Genellikle ileri yaşlarda görülen bu kanser maalesef rahim ağzı kanseri gibi 'Pap Smear', rahim kanseri gibi ultrason veya meme kanseri gibi mamografi ile erken anlaşılamamaktadır. Teşhis konduğu zaman çoğu kez ileri safhalardadır (evre 3).
YUMURTALIKLARI ALDIRIN
Yumurtalık kanseri genetik olabilmektedir. 1. veya 2. derece akrabasında yumurtalık kanseri olanlar kanser olabilme ihtimalini düşünüp kontrolleri sıklaştırmaları ve menopoza girdiklerinde yumurtalıklarını aldırmalarını tavsiye ediyorum.
Öte yandan yıllık jinekolojik kontroller önemlidir. Ama bu kontrollere rağmen kanser çok hızlı ilerleyebilir. Bu yüzden kanser hikayesi ile çocuk doğurmamış olanlar yıllık değil 6 ayda bir takip edilmeli. Ayrıca doğum kontrol hapları ile yumurtalık kanserine yakalanma şansı yarı yarıya azalır. Çünkü haplar yumurtalığı dinlendiriyor, istirahat eden yumurtalıklarda kanser riski azalıyor.
ÇOCUK DOĞURUN
Kanserden diğer bir korunma yöntemi ise çocuk doğurmaktır. Çocuk doğurmuş kişilerde yine kanser riski önemli ölçüde düşmektedir.
SORU: Geçenlerde doktorum sol yumurtalığımda 6 cm su kisti gözledi. Kanser olmaktan korkuyorum ne yapabilirim? (Artvin'den N.L.) CEVAP: Doktorunuz su kisti demiş ise bu sadece çatlamamış bir yumurta kistidir. Bunlardan kanser oluşmaz. Bu kistler genellikle 1-2 aylık bir doğum kontrol tedavisi ile geçiyor. İki ayda geçmezse kanda bazı testler yaptırıp belki bir laparoskopik yöntemle alınmasını yumurtalığa zarar vermemesi açısından tavsiye ederim.
SORU: 61 yaşındayım ve son 5 yıldır değişmeyen 4 cm sağ over kistim mevcut. Doktor ameliyat önerdi sizce ne yapmalıyım? (İstanbul'dan Z.B.)
CEVAP: Menopoz sonrası her türlü yumurtalık kistinin takip edilmesi, kandaki bazı testlerle habis olup olmadığının araştırılması ve belli bir zamanı geçmemişse ileride kötü durumlara dönüşmemesi için ameliyat ile alınmasını tavsiye ederim.
Sizde de laparoskopik yöntemle her 2 yumurtalık alınabilir.
Patolojiye yollanır. Kanser çıkmazsa aynı gün evinize gidebilirsiniz.
SORU: Anneannem yumurtalık kanserinden ölmüş. Ama annem ve teyzelerimde herhangi bir sorun yok. Ben nasıl bir önlem alabilirim? (Isparta'dan O.T.)
CEVAP: 2. derece bir tek akrabanızda olduğu için sizin yumurtalık kanseri olma şansınız daha düşük. Ama çocuğunuz olup olmadığını ve yaşınızı söylememişsiniz. Bu yüzden diğer etkenler konusunda yorum yapamıyorum. Ama 6 ayda bir doktor kontrolünde yumurtalıklarınıza baktırmanız ve gençseniz de 2-3 yıl doğum kontrol hapı kullanmanızı öneririm.
SORU: 28 haftalık hamileyim ve sağ yumurtalığımda gebeliğin başından beri 6 cm su kisti var. Zaman zaman ağrı yapıyor. Bir şey yaptırmalı mıyım? (Niğde'den T.A.)
CEVAP: Gebelikte yumurtalık kistleri genellikle büyümez ve küçülür. Şu ana kadar yapılanlar doğrudur. Su kisti olduğu için habislik ihtimali çok azdır. Bu sadece yakın ve dikkatli bir takiple doğumu sonuna kadar gidebilir. Doğum eğer sezeryan ile oluşursa o anda alınır.
Prof. Dr. TEKSEN ÇAMLIBEL
