TÜİK 2019 Kasım ayı enflasyon oranı son dakika nedir? TEFE TÜFE Enflasyon oranı ne oldu? Enflasyon nasıl hesaplanır? Gibi soruların cevabı yanıt buldu. Vatandaşlar heyecanla enflasyon rakamları ile ilgili yapılan açıklamaları takip ediyordu. Türkiye İstatistik Kurumu açıklamasını 3 Aralık Salı (bugün) yapacağını duyurmuştu. TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %0,38, bir önceki yılın Aralık ayına göre %11,01, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,56 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,87 artış gerçekleşti. Enflasyonu hesaplamak resmi istatistik kurumları açısından oldukça zor olmakla birlikte, temsili bazı mallardan bir sepet oluşturularak hesaplama gerçekleştirilir. Sonra da bu sepet değerinin zaman içerisindeki değişimleri gözlemlenir.
KASIM AYI ENFLASYON ORANI AÇIKLANDI
TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %0,38, bir önceki yılın Aralık ayına göre %11,01, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,56 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,87 artış gerçekleşti.
DETAYLAR İÇİN BİR SONRAKİ SAYFAYA TIKLAYINIZ
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %0,38 arttı
TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %0,38, bir önceki yılın Aralık ayına göre %11,01, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,56 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,87 artış gerçekleşti.
Aylık en yüksek artış %2,69 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2019 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan, ev eşyasında %0,59, haberleşmede %0,39, konutta %0,36 ve ulaştırmada %0,33 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup %0,44 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Kasım ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %0,15 ile lokanta ve oteller oldu.
Yıllık en fazla artış %43,35 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre eğitim %14,35, çeşitli mal ve hizmetler %14,03, sağlık %13,85 ve lokanta ve oteller %13,07 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) aylık %0,59 arttı
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2019 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %0,59, bir önceki yılın Aralık ayına göre %10,31, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,90 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,13 artış gerçekleşti. Kasım 2019'da endekste kapsanan 418 maddeden; 33 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 296 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 89 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
EKİM AYI ENFLASYON ORANLARI NE OLMUŞTU?
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %2,00 arttı. TÜFE'de (2003=100) 2019 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre %2,00, bir önceki yılın Aralık ayına göre %10,59, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,55 ve on iki aylık ortalamalara göre %16,81 artış gerçekleşti. Aylık en yüksek artış %11,70 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu
Ana harcama grupları itibarıyla 2019 yılı Ekim ayında endekste yer alan gruplardan, konutta %3,55, gıda ve alkolsüz içeceklerde %1,65, haberleşmede %1,43 ve ulaştırmada %1,17 artış gerçekleşti. Aylık düşüş gösteren tek grup %0,59 ile eğlence ve kültür oldu
Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Ekim ayında endekste yer alan gruplardan sadece eğlence ve kültür grubunda %0,59 oranında düşüş gerçekleşti. Yıllık en fazla artış %43,60 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti
TÜFE'de, bir önceki yılın aynı ayına göre sağlık %14,24, eğitim %14,20, lokanta ve oteller %13,71 ve çeşitli mal ve hizmetler %13,43 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
ENFLASYON NASIL HESAPLANIR?
Enflasyonu hesaplamak resmi istatistik kurumları açısından oldukça zor olmakla birlikte, temsili bazı mallardan bir sepet oluşturularak hesaplama gerçekleştirilir. Sonra da bu sepet değerinin zaman içerisindeki değişimleri gözlemlenir. Oluşturulan bu endeksin genel olarak iki hesaplanma yöntemi bulunuyor;
– Tüketici Fiyat Endeski (TÜFE – CPI): Tüketim malları veya hizmetlerinin (benzin, gıda, giyim, otomobil gibi) hesaplanmasında kullanılır. Tüketicinin perspektifinden değişimi gösterir.
– Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE – PPI): Yurtiçinde üretilen mal ve hizmetlerden oluşturulan endeksteki değişimleri gösterir. Bu da üreticinin perspektifine göre yorumlanmaktadır.
Yukarıdaki iki kategori için de, mevsimsel (geçici) etkilerin bulunmadığı ve Çekirdek (Core) olarak adlandırılan hesaplama yöntemleri bulunmaktadır.
Bu göstergeler büyük çaptaki anketler olarak düşünülebilir. Her ay, resmi istatistik kurumları, perakende satışçılar, hizmet sağlayıcıları, benzin istasyonları ve muayenehane gibi birçok yeri fiyat değişiminin saptanması için inceler.
TEFE NEDİR?
Tefe kelime olarak Toptan Eşya Fiyat Endeksi anlamına geliyor. Bu tabiri de yine sık sık televizyonlardan ve diğer basın organlarından görüyoruz. Tefe kullanılan ham madde ürünlerinin baz alınması ile hesaplanmaktadır. Tefe ürün kalemlerinden bazılarını kömür ve buna benzer kömürsel ürünler, petrol bazlı ürünler, doğal gaz ürünleri, metal eşyaları, gıda ürünleri, tütün ürünleri, tekstil ve diğer giyim tutarları, kâğıt ve kimysallar, metal ürünleri, çeşitli kimyasal maddeler, mobilya eşyası gibi çeşitli ürünler meydana getirmektedir. Tefe, üreticiler tarafından piyasaya arz edilen ürünlerin fiyatlarındaki artış oranına göre değişkenliğinin hesaplanmasıdır. Bu hesaplama da asıl olan unsurun vergiyi hesaba katmaksızın oluşturulan peşin ücretler incelemeye dâhil ediliyor. Buradaki değişim oranları aylık olarak açıklanmak zorundadır. Aylık olarak yapılan açıklamalar neticesinde tüketici ve özellik de yatırımcı bilgilendiriliyor. Böylelikle yatırımcılar yatırım konusunda bir fikre sahip oluyorlar. Ekonominin kötü gittiği dönemlerde yatırımcının bu oranlara bakarak ülkede yatırım yapmaması ekonomik anlamda daha da kötü bir durum getirdiğini bilmekteyiz.
ENFLASYONA ETKİSİ
Enflasyon genel olarak meydana gelen fiyat artışlarının para üzerinde etki göstererek paranın değer kaybetmesi olayıdır. Enflasyon rakamlarının ortaya çıkarılabilmesi için Tefe ve Tüfe oranlarının net ve doğru bir şekilde ortaya çıkarılmasına ihtiyaç vardır. Yurt içinde ve yurt dışında meydana gelen fiyat değişiklikleri tefe ve tüfe ile ortaya konur. Buradan hareket edilerek enflasyon ortaya çıkarılır.
TEFE TÜFE NELERİ ETKİLİYOR?
Tefe ve tüfe rakamlarının en fazla etkisinin kira artışları üzerine olduğunu biliyoruz. Bunun yanı sıra işsizlik, asgari ücret zamanları gibi durumların üzerinde de etkisi görülmektedir.
TEFE TÜFE HESAPLAMASI
Tüfe için, hesaplamaya önce yurt içinde hanelerin mallar için ödediği fiyat alınarak başlanıyor. Bu yapılan harcamaların toplam harcamalardaki konumu belirleniyor. Belirli dönemler alınarak artış miktarları ortaya koyulur. Bu harcamalar üzerinde beş tane bölge belirlenir. Bu bölgelerde 16 şehir üzerinden yola çıkılarak hesaplamalar yapılır. Tefe de sektör ürünlerinde meydana gelen fiyat değişimi hesaplanır. Tüfe verilerinin tefeye göre yüksek olması bir enflasyon olayının belirtisidir. Tüfe ve tefe oranları belirlenerek kiralara ne oranda zam yapılacağı belirleniyor. Bu zaman oranlarının her seneni başında verildiğini bilmekteyiz.
TEFE TÜFE FARKLARI NEDİR?
Bu iki kelime genellikle hepimizin karıştırdığı iki kavramlar. İki kelimenin beraber kullanılması bir kavram karışıklığına yol açabiliyor. Tefe fiyatlar konusunda maliyet unsurlarını göstermektedir. Tüfe ise fiyatlarda meydana gelen yükselmenin talep tarafını ortaya koyuyor. Tefe, tüfeye göre daha kapsamlı bir içeriğe sahiptir. Bu iki veri de aynın üçüncü günleri vatandaşların bilgisine sunuluyor
EMEKLİ MAAŞI ENFLASYON FARKI NE KADAR OLACAK?
Emekliler ocak zammını merakla bekliyor. Zam oranını gösterecek enflasyon verileri yakından izlenirken, ipuçları da geliyor. SSK ve Bağ-Kur'lulara, 2019'un ikinci 6 aylık döneminde gerçekleşen enflasyon oranında zam yapılacak. Bunun 4 aylık döneminin verisi belli oldu. Temmuz - ekim enflasyonu, yüzde 5.31 çıktı. Kasım ve aralık enflasyonuna göre bu oran artacak ya da azalacak. Merkez Bankası'nın son beklenti anketindeki tahmine göre ise 6 aylık enflasyon yani SSK ve Bağ-Kur'luların zam oranı yüzde 6.82 olacak.