25 Ekim'de yaşanacak Güneş tutulması için araştırmalar hız kazandı. Özellikle 25 Ekim'de yaşanacak güneş tutulması "depremi tetikleyebilir mi?" sorularını yeniden gündeme getirdi. Öte yandan Güneş tutulmasını izlemek isteyenler, "Güneş tutulması nasıl izlenir, güneş gözlüğü ile bakılır mı?" sorusuna yanıt arıyor. İşte merak edilenler haberimizde!
GÜNEŞ TUTULMASI NASIL İZLENİR?
Uzmanlar güneş tutulması sırasında güneşe özel koruma olmadan dürbün, teleskop veya çıplak gözle asla bakılmaması gerektiği konusunda uyarıyor.
Zira, tutulma sırasında güneşe korumasız veya yeterli koruma olmadan bakılması durumunda gözlerde uzun vadede hasar yaratan etkiler meydana gelme ihtimali bulunuyor.
Güneş tutulmaları veya diğer güneş olayları sırasında güneşi gözlemlemek için özel filtreler kullanılması göz sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır.
GÜNEŞ TUTULMASI NEYLE, HANGİ GÖZLÜKLE İZLENİR?
Güneşi gözlemlerken normal güneş gözlüklerini kullanmak ise yeterli değildir. Tutulmayı izlemeyi bekleyen gözlemciler güneş gözlemi veya tutulma gözlüğü kullanmalıdır.
Bunlar mevcut değilse, güneş ışığını bir yüzeye yansıtmak için iğne deliği projektörü kullanmak da başka bir sağlıklı gözlem yöntemi olacaktır.
GÜNEŞ TUTULMASINDA HAVA KARARIR MI?
Güneş tutulması dünyanın, güneşin ve ayın aynı doğruya gelmesi sonucunda ayın gölgesinin yeryüzüne düşmediyle oluşmaktadır. Bu şekilde ay güneşle dünyanın arasına girer ve ışığı keser. Bu şekilde ayın gölgesi dünyaya yansır ve heryer karanlık olur.
Parçalı Güneş tutulması, 25 Ekim'de gerçekleşecek. Tutulma, Türkiye saati ile 12.40 ile 15.05 arasında yaşanacak; Güneş'in yaklaşık yüzde 50'si, Ay tarafından örtülecek. Güneş tutulması ile ilgili pek çok insanın merak ettiği konu ise olası büyük depremleri tetikleyip tetiklemeyeceği...
GÜNEŞ TUTULMASI OLASI BÜYÜK DEPREMİ ETKİLER Mİ?
Prof. Dr. Şükrü Ersoy'un öne çıkan sözleri:
"Sonu açık olan çok belirgin olmayan konular. Halk arasında daha fazla konuşuluyor ve dedikodusu daha fazla yapılıyor. Güneş tutulması da onlardan biri oluyor. Her gün ayın çekim kuvvetine bağlı olarak dünya üzerinde denizlerde kabarma oluyor ve karada toprak kabarması oluyor. Yani bunlar ger gün oluyor.
Fakat güneş, ay ve dünyanın aynı çizgiye gelmesiyle birlikte ortada ay ve meydana güneç tutulması meydana geliyor. 25 Ekim'de de böyle bir olayı ülkemizde de yaşayacağız. Belli bölgelerde bu daha fazla yaşanacak. Bu çekim kuvvetinin dünya üzerindeki fay hatlarını tetikleyerek depremlere neden olduğu konusunda bir görüş var.
Bu görüş doğru mudur? Bununla ilgili çok araştırmalar var. Özellikle Japonların bu konuda araştırmaları fazla. Kendi noktalarında meydana gelen 12 tane depremin 9'unda böyle bir ilgiyi kurmuşlar. Hatırlanacağı gibi 1999 depreminin 1 hafta öncesinde de böyle bir durum vardı. Fakat ondan sonra 2006'da tam tutulmayla Tokat üzerinden geçen bir güneş tutulması olayı vardı.
Biz o zaman büyük bir depreme neden olmayacağı görüşümüzü belirttik. O zaman Niksar'a gittik ve halkla beraber olduk. O sırada büyük bir panik vardı. İnsanlar çadırlarda yatıyordu. Buna hatta yerbilimi uzmanı olmayan bir profesör neden olmuştu. Nitekim böyle büyük bir deprem ülkemizde meydana gelmedi. Yani direk olarak bir ilgi yok. Şöyle ki kullanılabilir bir ilgi yok.
Erken uyarı sistemi için kullanabileceğimiz bir bilgi var. Bir çekim kuvveti var ama özellikle küçük depremlerde bu ilgi hiç kurulamıyor. Büyük depremlerde tek tük paralellikler var ama bunu formülüze edebileceğimiz şekilde güneş tutulmasının tektonik kuvvetleri yenip depreme neden olduğu konusundaki bir görüşü bilim insanları buna inanmıyor.
Bu bakımdan bilim insanlarının çoğu şöyle diyor; 'Güneş tutulmasının keyfine varın, depremi düşünmeyin' Çünkü böyle bir beklenti içerisinde olmak çok doğru değil. Zaten kullanılabilir bir bilgi olsaydı biz de tüm dünya bilim insanları ile birlikte 'şuralarda deprem olacak' deyip insanları rahatlatmayı çok isterdik.
Ama bu ilgi çok kesin değil. Elbette her gün bir çekim kuvveti var. Ancak 'Ay'ın dünya üzerindeki çekim kuvveti güneşten daha fazla. Çünkü bize daha yakın olduğu için çekim kuvveti daha fazla bu bakımdan güneş tutulmasının çok artırdığını düşünmek çok doğru değil. Bu çekim kuvvetinin geçtiği yerde Kuzey Anadolu Fay Hattı var ama depreme neden olacağı konusundaki söylemler bu bilgilerimizle spekülatiftir.
