Ticaret Bakanı Ömer Bolat, tüm ülkeye dalga dalga yayılan indirim çağrısının bir dalgakırana dönüştüğünü belirterek, "İndirim çağrımıza mobilyacılar, yerel ve zincir marketler katılım gösterdiler. Konfeksiyon, beyaz eşya ve hizmetler sektörünün de bu halkaya katılması lazım. Bu, bir dalgakıran. Bu dalgakıran ile yukarı yönlü enflasyonist beklentiyi kırmış oluyoruz" dedi. Sabah'ta yer alan habere göre, Bakan Bolat, otomotiv ve emlak sektörü başta olmak üzere fahiş fiyatlarla mücadeleden iş dünyasına yapılan indirim çağrısına, Avrupa Birliği ile yaşanan vize sorunundan tüketicilerin sorunlarının giderilmesine yönelik yapılan çalışmalara kadar birçok alanda merak edilen soruları yanıtladı.
Bakan Bolat, şunları söyledi:
OTODA FİYAT DÜŞÜŞÜ DEVAM EDER
Toplumun ve ülkemizin faydasına işler yaparak ayağına bastıklarımız oluyor. Öyle olunca kötü adam oluyoruz ama halk için memleket için iyi adam olalım, bir 'Allah razı olsun' denilsin tek dileğimiz o. Otomotiv piyasasındaki düşüş temposu Kasımda da devam eder. Ancak bazı otomotiv firmaları 'daha sonra artar, şimdiden almanızı tavsiye ederiz' diye müşterileri enflasyonla korkutmaya çalışıyor. Ama gelinen sonuç işin normalleşmeye başladığını gösteriyor. Fiyatlarda köpüğün ortadan kalktığını görüyoruz. Eylülde 96 bin araç satıldı. Satışlarda azalma yok, niye fiyat düşünce alma iştahı da arttı. İlk anda belki bazılarının canı acıyabilir, yani şöyle düşünüyor, 'bizim ekmeğimizi elimizden aldı' alakası yok. Sen yüksek kâr hırsı ile bugün 1'e alıp yarın 1.5-2'ye satmaya çalışırken, şimdi 1.2'ye satıyorsun. Marketlerde de durum aynı. Yani bugün gördüm dana kıyma 350'den 300'e düştü.
SIRA HİZMET SEKTÖRÜNDE
İndirim çağrımıza mobilyacılar, yerel ve zincir marketler katılım gösterdiler. Onun üzerine adım adım halkayı genişlettik. Konfeksiyona, beyaz eşyacılara ve hizmetler sektörüne çağrıda bulunduk şimdi de onları bekliyoruz. Hizmetler sektöründe lokantalar, kafeler, oteller bunlarında bu halkaya katılması lazım. Hizmetler sektöründe normal enflasyonun 20 puan üzerinde bir artış var. 'Sessiz kalmayın siz de bu çağrıya kulan verin' dedik, 'tamam' dediler. Bu bir dalgakıran. Bu dalgakıran ile yukarı yönlü enflasyonist beklentiyi kırmış oluyoruz. Biri 'ayçiçeğinin fiyatı artacak, gidelim 20'şer litre alalım' deyip sürekli zam için kapı aralıyordu. Şimdi ihtiyacı olan kadar alıyor ve 1.5 yıl önce litresi 50-55 lira olan ayçiçek yağı bugün 28 lira.
E-İHRACAT PLATFORMU KURULUYOR
Türkiye E-ihracat Platformu'nu birkaç ay içerisinde uygulamaya geçirmiş olacağız. Çalışmalarımızı hızlandırdık. Amacımız şu anda toplam ihracatımızdaki yüzde 1.5 olan e-ihracat payını 2028'e kadar yüzde 10'a çıkarmak. Platform özel sektörle birlikte kurulacak. 8 Kasım'da da Ankara'da Türkiye E-ihracat Zirvesi yapılacak.
DEPREM BÖLGESİNDE KORKUNÇ FİYAT ARTIŞI
Deprem bölgesinde bazı yerlerde il ve ilçe bazında hazır beton ve çimentoda bölge paylaşımları yaptıklarını tespit ettik. Ama o konularda bakanlık olarak çok hassasız. Şu anda sahada denetimleri yapıyoruz yakında sonuçları gelecek. Şikâyet çok, rakamlar da onu gösteriyor. Deprem bölgesinde hazır betonda 4 ilde fiyat artışı ocaktan bu yana yüzde 170. Bu insafsızlık. Orada soruşturma sonucu gereken yapılacak.
1.500 KİŞİLİK DENETİM KADROSU
Cumhurbaşkanımızda her Kabine toplantısından sonra enflasyonla sonuna kadar mücadele edileceğini ifade ediyor. Bunu 2026'da tek haneye düşüreceğiz. 'Gerekli denetim, düzenleme gereken neyse en kararlı şekilde yapacağız' diye de mesajları verdi, indirim çağrısını birkaç kere yaptı, sağ olsun bize en büyük desteği Sayın Cumhurbaşkanımız vermiş oldu. 1.500 kişilik yeni denetim kadrosu alacağız. Vatandaşımızda denetim yapılmıyor algısı bitti. Aldığımız geri dönüşlerden vatandaşımızın denetimlerden memnun olduğunu görüyoruz. Memnun olmayanlar sağda solda bize laf atanlar, sosyal medyada trollük yapanların kimisinin çıkarı, kimisinin rantı bozulmuştur.
FİYATLARIN ŞİŞMEMESİ EN BÜYÜK AMACIMIZ
TARIM Bakanımızla da sürekli koordineli çalışıyoruz. 15 günde bir toplantılar yapıyoruz. Ürün, gıda arz, tüketim, stok, ithalat, ihracat dengelerine bakıyoruz, aktif bir şekilde gerektiğinde ihracattan fedakârlık etmek durumunda kalabiliyoruz. Gerektiğinde arzı artırmak için bir miktar ithalat yapmak durumunda kalabiliyoruz. Ama fiyatların şişmemesi en büyük amacımız. Bu açıdan enflasyonda normalleşme süreci tamamlanana kadar aktif mücadelede devam edecek.
VİZEDE KOLAYLAŞTIRMA ÇALIŞMALARI
Brüksel'deki temaslarımızda 'Vize konusunda kolaylaştırma çalışmalarına başladık' dediler. 8 Kasım'da genişleme raporu çıkacak ve AB Komisyonu'nun Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi, 'En az tartışılan ülkesi Türkiye oldu bu raporla ilgili' dedi. Yapıcı öneriler çıkacak öyle anlaşılıyor. Daha önemlisi aralık ayının ortasındaki liderler zirvesinde AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Varhelyi ortak bir rapor sunacak. Bizim aldığımız sinyaller oradan Türkiye ile yüksek ekonomi diyaloğunun başlatılacağı yönünde. Çünkü orada yaklaşık 4.5 yıldır devam eden bir blokaj var. O blokaj kalkacak diye düşünüyoruz ve sorunları çözme iradesi olduğunu görüyoruz.
BOŞ EVİ OLANA FAZLA VERGİ
Gayrımenkulde fiyatlar düşüyor, bu yeni kiralamalara da otomatik olarak sirayet edecek. Adalet, Hazine ve Çevre bakanlıkları koordineli bir çalışma yürütüyor, biz de destek veriyoruz. Mesela birçok boş evi, dairesi olanlar var, senede bir ay kullanıyor, bunlara yönelik bir çaba olacak. Henüz çalışılıyor ama mesela boş evin vergisi daha yüksek olarak uygulanabilir.
GÜMRÜK BİRLİĞİ'NDE SON DURUM
Seçimi kazandıktan sonra Batıda bir yumuşuma sinyalleri gelmeye başlamıştı. Bizim taraftan da bu yumuşama sinyalleri karşılıksız bırakılmadı. Aradan geçen zamanda gördüğümüz AB tarafında Türkiye ile ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirme arzusu var. Bu noktada mevcut Gümrük Birliği'nde sıkıntılı konuları halletme arzusu ve iradesi var.
EN BÜYÜK PUT MENFAAT PUTU
KOVID, Rusya-Ukrayna savaşı ve deprem dönemi maalesef kimi tamâhkar aç gözlülerin iştahını kabarttı. Dünyadaki en büyük put maalesef menfaat putu. Maddiyat ve makam menfaati için bazılarının yapamayacağı şey yok. Biz de toplumun ve ülkenin menfaatini hakim kılmaya çalışıyoruz. Çalışmalarımızın etkili olduğunu şuradan da görüyoruz. Birkaç ay öncesine kadar 'enflasyon çok artıyor, hayat pahalılığı' diye sürekli eleştirenler şimdi de 'niye fiyatlar iniyor', hatta o kadar komik ki 'Emekli ve ücretlilere zam vermemek için enflasyonu düşürüyorlar' diyerek, akla izana sığmayan tezler geliştirenler var.
KAPATMA CEZASI GELİYOR
Fahiş fiyat uygulayanlara ve vatandaşın canını yakanlara karşı hükümet göz açtırmıyor. Başkan Erdoğan'ın kesin talimatıyla hareket eden Ticaret Bakanı Ömer Bolat, vurgunculuk peşinde koşanları net bir dille uyarmıştı. Fırsatçılara yönelik para cezası yanında önemli bir yaptırımın daha yolda olduğu ortaya çıktı. Sabah Gazetesi Yazarı Dilek Güngör, hükümetin son darbeyi indirmek için hazırlandığını ima ederek Bakan Bolat'tan edindiği bilgi ışığında o sektöre yönelik yeni hataya geçecek sıkı yaptırımı açıkladı.
Sabah Gazetesi Yazarı Dilek Güngör'ün Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile yaptığı görüşmeden edindiği bilgiler doğrultusunda bugünkü köşesine taşıdığı kritik yazısı şöyle:
Kabine kurulduğundan bu yana en aktif çalışan bakanlıklardan birisi Ticaret Bakanlığı... Otomotiv sektöründe aldıkları önlemlerin etkilerini piyasada yavaş yavaş hissetmeye başladık. Bakan Ömer Bolat'ın ajandasında şimdi enflasyonla mücadele ve gayrimenkul sektörü var. Bir süredir ilan siteleriyle ilgili adımlar atılıyor.
Emlak piyasasında manipülatif fiyat oluşumuna yol açan satılık konut ilanlarına yönelik inceleme ve denetimlere başlanmış durumda... Diğer taraftan da gıdadan beyaz eşyaya, mobilyadan restoranlara kadar birçok sektöre 'fiyatları düşürün' çağrısı yapılıyor. Çağrıya sektörlerden olumlu yanıtlar gelmeye de başladı.
***
Öte yandan serbest piyasa mekanizmasını sekteye uğratan her türlü legal olmayan girişimlere karşı incelemeler de sürüyor. Misal, önceki gün sigara sektöründe bakanlık müfettişlerinin ortaya çıkardığı çifte fatura skandalı gibi...
Görmüşsünüzdür, sigara hammaddesi cinsi eşyalar için çifte fatura düzenleyen, gümrüğe düşük tutarlı fatura ibraz eden firmalar denetlendi. 215 milyon TL kamu zararı tahsil edildi.
Peki önümüzdeki dönemde neler yapılacak?
Dün Bakan Ömer Bolat SABAH Ankara Bürosu'ndaydı. Sohbette piyasa işleyişini bozucu, adil rekabet şartlarına uygun olmayan girişimleri hassasiyetle takip etmeye devam edeceklerinin altını çizdi.
Bunlar arasında deprem bölgesinde ocaktan bu yana fiyatları yüzde 170 artıran çimento ve hazır betoncular da var.
Deprem sonrası zam yapmama sözü vermelerine rağmen fiyatları fahiş şekilde artıran inşaat malzemesi satıcılarına 'yol yakınken yanlıştan dönün' uyarısı yaptı Bakan...
Bunlar yeterli mi?
Elbette daha yapılacak çok iş var.
Bakan Ömer Bolat, önümüzdeki dönemde bir torba yasayla cezaları daha da artıracaklarını söylüyor.
Hatta yaptırımlar arasında kapatmaya varıncaya kadar çeşitli cezalar da gündemde...
Sanırım, cezalar arttıkça fahiş fiyat uygulayanlar da piyasayı bozmaya kalkanlar da kendilerine daha fazla çekidüzen verir.