Birleşik Krallık'taki Imperial College London'dan bilim insanlarının gerçekleştirdiği çalışmada, zeka, muhakeme, tepki süresi ve hafıza testlerini tamamlayan 26 bin yetişkinin verileri analiz edildi. Bu verilere dayanarak katılımcıların uyku süreleri ve kronotiplerinin (günün hangi saatlerinde kendilerini daha uyanık ve üretken hissettikleri) beyin performansını nasıl etkilediği incelendi. Araştırmanın bulguları, geç saatlere kadar ayakta kalan kişilerin bilişsel testlerde sabah erken kalkanlara göre daha iyi performans gösterdiğini ortaya koydu.
İDEAL UYKU SÜRESİ NE KADAR?
Araştırma 7-9 saat arasında bir uyku süresinin beyin fonksiyonları için ideal olduğunu gösteriyor. Bu süre zarfında uyuyan kişilerin hafıza, muhakeme ve bilgi işleme hızı gibi bilişsel fonksiyonlarının arttığı görüldü. Buna karşılık, 7 saatten az ya da 9 saatten fazla uyumanın beyin performansını olumsuz etkilediği belirtildi.
Araştırmada geç saatlerde yatan "gece kuşları", erkenden uyuyan "sabah kuşları" ve arada kalan bir grup incelendi. Sonuçlar, gece kuşlarının diğer iki gruba göre testlerde daha yüksek puanlar aldığını gösterdi. "Ara grubun" sabah kuşlarına göre daha iyi sonuçlar elde ettiği, sabah erken kalkanların ise bilişsel kapasite testinde en düşük skorlara sahip olduğu kaydedildi.
Test sonuçlarına göre, gece kuşlarının zeka ve muhakeme testlerinde sabah kuşlarına kıyasla yaklaşık yüzde 13,5 daha yüksek puan aldığı gözlendi. Diğer bir test grubunda ise bu fark yüzde 7,5 olarak kaydedildi. Bu bulgular, geç saatlere kadar uyanık kalmanın zeka ve muhakeme üzerinde olumlu etkiler yaratabileceğini düşündürüyor.
Londra Brunel Üniversitesi'nde uyku uzmanı ve sürdürülebilirlik küresel değer zincirleri alanında kıdemli öğretim görevlisi olan Jessica Chelekis, araştırmanın bazı önemli sınırlamaları olduğuna dikkat çekti. Chelekis, araştırmanın eğitim düzeyini dikkate almaması ve bilişsel testlerin günün hangi saatinde yapıldığını analizlere dahil etmemesinin sonuçların genellenebilirliğini kısıtladığını ifade etti. Ancak, bu çalışmanın uykuyla ilgili yaygın klişelere meydan okuduğunu vurguladı.