Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimine ilişkin takvimin başlangıç tarihinin 18 Mart olarak belirlendiğini bildirdi.
YSK Başkanlığında basın mensuplarına açıklamada bulunan Yener, şunları kaydetti:
"Bugünkü çalışmamızda 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekilli Seçimlerinde, seçim takviminin başlangıç tarihi olarak 18 Mart 2023 tarihi belirlenmiştir. Ayrıca yurt içi ve yurt dışında seçmenlerin oy kullanmasına ilişkin ilkelerin belirlenmesine çalışması da devam etmektedir."
81 İL VALİLİĞİNE SEÇİM GENELGESİ
İçişleri Bakanlığı 81 İl Valiliğine " İçişleri Bakanlığı, Merkez/Taşra Teşkilatı Planlaması", "Oy Verme Günü Alınacak Tedbirler", "Oy Verme Günü ve Sonrasında Alınması Gereken Tedbirler" ve "Diğer Hususlar" konu başlıklarını içeren toplam 61 maddelik "Seçim Tedbirleri Genelgesi" gönderdi.
Genelgede, Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimlerinin yenilenmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararına istinaden Yüksek Seçim Kurulunun kararının; Cumhurbaşkanlığı ve 28'inci Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinin 14 Mayıs 2023 Pazar günü, Cumhurbaşkanı Seçiminin ikinci oylamaya kalması durumunda 28 Mayıs 2023 Pazar günü yapılması yönünde olduğu belirtildi.
Bu kapsamda seçimlerin huzur ve güven ortamı içerisinde gerçekleşmesi için alınan tedbirlerin gözden geçirilmesi ve mahallin şartlarına göre ilave tedbirlerin alınmasının büyük önem arz ettiği ifade edilerek, oy verme günü öncesinde, sırasında ve sonrasında alınan tedbirler şu şekilde sıralandı:
*Seçim Koordinasyon Komisyonu Oluşturuldu*
Görevli kurumlar arasında koordinasyon ve iş birliğinin sağlanması, ülke çapında seçimle ilgili her türlü tedbirin gözden geçirilmesi ve takibi, seçim ile ilgili olayların anlık paylaşımı, seçim takvimi süresince istihbar edilen olaylara ilişkin proaktif bir şekilde tedbirler geliştirilmesi amacıyla İçişleri Bakanlığı bünyesinde Seçim Koordinasyon Komisyonu oluşturuldu.
Ayrıca tüm illerde Vali yardımcısı başkanlığında ve valilerce belirlenecek sayıda üyeden oluşan "Seçim Koordinasyon Merkezi" kuruldu. Bu merkezler Bakanlık Seçim Koordinasyon Komisyonu ile sürekli iletişim halinde bulunacak. Meydana gelen olayların anlık takip ve koordine edilmesi amacıyla İçişleri Bakanlığı Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezi (GAMER) ile 81 ilde bulunan GAMER'ler 7/24 esasına göre faaliyet gösterecek.
İçişleri Bakan Yardımcısı başkanlığında Adana, Ankara, Antalya, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, İzmir, Trabzon illerimizde 81 ilimizi kapsayacak şekilde Seçim Güvenliği Bölge Toplantıları düzenlenecek.
Valiler tarafından güvenlik birim amirleri ve diğer yetkililerin katılımıyla illerde seçim güvenliği toplantıları yapılacak, önceki seçimlerde meydana gelen olaylar göz önünde bulundurularak risk analizleri çerçevesinde İl Seçim Güvenlik Planları hazırlanacak. Bu plan kapsamında tüm kolluk birimleri tam bir işbirliği ve entegrasyon içerisinde bulunularak alınan güvenlik tedbirlerinin daha geniş kitlelere iletilmesini sağlamak amacıyla yerel basın mensuplarıyla basın toplantıları düzenlenecek.
*Seçim Güvenliği kapsamında 601.251 personel görevlendirildi*
Seçim güvenliği kapsamında; 326.387 Emniyet Genel Müdürlüğü, 196.197 Jandarma Genel Komutanlığı, 2.800 Sahil Güvenlik Komutanlığı ve 58.658 güvenlik korucusu ve 17.209 gönüllü güvenlik korucusu olmak üzere 601.251 personeli görevlendirildi. Ayrıca kolluk birimlerine ait 73 Helikopter, 8 Uçak, 61 İHA/İKU, 6.708 ZMA, 754 TOMA Aracı, 244 bot/gemi göreve hazır vaziyette bulunacak. Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanı adayları, bakanlar ile siyasi partilerin genel başkanlarının katıldıkları seçim ziyareti ve faaliyetlerinde güvenliklerinin sağlanması için gerekli tedbirler en üst seviyede alınarak, titizlikle uygulanacak.
*Oy pusulalarının taşınmasında güvenlik önlemleri üst seviyeye çıkarılacak*
Sandık seçmen listelerinin bulunduğu yerlerde, oy pusulalarının basıldığı yerlerde ve basımı yapılacak pusulaların seçim kurullarına intikali sırasında gerekli güvenlik önlemleri alınacak. Başta güvenlik güçleri olmak üzere seçimlerde görev alacak personelin seçimlerle ilgili mevzuat, Yüksek Seçim Kurulunun ilgili kararları ve uygulamaya ilişkin diğer hususları kapsayacak şekilde hizmet içi eğitime tabi tutulacak. Oy verme günü öncesi, oy verme günü ve sonrasında kamu görevlileri ve güvenlik güçleri, idarenin tarafsızlığını zedeleyici tutum ve davranışlardan kaçınılacak.
Kamu binaları, siyasi parti binaları, mabetler, yabancı ülke temsilcilikleri, uluslararası kuruluşların ülkemizdeki temsilcilikleri, seçim büroları ve benzeri hassas noktalara yönelik alınan koruma tedbirlerinin gözden geçirilerek ihtiyaç halinde ilave diğer tedbirler alınacak.
Metropol şehirler, turizm bölgeleri ve ormanlık alanlar başta olmak üzere vatandaşların yoğun olarak bulunduğu umuma açık yerler, turistik bölgeler, havaalanı, deniz limanı, otobüs terminali, tren istasyonu, çarşı, alışveriş merkezi, pazar, metro, vb. yerlerde alınan güvenlik tedbirleri gözden geçirilerek artırılacak.
*Enerji dağıtım merkezlerinde tedbirler artırılacak*
Enerji arzının sürekliliğini temin bakımından enerji dağıtım merkezleri, doğalgaz ve petrol boru hatları ile diğer hassas tesislere yönelik koruma tedbirlerinin gözden geçirilerek gerektiğinde özel güvenlik personeli sayısının artırılması dâhil olmak üzere güvenlik/gönüllü güvenlik korucularından faydalanılacak ve diğer güvenlik tedbirleri alınacak.
Özellikle elektrik kesintilerinin önüne geçebilmek amacıyla ilgili kurumlarla koordine kurularak gerektiğinde kullanılmak üzere jeneratör ve benzeri güç kaynaklarının, aydınlatma sistemlerinin çalışır halde bulundurulacak.
Oy verme gününde elektrik kesintilerinin önüne geçebilmek amacıyla ilgili kurumlarla koordine kurularak trafoların korunması, gerektiğinde kullanılmak üzere jeneratör ve benzeri güç kaynaklarının temin edilmesine yönelik tedbirler alınacak.
*Kamera ve aydınlatma sistemlerine özel önem verilecek*
Sandık kurulacak olan binaların teknik altyapısı gözden geçirilerek binaların bahçesini de görecek şekilde güvenlik kamera/aydınlatma sistemlerinin aktif olmasına yönelik gerekli tedbirler alınacak.
*Sosyal medya provokasyonlarına müdahale edilecek*
Sosyal medya platformları üzerinden özellikle 11 ilimizde yıkıcı etkisi oluşan deprem sürecini suistimal ve hassas konular üzerinden yapılabilecek olası dezenformasyon, "seçim suçları" ile "provokatif paylaşımları" takip etmek amacıyla kolluk birimlerince "bilişim suçları ile mücadele ekipleri"nin görevlendirilecek, suç unsuru tespiti halinde gerekli adli/idari işlemler ivedilikle yapılacak.
*Seçim günü devriye sayısı artırılacak*
Oy verme günü emniyeti ve asayişi sağlamakla görevli olanlar dışında hiçbir kimsenin silahını taşımasına izin verilmeyecek. Oy kullanılacak alanlara seyyar satıcı ve araç girişine müsaade edilmeyecek. Vatandaşların sandık çevresine ulaşımlarını sağlayacak önlemler alınacak, vatandaş iradesini baskıyla etkilemeye yönelik girişimlere asla müsaade edilmeyecek. Oy verme günü vatandaşların sandık çevresine gidiş ve geliş yolları ile sandık başlarında çıkabilecek olayların engellenmesi için tüm sandık bölgelerinde gerekli güvenlik tedbirleri alınacak. Motorlu ve yaya devriyelerin yer ve sayıları artırılacak.
Oy verme günü alkollü içki satılmaması ve oy verme süresince bütün umumi eğlence yerlerinin kapalı kalmasına yönelik denetimler gerçekleştirilecek.
Oy sayımı ve dökümü gecenin geç saatlerine kadar sürebileceğinden sandık konulan yerler ile çevrelerinin aydınlatılması konusunda seçim kurulları ve ilgili birimlerle koordinasyon ve işbirliği yapılacak.
*Oyların muhafaza edileceği binalarda güvenlik tedbirleri sıkılaştırılacak*
Oyların sayımı ve dökümü tamamlandıktan sonra düzenlenen tutanaklar ile sandık ve torbalarının ilgililer tarafından il ve ilçe seçim kurullarına nakli sırasında güzergâhlarda ve muhafaza edileceği binalarda güvenlik tedbirlerinin alınması planlanacak. Seçim sonuçlarının kısmen veya tamamen belli olmasından sonra beklediği sonuçları alamayan kişi veya gruplarca istenmeyen olayların meydana gelebileceği ya da istediği sonuçları alan kesimlerin geniş katılımlar ile kutlama etkinlikleri düzenleyebileceği göz önünde bulundurularak gerekli tedbirler alınacak.
Ayrıca valiliklerce, mahallin özelliklerine göre ve seçim sürecinde meydana gelebilecek hassasiyetler çerçevesinde ek tedbirler geliştirilerek uygulamaya konulacak.
SEÇİM YASAKLARI RESMİ GAZETE'DE YAYIMLANDI
Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK), 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve 28'nci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Seçimleri'nde uygulanacak kuralları, oy kullanma saatlerini ve bir sandık bölgesindeki seçmen sayısını belirlediği kararlar Resmi Gazete'de yayımlandı.
SEÇİM GÜNÜ UYGULAMA VE YASAKLAR
Seçim günü saat 06.00'dan gece 24.00'a kadar alkollü içki satışı yasak olacak. Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlar dışında yerleşim yerlerinde kimse silah taşıyamayacak.
Seçim günü kahvehane, kıraathane ve internet kafe gibi bütün umumi eğlence yerleri kapalı olacak. Eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnızca yemek verilebilecek.
Seçim günü saat 18.00'dan sonra düğünler yapılabilecek. YSK'nın kararlarına göre saat 18.00'a kadar basın yayın organlarında seçimler ve sonuçlarına ilişkin haber tahmini ve yorum yapılması yasak olacak.
Saat 18.00 ile 21.00 arasında ise YSK tarafından seçime ilişkin verilecek haber ve tebliğler yayımlanabilecek. Saat 21.00'den sonra ise bütün yayınlar serbest olacak, YSK bu saati daha erkene alabilecek.
Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalması halinde aynı hükümler 28 Mayıs'ta da uygulanacak. Bir sandıkta oy kullanacak seçmen sayısı il ve ilçelerde 360 ila 380 kişi olacak. Köylerde seçmen sayısının 400'ü aşmaması halinde bir sandıkta oy kullanılabilecek.
08.00-17.00 SAATLERİ ARASINDA OY KULLANILACAK
YSK'nın oy verme saatlerine ilişkin kararına göre; Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28'inci Dönem Milletvekili Genel Seçiminde oy verme günü olan 14 Mayıs 2023 Pazar günü, Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci oylamaya kalması durumunda ise 28 Mayıs 2023 Pazar günü tüm yurtta oy verme başlangıç ve bitiş saatleri 08.00-17.00 olarak belirlendi.
SEÇİME KATILABİLECEK PARTİLER BELLİ OLDU
YSK'nin toplantısında seçime katılmaya hak kazanan partilerin isimleri de belli oldu.
Buna göre, Adalet Birlik Partisi, Adalet Partisi, AK Parti, Anavatan Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Büyük Türkiye Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Parti, Emek Partisi, Gelecek Partisi, Genç Parti, Güç Birliği Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, Halkların Demokratik Partisi, Hür Dava Partisi, İYİ Parti, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milli Yol Partisi, Saadet Partisi, Sol Parti, Türkiye Değişim Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Türkiye Komünist Hareketi, Türkiye Komünist Partisi, Vatan Partisi, Yeniden Refah Partisi, Yenilik Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi ve Zafer Parti, seçimlere katılabilecek.