30 YAŞA KADAR...
Kemik sürekli yenilenen bir organdır ve yıkılıp yerine yenisi yapılır. Gençken yeni kemik yapımı yıkımdan daha hızlıdır. Kitlesini artırma yönünde bir denge mevcuttur. Pek çok insan yaklaşık 30 yaşına kadar zirve kemik kitlesine ulaşır. Ancak bu yaş sonrasında yapımyıkım dengesi yıkım lehine değişmeye başlar. Dolayısıyla bu yaşa kadar ne kadar yüksek zirveye ulaşılırsa, ileriye yönelik kemik kaybının getireceği sorunları önlemek o kadar mümkün olabilir.
TUZU BIRAKIN
Genetik, kuşkusuz hastalıklara meyil de çok önemli bir belirleyicidir. Çevresel etmenler, düzeltilebilir olmaları nedeniyle önemlidir. Beslenmede yeterli kalsiyum alımı, D vitamini eksikliğinin önlenmesi ve buna yönelik yeterli gün ışığı maruziyeti, bunun mümkün olmadığı durumlarda D vitamini desteği, egzersiz, yüksek tuzlu beslenmeden kaçınma, dengeli beslenme, potasyum içerikli meyvesebze tüketimleri, sigara ve alkolden uzak durma kazanılması gereken yaşam alışkanlıklarıdır ve bunlar çocukluktan itibaren kazanılması, korunma adına oldukça önemlidir. Yoğun tuz tüketimi de kemik sağlığını olumsuz etkiler. Diyette alınan tuz miktarının fazlalığı, idrar kalsiyumunun geri emilimini bozup kalsiyum kaybına neden olur. Pek çok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de hazır gıdaların tüketiminin artışı, tuz tüketimini de artırmıştır.
HANGİ NEDENLER ETKİLİ OLUYOR?
● Dengesiz beslenme, kalsiyum, magnezyum, potasyum eksikliği.
● Hareketsizlik.
● Gün ışığından yararlanamama.
● Sigara ve alkol kullanımı.
● Düşük vücut kitle indeksi ve yaş.
● Beyaz ırk.
● Ailede osteoporoz öyküsü.
● Hormonal sorunlar (yüksek tiroid ve paratiroid hormon düzeyleri, kadında estrojen, erkekte testosteron eksikliği, kortizol salgısına neden olan Cushing hastalığı)
● Yeme bozuklukları, anoreksiya nevroza, bulumia, kilo verdirmeye yönelik yapılan bariatrik cerrahiler, bağırsak hastalıkları.
● Kronik böbrek yetmezliği, transplantasyon. İlaçlar: Uzun süreli kortikosteroid içerikli ilaç kullanımı, epilepsi ilaçları, bazı antidepresanlar, mide asit salgısını azaltmaya yönelik verilen proton pomapa inhibitörleri, aromataz inhibitörleri...
BU GIDALAR AYAKTA TUTAR
Süt: Kalsiyum, protein, B2-AE- D vitaminleri, folik asit, fosfor ve demir kaynağıdır. Kalsiyum, D vitamini ve fosfor ile birlikte kemikleri güçlendirir. Eksikliği kemikleri eritir.
Soğan: Sarımsakla birlikte enfeksiyonlarla mücadele eder. Kemik erimesini de önler.
Brokoli: Mineral ve demir eksikliğini gideren brokoli, kalsiyum içeriğiyle de kemiklere ilaç gibi gelir.
Kuru erik: Kemik erimesine karşı koruyucu özellikteki bor elementi içerir. Üzüm çekirdeği özütü: Kemik erimesine neden olan proteolitik enzimleri azaltıcı etkisi vardır.
Nar özütü: Zengin içeriğiyle üzüm çekirdeği gibi etki gösterir.
Portakal: C vitamini ve flavonoit yapısındaki bileşenler sebebiyle portakal gibi narenciyeler kemik sağlığı açısından önemlidir.
DİĞER