Asgari ücrette ara zam dönemi geldi. Milyonlar gözlerini asgari ücret zammına çevirdi. 2023 yılı ilk 6 ayında geçerli olan net asgari ücret, 8 bin 500 TL olarak belirlenmişti. Şimdi ise temmuz ayında yapılacak olan zammın oranı merak ediliyor. Bu kapsamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarına başladı.
İLK TOPLANTIDAN SONUÇ ÇIKMADI
Komisyon, 13 Haziran'da ilk toplantısını gerçekleştirdi.
Bakanlığın ev sahipliğindeki toplantıya, işçi kesimini temsilen TÜRK-İŞ, işveren kesimini temsilen Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) heyeti katıldı.
Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren asgari ücreti belirleme çalışmalarında ilk toplantıdan sonuç ise çıkmadı.
İKİNCİ KEZ BİR ARAYA GELECEKLER
Müzakerelere ilişkin açıklama TÜRK-İŞ Heyet Başkanı ve Türk Haber İş Sendikası Genel Başkanı Veli Solak'tan geldi.
Solak, Kurban Bayramı'ndan önce bir rakamın belirlenmesini beklediklerini söyledi.
Ardından gözler bu kez daha ikinci toplantıya çevrildi.
Bu kapsamda toplantı için 19 Haziran işaret edildi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın, Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ve TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ile saat 10.00'da asgari ücret için bir araya geleceği belirtildi.
NASIL BELİRLENECEK?
Yeni asgari ücret belirlenirken en önemli kriter enflasyon olacak. İlk 5 aylık enflasyon burada en önemli kriter olacak. Haziran ayı enflasyon tahminleri de masaya gelecek. Bir refah payı da eklenecek.
ENFLASYON ETKİSİ
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre; Ocak-Mayıs enflasyonu yüzde 15.26 olarak gerçekleşti. Merkez Bankası'nın Mayıs ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'nde Haziran ayı için TÜFE tahmini yüzde 2.49 çıktı. Bu tahmin gerçekleşirse ilk 6 aylık enflasyon yüzde 18.13 olarak gerçekleşecek.
Bu orana bir refah payı da eklenirse, asgari ücret zammının en az yüzde 20 olabileceği konuşuluyor. Eğer artış oranı yüzde 20'ye yükseltilirse asgari ücret net 10 bin 208, brüt 12 bin 208 lirayı bulacak. Burada asgari ücretin işverene maliyeti 11 bin 759 liradan 14 bin 111 liraya çıkacak.
İŞTE AĞIRLIKLI FORMÜL
Asgari ücrette gündeme gelen ağırlıklı formül ise yüzde 30-35'lik bir artışı gösteriyor. Bu durumda enflasyona 12 ya da 17 puan seviyesinde bir refah payı ilavesi söz konusu olacak. Geçen yıl da asgari ücrete yaklaşık yüzde 30'luk bir ara zam yapılmıştı.
Bu yıl da aynı oran dikkate alınırsa yeni asgari ücret net 11 bin 58, brüt 13 bin 10 liraya yükselecek. Asgari ücretlinin gelirinde 2 bin 552 lira artış yaşanırken, bu ücretin işverene maliyeti 15 bin 287 lira olacak.
Asgari ücret eğer yüzde 35 zam yapılırsa da net 11 bin 484, brüt 13 bin 510 liraya ulaşacak. Bu ücret de gelirlerde 2 bin 978 lira artış anlamına gelecek. İşverene maliyet ise 15 bin 875 lirayı bulacak.
Zam senaryoları ise şu şekilde:
Yüzde 30 zamda net ücret 11 bin 57 lira, brüt ücret 13 bin 10 lira.
Yüzde 35 zamda net ücret 11 bin 483 lira, brüt ücret 13 bin 510 lira.
Yüzde 40 zamda net ücret 11 bin 908 lira, brüt ücret 14 bin 11 lira.
Yüzde 45'lik bir zamda net ücret 12 bin 333 lira, brüt ücret 14 bin 503 lira.
TİSK NE İSTİYOR?
Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda yer alan işveren temsilcisi TİSK, asgari ücrete zam konusunda hem fikir olduklarını ifade ederken, asgari ücret zammı için rakamın 6 aylık enflasyon kadar olmasını istedi. Bu rakam da 10.100-10.400 TL arasında şekillendi. TİSK ayrıca özellikle destekler ve teşviklerin devam etmesi durumunda bunun üzerine çıkacabileceklerini bildirdi.
İşveren tarafı TİSK, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'dan yüzde 6 oranında destek istedi. Asgari ücret işveren maliyetinin azaltılması için yeni rakamın yüzde 6'sı oranında destek talep etti. Bakan Işıkhan konuyu Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'e sundu. Hafta için 2 Bakanlık yetkilileri teknik ve bütçe çalışmalarını gerçekleştirdi.
TİSK'TEN "UZLAŞMA" MESAJI
Bu desteğin gerçekleşmesi durumunda asgari ücret zam oranının yüzde 30'un üzerine çıkması konusunda TİSK, "Uzlaşmaya varım" mesajı verdi.
TÜRK-İŞ NE İSTİYOR?
TÜRK-İş'in masaya getirdiği ilk ücret tespiti 500 dolarlık bir alım gücünü işaret eden 11.800 TL düzeyi oldu. TÜRK-İş özellikle gıda fiyatlarındaki 6 aylık artışı, açlık sınırı raporuna dikkat çekti.
TÜRK-İş istedikleri rakamın olması durumunda uzlaşma metnine imza atacaklarını belirtirken, yeni asgari ücret için "Türkiye Yüzyılı'na yakışır bir rakam" olması gerektiğini ifade etti.