Yeni Kimlik Kartı Yönetmeliği resmen yayımlandı! Yeni kimlik kartı nasıl ve nereden alınacak?

Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı Yönetmeliği İçişleri Bakanlığı vasıtasıyla Resmi Gazete'de yayımlandı. Kimlik kartı almak için yapılması gerekenler, kaybolduğunda, şifre işlemlerinde, çocuklar için kullanımında ve afet durumunda çıkarılmasına ilişkin detayları İçişleri Bakanlığı açıkladı.

İşte tüm detaylar:

İçişleri Bakanlığından:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ KİMLİK KARTI YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı ile ilgili yapılacak iş ve işlemlere ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartının tasarımı, temini veya üretimi, başvurusu, kişiselleştirmesi, dağıtımı, teslimi, iptali, imhası, kimlik doğrulama yöntemi, biyometrik verilerin alınması ve işlenmesine ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 41 inci maddesi ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 258 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;

a) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,

b) Başvuru makamı: Yurt içinde nüfus müdürlüklerini, yurt dışında dış temsilcilikleri,

c) Biyometrik fotoğraf: Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatının (ICAO) 9303 sayılı Makinede Okunabilir Seyahat Belgeleri (MRTD) dokümanı ve eklerine uygun olarak, standartları Genel Müdürlük tarafından belirlenen yüz biyometrisinin tespit edilebildiği fotoğrafı,

ç) Biyometrik veri: Elektronik sistemler aracılığı ile kimlik tespiti ve kimlik doğrulama işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla alınan kişiye özgü verileri,

d) Çağrı merkezi: Genel Müdürlük bünyesindeki etkileşim merkezini,

e) Dağıtım birimi: Kimlik kartı dağıtımında yetkili posta yükümlüsünü,

f) Dış temsilcilik: Başkonsolosluk, konsolosluk, muavin konsolosluk, konsolosluk ajanlığı ve büyükelçilik konsolosluk şubelerini,

g) Elektronik imza: Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veriyi,

ğ) Elektronik sertifika: Kimlik kartında yer alan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan sertifikaları,

h) Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı (ESHS) : Elektronik sertifika, zaman damgası ve elektronik imzalarla ilgili hizmetleri sağlayan kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerini,

ı) Genel Müdürlük: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünü,

i) Gezici kayıt terminali: Kimlik kartı başvurularının alınabilmesine olanak sağlayan ve başvuru işlemleri için gerekli yazılım ve donanımı içeren taşınabilir cihazı,

j) İmha tutanağı: İmha edilecek kimlik kartının kime ait olduğu, seri numarası, imha edilme nedeni gibi bilgileri içeren ve yılı itibarıyla tarih ve sayı sırasına göre tutulan kayıtları,

k) İptal tutanağı: İptal edilecek kimlik kartının kime ait olduğu, seri numarası, iptal edilme nedeni gibi bilgileri içeren ve yılı itibarıyla tarih ve sayı sırasına göre tutulan kayıtları,

l) Kanun: Nüfus Hizmetleri Kanununu,

m) Kart erişim cihazı (KEC): Biyometrik veri ve PIN ile kimlik doğrulaması ve PIN değişikliği yapılabilen cihazı,

n) Kimlik belgesi: Nüfus cüzdanı, kimlik kartı, uluslararası aile cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport, geçici kimlik belgesi ve kurumların kendi mevzuatlarında kimlik yerine geçen belgeyi,

o) Kimlik kartı: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının kimliğini ispata yarayan Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartını,

ö) KİOSK: PIN değiştirme, PIN blokesi kaldırma, kişisel mesaj değiştirme ve kart kontrolü gibi işlemlerin yapıldığı cihazı,

p) Kişiselleştirilmemiş kimlik kartı: Kişinin kimliğine ilişkin bilgiler ile biyometrik veri ve elektronik sertifikaların bulunmadığı ham kartı,

r) Kişiselleştirilmiş kimlik kartı: Kişinin kimliğine ilişkin bilgiler ile biyometrik veri ve elektronik sertifikaların yer aldığı kartı,

s) Kart yayıncı kart erişim cihazı (KYKEC): PIN, PUK, kişisel mesaj değiştirme, kart kontrolü, kart iptali ve kişinin kimliğini doğrulama işlemi gibi işlemleri gerçekleştirmek için başvuru makamınca kullanılan cihazı,

ş) Merkezi veri tabanı: Genel Müdürlük tarafından elektronik ortamda tutulan verileri,

t) MERNİS: Merkezî Nüfus İdaresi Sistemini,

u) MRZ: Optik karakter okuma yöntemlerini kullanarak makine okuması için biçimlendirilmiş, zorunlu ve isteğe bağlı verileri kapsayan, kimlik kartı üzerinde yer alan sabit boyutlu alanı,

ü) Nüfus müdürlüğü: İl nüfus ve vatandaşlık müdürlükleri ile ilçe nüfus müdürlüklerini,

v) PIN: Kimlik kartı sahibi ile kartın eşleştirilmesine olanak sağlayan sayısal veriyi,

y) PIN zarfı: Kişiye özel PIN, PUK ve kişisel mesaj bilgilerinin bulunduğu kapalı zarfı,

z) PUK: PIN bloke edildiğinde blokeyi kaldırmak için kullanılan sayısal veriyi,

aa) Resmî vekil: Vekâletname ile başkası adına işlem yapmakla yetkilendirilen kimseyi,

bb) Seyahat belgesi: Uluslararası seyahatlerde kullanılması amacıyla makina tarafından okunabilir verileri içeren resmi belgeyi,

cc) Talep belgesi: Kimlik kartı düzenlenmesine dayanak teşkil eden ve başvuruya ilişkin bilgileri kapsayan standart belgeyi,

çç) Vekâletname: Temsil yetkisini kapsayan noterden onaylı belgeyi,

dd) Yonga: Kimlik bilgileri, biyometrik veriler ve elektronik sertifikalar gibi bilgilerin elektronik olarak tutulduğu, kimlik kartında yer alan elektronik devreyi

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Temel Esaslar

Görev ve yükümlülük

MADDE 5 – (1) Kimlik kartının özelliklerini, tasarımını, güvenlik öğelerini, temini ve kişiselleştirilmesinde kullanılacak yöntemler ile kimlik kartında yer alacak bilgileri belirlemeye ve değiştirmeye Bakanlık yetkilidir.

(2) Kimlik kartının kişiselleştirilmesinde kullanılacak tüm elektronik sertifika ve anahtarlar Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı tarafından temin edilir.

(3) Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı, elektronik sertifika ve anahtarların teknik güvenliğinden sorumludur.

(4) Kimlik kartı işlemlerinde kullanılacak form ve belgeler ile bunların şekli ve içeriğiyle; kartın üretimi, dağıtımı, teslim yöntemi Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

Kimlik kartının özellikleri ve kullanım alanı

MADDE 6 – (1) Kimlik kartı seri numarası bir harf, iki rakam ve bir harf, beş rakamdan oluşur.

(2) Kimlik kartında; kişi bilgileri, fotoğraf, imza, yonga, MRZ ve barkod alanları, biyometrik veri, elektronik sertifikalar ile güvenlik öğeleri bulunur.

(3) Kimlik kartının üzerindeki alan adları Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde yazılır.

(4) Kimlik kartının son geçerlilik tarihi kartın üzerinde yer alır.

(5) Kimlik kartı; kimlik tespiti ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılır.

(6) Kimlik kartı, elektronik imza sertifikası yüklenmesi halinde elektronik imza işlemlerinde kullanılabilir.

(7) Kimlik kartı seyahat belgesi olarak kullanılabilir. Bu amaçla kullanımında ilgili ülkelerle yapılacak uluslararası anlaşma hükümleri uygulanır.

Bedel

MADDE 7 – (1) Kimlik kartının satış bedeli, 21/2/1963 tarihli ve 210 sayılı Değerli Kâğıtlar Kanununa göre Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir. Kimlik kartı satış bedelinin belirlenmesinde başvuru tarihi esas alınır.

(2) Kanuni süresi içinde yapılan doğum bildirimi ve 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu ile 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu uyarınca ilgili kuruluş yetkililerince yapılan bildirimler nedeniyle düzenlenen kimlik kartlarından değerli kâğıt bedeli alınmaz.

(3) Hatalı üretim, üretimden kaynaklanan yazım ve yonga arızası tespit edilen kartlar ile kimlik kartı sahiplerinin nüfus kayıtlarındaki maddi hataların idare tarafından düzeltilmesi sonucunda düzenlenecek kartlar, bedel alınmadan yenilenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Başvuru, Kişiselleştirme ve Teslim İşlemleri

Başvuru şekli ve nedenleri

MADDE 8 – (1) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkes kimlik kartı almak zorundadır. Kimlik kartı; doğum, değiştirme, kayıp, yeniden kayıt ve vatandaşlığın kazanılması nedenleriyle düzenlenir.

(2) Kimlik kartı başvuruları yurt içinde Genel Müdürlük web portalı üzerinden ya da çağrı merkezinden alınacak randevu ile veya randevusuz olarak nüfus müdürlüklerine, yurt dışında ise dış temsilciliklere yapılır.

(3) Kimlik kartı başvurusu, kimlik belgesi ve son altı ay içerisinde çekilmiş bir adet biyometrik fotoğraf ile yapılır. Kimlik belgesini ibraz edemeyen veya ibraz ettiği kimlik belgesinde fotoğrafı bulunmayan kişiler hakkında 12 nci maddenin ikinci fıkrasına göre işlem yapılır.

(4) Türk vatandaşlığının kazanılması nedeniyle kimlik kartı düzenlenmesinde kişinin bir adet biyometrik fotoğrafı, kimliğini ispatlayan pasaport benzeri bir belge veya vatandaşlığı kazandığını gösterir resmi bir belge istenir.

(5) On beş yaşını tamamlamış olanların şahsen başvurmaları esastır. On beş yaşını tamamlamayanların başvuruları ise veli, vasi, kayyum, bunların bulunmaması halinde, çocuğun büyük ana, büyük baba, ergin kardeşleri, çocuğu yanında bulunduranlar ya da vekâletname ibraz eden resmî vekil tarafından yapılır.

(6) Kimlik kartı başvurularında alınacak biyometrik veri, biyometrik fotoğraf ve imzaya ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.

(7) İlk defa kimlik kartı başvurusunda bulunan kişinin varsa nüfus cüzdanı geçersiz hale getirilir.

(8) Kimlik kartında kan grubu bilgisinin yer almasının talep edilmesi halinde kan grubu alanı sağlık birimlerinden alınmış belgeye göre düzenlenir. Daha sonraki başvurularda ise belge istenmez.

(9) Kimlik kartı başvurusu sırasında, gerekli bilgilendirmelerin yapılabilmesi için bulunması halinde başvuru sahibinin beyan ettiği iletişim numarası ve e-posta adresi de kayıt altına alınır.

(10) Kişi adına birden fazla kimlik kartı düzenlenemez.

Biyometrik fotoğraf

MADDE 9 – (1) Kimlik kartı başvurusunda kullanılacak biyometrik fotoğraflarda yüz tamamen görünür şekilde ön cepheden çekilmiş, gözler açık konumda; alın, yüz ve çene açık olmalı ve renkli cam ya da güneş gözlüğü kullanılmaz. Başvurularda kullanılacak biyometrik fotoğrafa ilişkin diğer standartlar Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

(2) Kimlik kartı başvurusunda kullanılacak biyometrik fotoğraf taranarak sisteme kaydedildikten sonra başvuru sahibine iade edilir. Fotokopi, bilgisayarda çoğaltılan veya biyometrik olmayan fotoğraflar kabul edilmez.

(3) Yüz biyometrisinin tespit edilmesine engel olacak herhangi bir sağlık sorunu bulunması halinde bu durum başvuru makamınca kayıt altına alınır.

Koruma altında bulunan çocuklar

MADDE 10 – (1) 2828 sayılı Kanun ile 5395 sayılı Kanun kapsamında koruma altında bulunan on beş yaşını tamamlamayan çocuklara ait kimlik kartı başvurusu; veli veya vasiye ulaşılamaması veya ulaşılmasının sakıncalı olması halinde ilgili kuruluş yetkililerince yapılır.

Kısıtlıların başvuruları

MADDE 11 – (1) Bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkûm olanların başvuruları veli veya vasinin nezaretinde alınır.

(2) Akıl hastalığı veya zayıflığı nedeniyle kısıtlananların başvuruları veli, vasi veya kayyum tarafından yapılır. Bu kişilerden imza alınmaz. Standartlara uygun biyometrik fotoğraf veya biyometrik verilerin alınamaması halinde bu durum başvuru makamınca kayıt altına alınarak başvuru işlemi tamamlanır.

(3) Savurganlık, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı, kötü yaşam tarzı, kötü yönetim nedeniyle kısıtlananların başvuruları veli, vasi veya kayyum nezaretinde alınır.

(4) Yaşlılığı, engelliliği, deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebiyle işlerini gerektiği gibi yönetememesi nedeniyle kısıtlananların başvuruları veli, vasi veya kayyum nezaretinde alınır. Standartlara uygun biyometrik fotoğraf veya biyometrik verilerinin alınamaması halinde bu durum başvuru makamınca kayıt altına alınarak başvuru işlemi tamamlanır.

İnceleme

MADDE 12 – (1) Kimlik kartı başvurusunda bulunan kişinin kimlik ve adres bilgileri kontrol edilir. Yerleşim yeri adres bilgisinin olmaması veya bu bilgilerde değişiklik olması durumunda usulüne uygun olarak adres beyan işlemi tamamlandıktan sonra kimlik kartı başvurusu alınır.

(2) Kimlik belgesi ibraz edemeyen veya ibraz ettiği kimlik belgesinde fotoğrafı bulunmayan kişilerin başvurularında kimlik kartı düzenlenmesinde aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılır:

a) On beş yaşını tamamlayan kişinin MERNİS'te kayıtlı aynı kişi olup olmadığı hususunda tereddüde düşülmesi durumunda ana, baba, büyük ana, büyük baba, eş, varsa ergin kardeş veya ergin çocuklarının veya vasinin beyanı başvuru makamlarınca yeterli sayılır.

b) 2828 sayılı Kanun ile 5395 sayılı Kanun kapsamında koruma altındakiler ile cezaevi, bakımevi, huzurevi gibi kurumlar bünyesinde bulunan on beş yaşını tamamlamış kişilerin sistemde kayıtlı kişi olup olmadığı konusunda tereddüde düşülmesi halinde ilgili kurumlar tarafından düzenlenecek fotoğraflı resmî belge ile başvuruları alınır.

c) (a) ve (b) bentleri kapsamında alınan başvurularda sistem üzerinden beyanın doğruluğu kontrol edilir ve başvuru belgesinde "Başvuran Kişinin İmzası" alanında kayıt altına alınır.

ç) Nüfus müdürlüğünce yapılan inceleme sonucunda başvuran kişinin, kaydın sahibi olup olmadığı hususunda tereddüt oluşması halinde, Kimlik Tespit Formu düzenlenerek mülkî idare amirinin emri ile kolluk kuvvetlerince soruşturma yaptırılır. Soruşturmanın olumlu sonuçlanması durumunda kişinin başvurusu ile ilgili işlem tamamlanır.

d) Dış temsilciliklere yapılan başvurularda başvuran kişinin, kaydın sahibi olup olmadığı hususunda tereddüt oluşması halinde ise Kimlik Tespit Formu düzenlenerek başvuru sahibinin ana, baba, ergin kardeş, eş ve ergin çocuklarının; bunların bulunmaması halinde ise başvuru sahibinin belirlediği Türkiye'de tanıklığına başvurulacak kişi/kişilerin yerleşim yeri adreslerinin bulunduğu nüfus müdürlüklerine gönderilir. İlgili nüfus müdürlükleri tarafından mülkî idare amirinin emri ile kolluk kuvvetlerince soruşturma yaptırılarak sonucundan başvurunun yapıldığı dış temsilciliğe bilgi verilir. Soruşturmanın olumlu sonuçlanması hâlinde kişinin başvurusu alınır.

e) Soruşturma sonucunda kişinin iddia ettiği kaydın sahibi olduğunun tespit edilememesi hâlinde; varsa ana veya babasından, ana veya babasının ölmüş olması hâlinde ise varsa kardeşlerinden; anası, babası veya kardeşi olduğuna dair tıbbi rapor veya Türk mahkemelerinden alınmış tespit kararı ibraz edilmedikçe kimlik kartı başvurusu alınmaz.

Biyometrik verilerin alınması, karşılaştırılması ve kaydedilmesi

MADDE 13 – (1) Biyometrik verilerin alınmasına, işlenmesine ve karşılaştırılmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir. Kimlik kartı başvurusunda Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre işlem yapılır.

(2) Kimlik kartı başvurusunda bulunan kişinin daha önce alınmış olan biyometrik verisinin doğrulanması halinde tekrar biyometrik verisi alınmaz.

(3) Kişilerden biyometrik veri alınmasına engel teşkil eden bir durumun bulunması veya belgelendirilmesi halinde biyometrik veri alma işlemi yapılmaz ve bu husus kayıt altına alınır.

(4) Kompozit doku veya el nakli yapıldığı tespit edilen kişilerin ya da bağışçının daha önceden biyometrik veri kaydının olması hâlinde doku nakli operasyonundan sonra nakil yapılan kişilerin biyometrik verileri alınarak merkezi veri tabanındaki kayıtları güncellenir ve açıklama yapılır.

Geçici kimlik belgesi

MADDE 14 – (1) Kimlik kartı başvurusunda bulunan kişiye, kimlik kartı teslim edilinceye kadar geçerli olan ve kimliğini ispata yarayan geçici kimlik belgesi düzenlenir. Geçici kimlik belgesinin şeklini ve geçerlilik süresini belirlemeye Genel Müdürlük yetkilidir.

(2) Geçici kimlik belgesi ile işlem yapacaklar tarafından belgenin geçerliliği ve doğruluğu Kimlik Paylaşımı Sistemi, e-Devlet veya Bakanlığın belirleyeceği sistem üzerinden kontrol edilebilir.

Afet durumunda kimlik kartı alınması

MADDE 15 – (1) Afet nedeniyle genel hayata etkili olacak derecede zarar gören yerlerde kimlik kartı kullanılamaz hale gelen veya kaybolan vatandaşların başvuruları, mülki idare amirinin vereceği karar üzerine Genel Müdürlüğün koordinesi ile alınır.

(2) Afet nedeniyle kimlik kartı talebinde bulunan kişinin merkezi veri tabanında fotoğrafı ile biyometrik verisinin bulunması hâlinde güncel fotoğraf şartı aranmaksızın başvurusu alınır.

(3) Afet nedeniyle herhangi bir yerleşim yerinde bulunan kişinin kimlik kartı talebinde, kendisini tanıyan veya misafir edenlerin tanıklığı ile başvuru alınır. Talep belgesine, iki tanığın imzası alınır.

Gezici kayıt terminali

MADDE 16 – (1) Kimlik kartı başvurusu için nüfus müdürlüğüne gelemeyeceğini belgelendiren kişilerin başvurularında, iş hacmi ve personel durumu göz önüne alınarak mülki idare amirinin onayı ile Gezici Kayıt Terminali kullanılabilir.

Kişiselleştirme

MADDE 17 – (1) Kimlik kartının kişiselleştirilmesinde kullanılacak sistemi belirlemeye Bakanlık yetkilidir.

(2) Başvuru sahibinin kimlik bilgileri, biyometrik verisi, fotoğrafı, ıslak imzası, kart seri numarası ve elektronik sertifikaları ile talep edilmesi halinde din bilgisi ve kan grubu, belirlenen veri yapısına uygun olarak yazılmak suretiyle kart kişiselleştirilir.

(3) Kişiselleştirme aşamasından sonra kimlik kartı değerli kâğıt olarak kabul edilir.

(4) Kişiselleştirilmemiş ve kişiselleştirilmiş kimlik kartlarının kontrollerinin yapılmasına ilişkin usul ve esaslar Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

(5) Kalite kontrolü veya kişiselleştirme sırasında hatalı olduğu tespit edilen kimlik kartları belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde imha edilir.