İLK etapta 2 milyon 250 bin, toplamda 4 milyonu aşkın kişiye emeklilik yolunu açacak EYT düzenlemesi Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi, başvuru süreci de başladı. 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanlar ile borçlanmayla başlangıcını bu tarihe çekenlerden prim ve yıl şartı tamamlayanlar emeklilik işlemleri için harekete geçti. SGK binalarında yoğunluk yaşanırken, başvuruyu kolaylaştırıp hızlandıracak adımlar da atıldı. e-Devlet'te EYT için yeni düzenleme yapıldı. Ancak başvuruda dikkat edilmesi gereken noktalar var. Özellikle halen çalışanlar hak kaybı yaşamamak için atması gereken adımlar bulunuyor. İşte detayları...
■ e-Devlet'ten işlem nasıl olacak?
'Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi' başlıklı dijital hizmete erişim sağlandıktan sonra açılan ekranda 'Yeni Başvuru' butonu tıklanıp, tahsis talep türü olarak 'Yaşlılık Aylığı'nın seçilmesi gerekiyor.
Dijital hizmette sigortalı türü olarak SSK kapsamında aylık talep edeceklerin '4A SSK', Bağ- Kur kapsamına girenlerin ise '4B Bağ-Kur' seçeneğini işaretlemesi ve 'Başvur' butonuna tıklaması gerekiyor. Devamında maaş ödemesinin yapılacağı banka ve şube bilgisi ile e-posta, cep telefonu numarası, adres bilgisini içeren iletişim bilgilerinin doldurulması önem taşıyor.
'Aylık alıyor mu?' sorusuna 'Evet' veya 'Hayır' yanıtı verildikten sonra 'Başvur' butonuna basılarak işlem tamamlanıyor.
■ Hızlı davranan daha erken mi maaş alır?
3 Mart'ta başvuran ile 31 Mart'ta başvuran arasında aylık hakkı açısından bir fark bulunmuyor. Bu ay başvuran herkesin maaşı 1 Nisan'dan itibaren hesaplanacak. Eğer 3 Mart'tan önce emeklilik başvurusu yapıldıysa, bu geçersiz sayılır. Emekli aylığı bağlanması beklenirken zaman kaybedilmiş olur. Buna dikkat edilmeli.
■ 5 puanlık prim desteğinden kimler yararlanacak?
İşveren emeklilik işlemi için çalışanların işten çıkış işlemini gerçekleştirecek. Eğer çalışanın 30 gün içerisinde işe girişi yapılırsa, 5 puanlık prim desteğinden yararlanılacak. Bu destek özel sektör işverenlerine yönelik olacak. Bu şartlara uyan emekli çalışan için her ay ödenecek sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak. Normalde emekli çalışanda işverenden yüzde 24.5'lik SGDP kesintisi yapılıyor. Bu düzenlemeyle kapsamdaki çalışanlar için SGDP işveren hissesi yüzde 19.5 olarak uygulanacak.
■ Nasıl başvurulacak?
Başvurular bağlı bulunulan sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne yapılabildiği gibi, en kolay yol e-Devlet olacak. Vatandaşlar, sıra beklemeden, istedikleri zaman güvenli şekilde başvurularını e-Devlet Kapısı'nda yer alan 'Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi' dijital hizmeti üzerinden gerçekleştirebilecek. Hak sahipleri, e-Devlet Kapısı'nda yer alan arama çubuğuna EYT, gelir, aylık, ödenek veya emekli kelimelerinden birini yazarak hizmete erişebilecek. Ayrıca hizmete kolay erişilebilmesi için e-Devlet Kapısı ana sayfasında yer alan 4/A ve 4/B emeklilik başvuruları duyurusu üzerinden de dijital hizmete erişim sağlanabilecek.
■ Emeklilik başvurusundan önce işten çıkış yapılması zorunlu mu?
Evet zorunlu. Mevzuata göre, EYT'lilerin aynı işyerinde devam etsin ya da etmesin her durumda emeklilik işlemleri için işten çıkışının yapılması gerekiyor. Eğer aynı iş yerinde devam edilecekse işveren yeniden girişi de yapacak.
EYT KUYRUĞU
BAŞKAN Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanan EYT düzenlemesinin Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) binaları önünde uzun kuyruklar oluştu. Kimi vatandaşlar emeklilik başvurusu kimileri de 'emekli olur' yazısı için sabahın erken saatlerinden itibaren SGK'ya koştu. Emeklilik başvurusu yapan vatandaşlar, EYT düzenlemesi için teşekkür etti.
ÇALIŞMA YAZISI ŞART DEĞİL
■ Çalışanlar nelere dikkat edilmeli?
E-DEVLET'TEN BELGE YETECEK: Çalışan SSK'lıların emekli olmak için önce SGK'dan 'emekli olabilir' yazısı alması zorunluluğu kaldırıldı. SGK'dan yapılan açıklamaya göre; e-Devlet'teki 'SGK Tescil ve Hizmet Dökümü', 'Sosyal Güvenlik Kayıt Belgesi' ve 'Çalışma Hayatı', www.sgk.gov. tr internet adresindeki 'Ne Zaman Emekli Olurum' uygulamalarından emeklilik hakkı kontrol edilebilecek. 'Emekli olabilir' yazısı yerine, bu uygulamalardan alınan belgeler kullanılacak. Sadece hizmetlerinde tereddüt olanlar için kurumdan yazı talep edilecek. İşverene verilecek yazıda ayrılma gerekçesinin 'emeklilik' olduğu belirtilecek.
ÖNCE ÇIKIŞ ŞART: Ayrıca işten çıkış işlemi yapılmadan emeklilik başvurusu yapılmamalı. Başvuru işlemi geçersiz olacağı için, çalışan boşuna emekli aylığını beklemiş olur.
GİRİŞ TARİHİ ÖNEMLİ: Çalışmaya devam edilecekse çıkış ve yeniden giriş tarihi de önemli. Aynı ay içinde tekrar işe başlanması halinde emekli aylığı bağlanmaz. Örneğin; 6 Mart'ta işten çıkış yapıp 7 Mart'ta işe girene emekli aylığı bağlanmaz. Boşluk bırakmadan işe devam edilecekse 31 Mart günü SGK'ya çıkış bildirilmesi, çalışanın aynı gün SGK'ya bizzat giderek ya da e-Devlet üzerinden emeklilik başvurusunda bulunması gerekir. İşveren 1 Nisan'dan itibaren 'sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan' olarak tekrar işe giriş bildirimini yapar.
BOŞLUĞA DİKKAT!: Tazminat almadan devam edeceklerin boşluk olmamasına dikkat etmesi önem taşıyor.
EMEKLİLİK BAŞVURUSU E-DEVLET ÜZERİNDEN NASIL YAPILIR?
e-Devlet'te EYT başvuruları için düzenleme yapıldı. Buna göre, 'turkiye.gov.tr' adresi üzerinden e-Devlet sistemine giriş yapılacak. Arama kısmına 'aylık', 'emekli', 'gelir' kelimelerinden herhangi biri yazılarak ekrana gelen 'Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi' bağlantısına tıklanacak. Gelen ekranda 'Yeni Başvuru' tıklanacak, tahsis talep türü olarak 'Yaşlılık Aylığı' seçilecek. SSK kapsamında aylık talep ediliyorsa 4/A SSK; Bağ-Kur kapsamında aylık talep ediyorsa 4/B Bağ-Kur seçilip, altta yer alan 'Başvuru' butonu tıklanacak. Maaş ödemesinin yapılacağı banka seçilerek, açıklama kısmına bankanın talep edilen şubesi yazılacak, iletişim bilgileri kısmı doldurulacak.
Bağ-Kur, Emekli Sandığı, Banka Sandığı veya yurt dışından aylık alınması durumunda 'Aylık alıyor mu?' kutucuğunda yer alan 'evet' ya da 'hayır' seçeneklerinden herhangi biri mutlaka işaretlenecek. 'İleri' butonu ile sonraki sayfaya geçiş yapılarak 'başvur' kutucuğu tıklandığında başvuru, Sosyal Güvenlik Kurumu'na gönderilecek.
