrette bunun göz önünde bulundurulmasını talep etti. TİSK yönetimi, yatırım, üretim, ihracat ve istihdamdaki dengelerin de gözetilerek işverenlerin de düşünülmesi gerektiğini ifade ediyor.
YÜZDE 26 ZAM YAPILMIŞTI
Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı ilgilendiren asgari ücret görüşmeleri bugün Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Milyonlarca asgari ücretli, 2020 yılında ne kadar ücret alacağını merak ederken, geçen yıl yüzde 26'yla enflasyonun üzerinde zam yapıldı. Zamla beraber asgari ücret 2020 lira oldu. Brüt asgari ücret ise 2 bin 558 lira olarak ortaya çıktı. Milyonlarca kişi 2019 yılında 2 bin 20 lira ücret aldı. Yeni asgari ücret komisyon görüşmelerinin ardından belli olacak. Bakanlık ve sendikaların 1 Ocak'a kadar anlaşması gerekiyor. Çünkü ilk asgari ücret 1 Ocak 2020'de ödenecek.
TALEP VE GÖRÜŞLER SUNULACAK
Bugünkü toplantıda, işçi ile işveren temsilcileri talep ve görüşlerini sunacak. Türk-İş, önceki yıllardan farklı olarak asgari ücret konusunda Hak-İş ve DİSK ile görüş alışverişinde bulundu.
Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, bir kişinin yaşam maliyetinin 2 bin 578 lira olduğunu belirterek, yeni asgari ücrette bu rakamın göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi.
İşveren tarafını temsil eden TİSK yönetimi de yatırım, üretim, ihracat, istihdam zincirindeki halkalardan her birini eşit derecede önemli gördüklerini ifade ederek, işçiler kadar işverenin de düşünülmesi gerektiği görüşünü paylaştı.
KOMİSYON 15 KİŞİDEN OLUŞUYOR
Asgari Ücret Tespit Komisyonu yasa gereği 5'er işçi, işveren ve devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşuyor. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığında gerçekleştirilen ilk toplantının ardından komisyon, işçi ve işverenin ev sahipliğinde de ayrı ayrı toplanacak. Komisyon, son toplantısını yine Bakanlıkta yapacak.
MEVCUT ASGARİ ÜCRET
Asgari ücret, halen bekar bir işçi için aylık brüt 2 bin 558 lira 40 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 2 bin 20 lira 90 kuruş olarak uygulanıyor. Apartman görevlileri için ise normal işçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediğinden net 2 bin 174 lira 64 kuruş olarak hesaplanıyor.