Emeklilikte yaşa takılanların heyecanla beklediği düzenlenin bu hafta Meclis'e gelmesi ve hızla yasalaşması planlanıyor. Düzenlemeyle emekli olacakların kıdem tazminatları, son maaşları üzerinden hesaplanacak. Bu ay maaşların artırılması alınacak tazminatı da yükseltecek. Yeni asgari ücret ve kıdem tazminatı tavanındaki artış da etki edecek. İşte tazminat hesabının detayları...
İLK ADIM BRÜTÜN HESABI
Kıdem tazminatları her yıl için son 30 günlük giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Ancak buna yıl içinde alınan yemek, kıyafet parası, görev tazminatı, ikramiye gibi düzenli ödemeler de dahil ediliyor. Prim, mesai gibi değişken ödemeler brüt ücrete eklenmiyor. Hesaba eklenecek ek ödemelerin brüt tutarı 12'ye bölünüyor. Aylık brüt ücrete ilave ediliyor. Böylece giydirilmiş brüt ücret bulunuyor.
ÇALIŞILAN HER GÜN DAHİL EDİLİYOR
Kıdem tazminatı hesabına bir tam yılı aşan süreler de oranlanarak dahil ediliyor. Çalışılan tam yıl giydirilmiş brüt ücretle çarpılıyor. Ayrıca bir yıllık giydirilmiş brüt ücret 12 aya bölünüp, tam yılı aşan süre kaç ay ise onunla çarpılıyor. Elde edilen iki tutar toplanıp, damga vergisi kesilerek ödeme yapılıyor.
ÖRNEK HESAPLAMA
14 bin lira brüt ücreti olup 10 yıl 8 ay çalışan bir kişinin tazminatı şöyle olacak:
Giydirilmiş brüt ücret: 14.000 TL
Çalışılan süre: 10 yıl 8 ay
10 yıllık tazminat: 14.000 x 10 = 140.000 TL
8 aylık tazminat: 14.000 / 12 x 8 = 9.333,33 TL
Toplam tazminat: 140.000 + 9.333,33 = 149.333,33 TL
Damga vergisi: 1.133,44 TL
Ödenecek tutar: 149.333,33 - 1.133,44 = 148.199,89 TL
ASGARİ ÜCRET FARKI
Asgari ücretlilerin alacağı kıdem tazminatı yeni yılla birlikte her yıl için 3 bin 510 lira arttı. 2022'nin ikinci yarısında işten ayrılan bir asgari ücretlinin kıdem tazminatı çalıştığı her yıl için 6 bin 471 liradan hesaplanıyor, damga vergisi kesilmiş olarak 6 bin 421 lira 89 kuruş ödeniyordu. Bu yıl içinde işten ayrılan bir çalışana çalıştığı her yıl için en az 10 bin 8 lira kıdem tazminatı ödenecek. Damga vergisi kesilmiş olarak 9 bin 932 lira 4 kuruş yatırılacak.
HER YIL İÇİN 3.510 TL FARK
Asgari ücretlinin kıdem tazminatı (damga vergisi kesilmiş olarak) çalıştığı yıllara göre şöyle değişecek:
1 YIL
ÖNCEKİ: 6.421,89 TL
YENİ: 9.932,04 TL
FARK: 3.510,15 TL
3 YIL
ÖNCEKİ: 19.265,66 TL
YENİ: 29.796,12 TL
FARK: 10.530,46 TL
5 YIL
ÖNCEKİ: 32.109,43 TL
YENİ: 49.660,20 TL
FARK: 17.550,77 TL
10 YIL
ÖNCEKİ: 64.218,85 TL
YENİ: 99.320,40 TL
FARK: 35.101,55 TL
15 YIL
ÖNCEKİ: 96.328,28 TL
YENİ: 148.980,60 TL
FARK: 52.652,32 TL
20 YIL
ÖNCEKİ: 128.437,70 TL
YENİ: 198.640,80 TL
FARK: 70.203,10 TL
TAVAN DA YÜKSELDİ
Kıdem tazminatı tavanı 2022'nin ikinci yarısında 15 bin 371 lira 40 kuruş olarak uygulandı. Bu dönemde işten ayrılan, çalıştığı her yıl için en çok 15 bin 371 lira 40 kuruş kıdem tazminatı aldı. Ödemeden damga vergisi kesilerek, tavanı aşanlara her yıl için 15 bin 254 lira 73 kuruş ödeme yapıldı.Bu tavan bu ay yükseldi. Memur maaş katsayısındaki yüzde 16.48 artışla yeni tavan 17 bin 904 lira 62 kuruş oldu. Müjdesi verilen 13.52 puanlık refah payı yürürlüğe girerek artış yüzde 30'a ulaştığında tazminat tavanı 19 bin 982 lira 82 kuruşa yükselecek. Buna göre EYT düzenlemesiyle emekli olanlara çalıştıkları her yıl için 19 bin 982 liranın üzerinde tazminat ödenmeyecek. Bu tutarın altında olanlar kendi maaşı, üstünde olanlar ise tavan üzerinden tazminatını alacak.
Tavanı aşanlara çalıştığı her yıl için damga vergisi kesilmiş olarak 19 bin 831 lira 15 kuruş verilecek. Geçen ay brüt 16 bin, 17 bin, 18 bin 19 bin lira maaşı olanlar 15 bin 371 lira olan tavandan tazminat alırken, şimdi kendi maaşları üzerinden hesap olacak. Brüt 20 bin lira üzerindeki maaş alanların eline geçecek tutar da brüt 15 bin liraya göre daha fazla olacak.
TAKSİT OLUR MU?
İşveren, giydirilmiş brüt ücret, çalışılmış olan süre ve tazminat tavanını dikkate alarak çalışana ödemesini yapacak. Kıdem tazminatının peşin ödenmesi esas. Taksit yapılması, işçi ve işverenin anlaşmasına bağlı olacak.
İŞTE MAAŞA GÖRE KIDEM TAZMİNATI
BRÜT MAAŞ: 10.008 TL
1 yıl: 9.932,04 TL
5 yıl: 49.660,20 TL
10 yıl: 99.320,39 TL
15 yıl: 148.980,59 TL
20 yıl: 198.640,79 TL
BRÜT MAAŞ: 11.000 TL
1 yıl: 10.916,51 TL
5 yıl: 54.582,55 TL
10 yıl: 109.165,10 TL
15 yıl: 163.747,65 TL
20 yıl: 218.330,20 TL
BRÜT MAAŞ: 11.500 TL
1 yıl: 11.412,72 TL
5 yıl: 57.063,58 TL
10 yıl: 114.127,15 TL
15 yıl: 171.190,73 TL
20 yıl: 228.254
,30 TL
