Milyonların gözü, yaşa takılanlara emeklilik yolunu açacak düzenlemede. Düzenlemenin Ocak'tan itibaren uygulamaya alınacağı ve ilk etapta 1.5 milyon kişinin emekli olacağı belirtiliyor. Çıkarılacak yasayla emekli maaşına kavuşacak olan EYT'liler, işyerlerinden de toplu ödeme alacak. İşte EYT'lilerin başta kıdem tazminatı olmak üzere hakları...
1. Emekli olan tüm EYT'liler kıdem tazminatı alır mı?
İş Kanunu'nda 4/a'lıların, kıdem tazminatı alabilmesinin şartları arasında 'emeklilik' de sayılıyor. Bu kapsamda emeklilik nedeniyle işten ayrılan EYT'liler kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilir. Ancak emeklilik nedeniyle işyerinden ayrılacak çalışanın aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışmış olması şart.
2. Tazminat nasıl alınır?
Bunun için Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan alınacak şartların tamamlandığına yönelik yazı ile işverene başvurulması yeterli.
3. Kıdem tazminatı nasıl hesaplanacak?
Kıdem tazminatı son brüt ücret üzerinden hesaplanacak. Her 1 yıl için 30 günlük brüt ücret kadar hesaplama yapılacak. Brüt ücrete yıl içinde alınan düzenli ödemeler de dahil edilecek. Kıdem tazminatı tavanını aşan ücrete sahip çalışanlara ise her bir çalışma yılı için tavan tutarı kadar (şu an 15.371,40 lira) ödeme yapılacak.
4. Ocak'ta tazminat tutarları nasıl değişecek?
Mevcut ücretlere göre damga vergisi düşülmüş olarak yıllık en az 6 bin 421, en yüksek ise 15 bin 254 lira tazminat ödeniyor. Ocak'ta en düşük tazminat yeni brüt asgari ücret kadar olacak. Kıdem tazminatı tavanı da memur maaşlarındaki artışla yükselecek. Enflasyon tahminlerine göre memur maaş katsayısının yüzde 23.29 artması bekleniyor. Bu durumda tavan 18 bin 951 lirayı bulacak.
5. Tavan aşılabilir mi?
İşveren kendi arzusu ile tavanı aşarak bir rakam ödemek isterse ya da çalışanın gerçek maaşını dikkate almak isterse bunda bir sıkıntı bulunmuyor. Ancak burada tavanı aşan kısım için gelir vergisi ödenmesi gerekiyor.
6. Taksitle ödenebilir mi?
Kıdem tazminatının peşin ödenmesi esas. Çalışanın rızası olmadan taksitle ödenmesi söz konusu olamaz.
7. Kıdem tazminatını alamayan ne yapmalı?
Uyuşmazlıklarda önce arabulucuya başvuru yapılıyor. Kıdem tazminatında zaman aşımı 5 yıl. Bu süre tazminat hakkının doğduğu tarihte başlıyor.
8. Emekli olurken kıdem tazminatı alan EYT'liler yeniden çalışmaya başlarlarsa kıdem tazminatı hakkı olur mu?
EYT düzenlemesiyle emekli olan kişi aynı veya başka bir işyerinde yeniden çalışmaya başlarsa ikinci kez kıdem tazminatı alabilir. Ancak burada o işyerinde en az 1 yıl çalışmak ve kıdem tazminatı alacak şekilde işten ayrılmak gerekecek.
9. Emekli olan EYT'liler ihbar tazminatı alır mı?
Emeklilik nedeniyle işten ayrılanlara ihbar tazminatı ödenmez.
10. EYT'lilerin birikmiş izinleri ne olacak?
Kullanılmayan izinlerin bedelinin iş akdi bittiğinde ödenmesi gerekiyor. İzin ücreti, iş akdinin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden ödeniyor. İzin hakkında zaman aşımı diye bir süre söz konusu değil. Eğer ödeme yapılmazsa iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde yargı yoluna gidilmeli. Zaman aşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlıyor.
ASGARİ ÜCRET BRÜT 10 BİN TL OLURSA
TAVAN 18.951 TL OLURSA
MEVCUT MAAŞLARA GÖRE TAZMİNAT TUTARLARI