Karayolları Trafik Kanunu'na göre, Türkiye'de araçların ön ve arka tamponlarında bulunması zorunlu olan plakalar, sadece trafik kurallarını değil, aynı zamanda araç ve sürücü hakkında önemli bilgiler içerir. Ancak, özellikle yeni sürücüler için, farklı plaka renklerinin anlamları kafa karıştırıcı olabilir.
Beyaz Plakalar: Günlük Kullanım ve Ticari Araçlar
Türkiye'de en sık karşılaşılan plaka türü beyaz zemine sahip olanlardır. Bu plakalar, siyah harf ve rakamlar içerir.
Plakanın ilk iki hanesi, aracın kayıtlı olduğu ili temsil ederken, kalan kısımlar genellikle sıralı olarak verilir ve özel bir talep olmadıkça rastgele atanan numaralardır. Hem özel hem de ticari kullanımdaki araçlar bu renk plakayı kullanır.
Kırmızı Plakalar: Üst Düzey Devlet Görevlileri
Kırmızı plakalar, üst düzey devlet görevlilerinin kullanımına ayrılmıştır. Plakalar, altın veya sarı rakamlarla ve genellikle herhangi bir harf içermez. Cumhurbaşkanlığı araçları, kırmızı zemin üzerine sarı cumhurbaşkanlığı forsu taşırken, diğer devlet görevlileri tarafından kullanılan araçlar devlet makamını belirten özel numaralar taşır.
Yeşil Plakalar: Diplomatik Araçlar
Yeşil plakalar, genellikle yabancı konsolosluklar ve büyükelçilikler tarafından kullanılır. Beyaz zemin üzerine yeşil harf ve rakamlar içeren bu plakalar, büyük şehirlerde sıkça görülebilir. Plakalar üzerinde aracı kullanan diplomatik görevlinin unvanını belirten "CC", "CG", "CD", "CM" gibi harfler bulunur.
Kırmızı-Beyaz Plakalar: Yöneticiler ve Yüksek Makamlar
Beyaz zemin üzerine kırmızı harf ve rakamlar içeren bu plakalar, rektör, kaymakam gibi nispeten alt düzey devlet görevlilerinin kullandığı araçlarda görülür. Bu plakalar, kırmızı renkleriyle dikkat çekerken, görevlinin makamını ve önemini vurgular.
Mavi Plakalar: Emniyet Güçleri
Mavi plakalar, Emniyet Genel Müdürlüğü'ne bağlı resmi araçlar tarafından kullanılır. Mavi zemin üzerine beyaz harf ve rakamlar içeren bu plakalar, aracın bağlı olduğu il kodunu ve birimini gösterir. Harfler ("A", "AA", "AAA") ve sonundaki numaralar, aracın ait olduğu şubeyi belirtir.
Özel Plakalar: Kişiselleştirilmiş Seçenekler
Araç sahipleri, istedikleri takdirde özel plakaları tercih edebilirler. Bu plakalar, üzerinde kişisel veya şirket ismi gibi özel ibareler bulundurabilir. Özel plakalar için başvurular ilçe emniyet müdürlüklerine yapılır ve istenen plaka kullanımda değilse, belirli bir plaka vergisi ödenerek alınabilir.
