REGAİP KANDİLİNİN ANLAM VE ÖNEMİ
Sual: Regaib kandili ne zamandır? Bu geceye mahsus namaz var mı?
CEVAP
Recebin ilk cuma gecesine Regaib gecesi denir. Perşembeyi cumaya bağlayan gece, Regaib gecesidir. Her cuma gecesi de kıymetlidir. Bu iki kıymetli gece bir araya gelince, daha kıymetli oluyor. Allahü teâlâ bu gecede müminlere ihsanlar, ikramlar yapar. Bu geceye hürmet edenleri affeder. Bu gece yapılan dua red olmaz ve namaz, oruç, sadaka gibi ibadetlere, sayısız sevablar verilir.
Bu gece, Peygamber efendimizin babasının evlendiği gece değildir. Böyle söylemek yanlıştır. Resulullahın dokuz aydan önce dünyayı teşrif etmiş olduğunu bildirmek olur ki, bu da, noksanlık ve kusurdur. Her bakımdan, her insanın üstünde ve her bakımdan kusursuz olduğu gibi, Âmine validemizi nurlandırdığı zaman da, noksan ve kusurlu değildi. Bu zamanın noksan olması, tıp ilminde kusur sayılmaktadır.
Bu geceye mahsus bir namaz yoktur. Regaib gecesini ibadetle geçirmeli, kazası olan kaza namazı kılmalı! Kazası olmayan da nafile namaz kılar. Ayrıca Kur'an-ı kerim okumalı, tesbih çekip, tevbe istiğfar etmeli. Mübarek gecelerde ve her zaman, ilim öğrenmek çok faziletlidir. İlmihal bilgileri en kıymetli ilimdir. Perşembe günü oruç tutup gecesini de ihya etmek çok sevabdır. Receb ayında oruç tutmak faziletlidir. Regaib gecesi, Perşembe günü öğle namazından sonra başlar, imsak vaktine kadar devam eder. Günü ise Cuma günüdür, imsak vaktinden başlar ve güneş batana kadar devam eder. Cuma günü oruç tutmak isteyenler, Perşembe Cuma veya Cuma Cumartesi günleri tutabilirler. Bu bakımdan Perşembe günü oruç tutup Cuma gecesini de ihya etmek çok sevabdır. Perşembeyle birlikte, Cuma günü de oruç tutmak daha iyidir.
Yalnız Cuma günü oruç tutmak mekruh olur da denildi. Cuma günü oruç tutmak isteyenin, Perşembe veya Cumartesi günü de tutması iyi olur. Çünkü, Yalnız Cuma günleri oruç tutmak ve yalnız Cuma geceleri teheccüd kılmak mekruhtur. Sünnet veya mekruh denilen bir işi yapmamak lâzımdır. (Tam İlmihal)
Birkaç hadis-i şerif:
(Receb ayında çok istigfar edin, çünkü Allahü teâlânın, Receb ayının her vaktinde Cehennemden azat ettiği kulları vardır. Ayrıca Cennette öyle köşkler vardır ki, ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemî]
Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder.) [Gunye]
(Receb-i şerifin bir gün başında, bir gün ortasında ve bir gün de sonunda oruç tutana, Recebin hepsini tutmuş gibi sevap verilir.) [Miftah-ül-cenne]
(Ramazan ayı dışında Allah rızası için bir gün oruç tutan, iyi bir yarış atının bir asırda alacağı mesafe kadar Cehennemden uzaklaşır.) [Ebu Ya'la]
(Regaib gecesi, Şaban ayının 15. gecesi, cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı gecesi yapılan dualar kabul olur.) [İbni Asakir]
(Receb büyük bir aydır. Allahü teâlâ bu ayda hasenatı kat kat eder. Receb ayında bir gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün oruç tutana Cennetin 8 kapısı açılır. On gün oruç tutana, Allahü teâlâ istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, "Geçmiş günahların affoldu" der. Receb ayında Allahü teâlâ Nuh aleyhisselamı gemiye bindirdi ve o da, Receb ayını oruçlu geçirdi. Yanındakilere de oruç tutmalarını emretti.) [Taberani]
(Receb ayında, takva üzere bir gün oruç tutana, oruç tutulan günler dile gelip "Ya Rabbi onu mağfiret et" derler.) [Ebu Muhammed]
(Receb ayının ilk Cuma gecesini [Regaib gecesini] ihya edene, kabir azabı yapılmaz. Duaları kabul edilir. Yalnız, yedi kimsenin duası kabul olmaz: Faizci, Müslümanları aşağı gören, ana babasına eziyet eden, Müslüman olan ve dinin emirlerine uyan kocasını dinlemeyen kadın, çalgıcı, livata ve zina eden, beş vakit namazı kılmayan.) [S. Ebediyye] [Bunlar, bu günahlardan vaz geçmedikçe, tevbe etmedikçe, duaları kabul olmaz.]
Receb ayında edilen dualar kabul edilir, hatalar affedilir. Günah işleyenin cezası da kat kat olur.
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, Regaib Kandili dolayısıyla mesaj yayımladı.
Erbaş, mesajında, rahmet, bereket ve mağfiret mevsimi üç ayların manevi iklimine girildiğini hatırlattı.
Bazı gün ve gecelerin taşıdıkları anlam itibarıyla dini duyguların daha yoğun yaşandığı zamanlar olduğunu ifade eden Erbaş, henüz başında bulunulan üç aylar ve Regaib gecesinin, yaratılış gayesi ve kulluk sorumluluğunu tefekkür etme, davranışları ve beşeri ilişkileri gözden geçirme, hayatın muhasebesini yapma ve Allah'ın sonsuz rahmetine yönelerek günahlardan arınma için büyük fırsat olduğunu vurguladı.
Hazreti Muhammed'in recep ayı girdiğinde "Allahım, recep ve şaban aylarını bize mübarek kıl ve bizi ramazana kavuştur" diye dua ederek bu ayların önemine işaret ettiğini aktaran Erbaş, şunları kaydetti:
"Dolayısıyla bize düşen, bu zamanları fırsat bilerek hamdimizi, zikrimizi, şükrümüzü daha da artırmaktır. İbadet, dua ve niyazlarla Rabb'imizin rızasını kazanmaya çalışmaktır. Tüm rağbetimizi Rabb'imize yönelterek af ve mağfiret arzusuyla gönüllerimizi onun merhametine açmak, bilerek ya da bilmeyerek işlemiş olduğumuz hata ve günahlarımızdan samimi bir şekilde tövbe etmektir. Mübarek gün ve geceler toplum ve ümmet olarak yeniden dirilişe katkı sağlayacak bir heyecanı da beraberinde getirmektedir. Dolayısıyla bu zamanları vesile kılarak yapmamız gereken, tüm imkanlarımızı nefsimizin hidayeti, ailemizin saadeti, milletimizin izzeti ve Müslümanların vahdeti için çalışmaya hasrederek daha güzel bir dünyanın inşası için gayret etmektir. Allah'a kulluğumuzun ve kullarla hukukumuzun temeline ihlas ve samimiyeti yerleştirmektir. Bu duygu ve düşüncelerle aziz milletimizin ve bütün İslam aleminin Regaib gecesini tebrik ediyor, bu mübarek gecenin ve üç ayların Müslümanların birlik ve dirliğine, insanlığın hidayet, barış ve huzuruna vesile olmasını yüce Allah'tan niyaz ediyorum."