Sahipsiz hayvanlara yönelik Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.
KANUNDA DEĞİŞİKLİĞE GİDİLİYOR
AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan teklifle, Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor. Buna göre, Kanun'un amaçlarına "insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla" ifadesi ekleniyor.
SAHİPLİ VE SAHİPSİZ HAYVAN AYRIMI
Sahipsiz hayvanlara ilişkin yürütülecek çalışmalarda, tereddüde mahal verilmemesi, kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi zorunluluğu bulunduğundan "sahipli hayvan" ve "sahipsiz hayvan" kavramları açık bir şekilde tanımlanıyor.
Uygulamada tereddüde mahal verilmemesi amacıyla ve Kanun'daki "yakala-kısırlaştır-sal" metodunun kaldırılması nedeniyle hayvan bakımevi tanımında uyum değişikliği yapılıyor. Hayvan bakımevi, "Bakanlıktan izin alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği bir tesis" şeklinde değiştiriliyor.
Teklifle sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların hayvan bakımevlerine toplanması ve buralarda rehabilite edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak olması sebebiyle bakımevleri dışında bir hayvana bakmanın onun yasal sorumluluğunu alarak sahiplenilmesi suretiyle mümkün olabileceği ilkesi kabul ediliyor. Buna göre, Kanun'un ilkeleri arasında yer alan "Evcil hayvanlar, türüne özgü hayat şartları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da, sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir." ifadesi yürürlükten kaldırılıyor.
Hiçbir maddi kazanç ve menfaat amacı gütmeksizin, sadece insani ve vicdani sorumluluklarla, sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanları sahiplenmek isteyen ve Kanun'da öngörülen koşulları taşıyan gerçek ve tüzel kişilerin teşviki ve bu kapsamda eşgüdüm sağlanması esas olacak.
Yerel yönetimler, gönüllü kuruluşlarla iş birliği içerisinde, sahipsiz hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları için hayvan bakımevleri kurarak onların bakımlarını ve tedavilerini sağlayacak, eğitim çalışmaları yapacak.
ÖTANAZİ KARARI
Hayvan bakımevlerine alınan hayvanlardan rehabilite edilenler sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılacak. Doğru ve güncel veri sağlanabilmesi amacıyla hayvan bakımevlerine alınan hayvanlar Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek.
Bu hayvanlardan saldırgan olan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olan hayvanlara yerel yönetimlerce "ötanazi" yapılacak.
Sahipsiz hayvan popülasyonunun, kamu güvenliği bakımından tehlike oluşturmasına veya hayvandan hayvana veya hayvandan insana bulaşan hastalıkların görülmesine, su kaynaklarının, yaban hayatının ve biyolojik çeşitliliğin zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde ilgili yerel yönetim tarafından sahipsiz hayvanlara ötanazi yapılabilecek.
Hayvanlara yapılacak müdahalenin sadece tıbbi gerekçelerle değil Kanun'da yer alan diğer istisnai durumlarda da yapılabilmesine imkan sağlanıyor.
"Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi veya bakımevinde barındırılan hayvanların bakımevi dışında bir yere bırakmak" fiilleri yasak kapsamına alınıyor. Böylece sahipsiz hayvanların toplanması, hayvan bakımevlerine götürülmesi ve bu hayvanların sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevi bünyesinde bakılmasına ilişkin hükümlerin uygulanmasının ve yerel yönetimlerin görev ve sorumluluklarını eksiksiz olarak yerine getirmelerinin sağlanması amaçlanıyor.
İl hayvanları koruma kurulunun görevleri arasına sahipsiz hayvanların korunmasına yönelik yürütülen çalışmaların yanı sıra insan, hayvan ve çevre sağlığını korumaya yönelik olarak sahipsiz hayvanlardan kaynaklı sorunları belirlemek ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri üretmek ekleniyor.
Düzenlemeyle başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara yapılacak desteğin kapsamı genişletiliyor. Buna göre, insan, hayvan ve çevre sağlığının korunması amacıyla bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak; bunlara ilişkin ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme gibi faaliyetleri yürütmek için başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik veya Bakanlıkça uygun görülen miktarlarda mali destek sağlanacak.
ÖDENEKLER BAŞKA BİR AMAÇ İÇİN KULLANILAMAYACAK
Hayvanları korumaya yönelik hükümlere aykırı hareket eden veya sahiplendiği hayvanların bakımını ciddi şekilde ihmal eden ya da onlara ağrı, acı veya zarar veren kişilerin denetimle yetkili merci tarafından hayvan bulundurması yasak olacak ve hayvanlarına el konulacak. Söz konusu hayvanlardan sahiplendirilme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevinde barındırılacak.
Caydırıcılığın sağlanması amacıyla sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ilişkin idari para cezası hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılacak. Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk eden veya bakımevinde barındırılan hayvanı bakımevi dışında bir yere bırakanlara ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek.
Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kuracak. Belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülecek. Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ile il özel idareleri, sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürecek.
Belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için harcamayan veya bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Söz konusu belediyeler 31 Aralık 2028'e kadar belirtilen hayvan bakımevlerini kurmakla ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirmekle yükümlü olacak.
Belediyeler, 31 Aralık 2028'e kadar hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5'i oranında kaynak ayıracak. Bu oran, büyükşehir belediyelerinde binde 3 olarak uygulanacak. Ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.
Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025'e kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak.
Teklifle, sokakta bakıma ve korunmaya ihtiyacı olacak sahipsiz hayvan bulunmaması amaçlandığı için Hayvanları Koruma Kanunu'ndaki "yerel hayvan koruma görevlileri"ne ilişkin hüküm yürürlükten kaldırılıyor.
17 MADDELİK YASA TEKLİFİ HAZIRLANDI
Konuya ilişkin konuşan TBMM AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, düzenlemenin 17 maddeden oluştuğunu açıkladı.
Güler, konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
Öneriler, beklentiler bir rapor haline getirildi. Sayın cumhurbaşkanımıza sunuldu.
Kanun teklifinde hangi başlıklar ön plana çıkıyor?
Biliyorsunuz taraf olduğumuz ve 2003 yılında TBMM'de kabul edilen ev hayvanları ve evcil hayvanların korunmasına dair uluslararası sözleşme var. Yine iç hukukumuzda hükme bağlanmış pek çok karar var. 5199 sayılı kanun halihazırda sokak hayvanlarının yerinden alınarak bakımevlerine alınarak kısırlaştırılması gibi bir uygulama var. Fakat bunun yetersiz kaldığı ortadadır.
Bu uygulamanın raporlarına baktığımızda 2,5 milyona yakın sokak köpeğinin kısırlaştırıldığı görülüyor. Ancak ülkemizin birçok bölgesinde bu durumun yetersiz kaldığı görülüyor.
Geçmiş yıllara oranla ülkemizde kuduz temasları riski artmış durumda. Bazı bölgelerimizde karantina yapılıyor.
Binlerce vatandaşımız sokak hayvanlarının sebep olduğu trafik kazaları ile yaralanmış durumda.
Hayvan dışkılarından kaynaklı hastalıklar toplumu tehdit etmektedir.
Kanunumuzun amacı toplum sağlığını korumak.
Sahipsiz sokak köpekleri için barınaklarda sağlıklı bir yaşam alanı oluşturulacak. Sahiplendirme için çok güçlü bir destek verilecek.
HANGİ HAYVANLARA ÖTANAZİ UYGULANACAK?
Kuduz riski taşıyan, saldırganlaşmış, rehabilite imkanı olmayan, anatomik yapısı bozulmuş, ırksal özelliği itibarıyla sahiplendirilme imkanı olmayan hayvanlar için barınakların niteliğinin artırılması için ötanazi uygulanacaktır.
BELEDİYELERE CEZA GELİYOR
Sokaklardaki bu konudaki tüm yetki belediyelerindir. Çok iyi uygulamaları olan belediyeler var. Ancak maalesef yeterli çalışma yapmayan mahalli idareler de var. Yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 6 aydan 2 yıla kadar yaptırımı öngören hapis cezası verilecek. Bu sorunun büyümesine neden olan belediye başkanları, meclis üyeleri, idari bürolar hakkında da 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Bu kanunumuzda herhangi bir sebep olmadan bir hayvanımızı öldürdüğünüzde ise 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası getiriyoruz.
60 BİN TL CEZASI VAR
Evcil hayvan sahiplerine de yeni sorumluluk getiriliyor. Evcil hayvanını, bu hayvandan olan yavruları, yasaklı ırkların üretimini yapanlara hayvan başına 60 bin lira para cezası verilecek.
Ayrıca bu hayvanları başka bir ilçenin sınırları içine atan kişilere de 50 bin TL ceza verilecek.
Bu konuda çok iyi örnekler olduğu kadar, çok kötü örnekler de var. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi bu konuda çok doğru bir örnektir.
TAKVİM UYGULAMASINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYIN
