Yaklaşık 2 bin 700 yıl öncesine tarihlenen altın Bintepeler Kolyesi'ni Boston Güzel Sanatlar Müzesi ile gerçekleştirilen müzakereler sonrası Türkiye'ye getirildi.
BÖLGE TARİHİ AÇISINDAN DA OLDUKÇA ÖNEMLİ
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 4 Eylül'de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadelere yer verdi:
"2024 yılında 20 tarihî eseri doğduğu topraklara döndürdük. Anadolu'nun bir tarihî eserini daha Türkiye'ye getiriyor ve bu sayıyı 21'e ulaştırıyoruz. Yaklaşık 2 bin 700 yıl öncesine tarihlenen altın Bintepeler Kolyesi'ni Boston Güzel Sanatlar Müzesi ile gerçekleştirdiğimiz müzakereler sonucu dün akşam teslim aldık. Manisa kökenli, nar şeklinde altın ve kırmızı akik boncuklardan oluşan bu tarihî eser bölge tarihi açısından da oldukça önemli. Bintepeler Kolyesi'nin iadesi süresince desteklerini esirgemeyen Boston ve New York Başkonsolosluğumuz olmak üzere emeği geçen tüm çalışanlarımıza teşekkür ediyorum"
KOLYENİN HİKAYESİNİ ANLATTI
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy bugün A Haber ekranlarında kolyenin hikayesini anlattı.
İşte o açıklamadan öne çıkanlar:
"Aslında hikaye çok geriye gidiyor. 2019 yılında Kültür Varlıkları Kaçakçılıkla Mücadele Başkanlığı vardı. Bu daire başkanlığı seviyesine getirildi. Hem buradaki ekip sayısı hem nitelikleri artırılmış oldu. Bunun paralelinde uluslararası protokollerin sayısında artış yaptık. Protokollerde de önceliği alıcı olan ülkeler ve kaçış güzergahında olan ülkeleri tercih ediyoruz. Bu ülkelerle protokol sayısı 12'ye çıkarıldı bu dönem içerisinde. Bunun sonucu olarak da iade alınacak eserlerin süreçleri çok çok hızlandı. Hukuk maliyetleri de çok çok aşağıya çekilmiş oldu. 10 yıl, 20 yıl, 30 yıl süren çalışmalar 7-8 ay gibi sürelerde tamamlanır hale geldi. Hukuksal mücadele maliyetleri çok aşağı çekilmiş oldu.
Bu eser de ABD'den 3 Eylül'de bize teslim edilen eser. Biz bu eserlerin peşine düştükçe bunun farkındalığını oluşturdukça artık bizim keşfetmemize gerek kalmıyor kuşkulananlar da bize başvurmaya başlıyor. Boston Güzel Sanatlar Müzesi de Anadolu kökenli olduğunu fark ediyor ve bize 2023 yılında başvuruyor bunun araştırılması için.
Ondan sonraki süreç de önemli. Bu eserin Anadolu kökenli olduğunu nereden çıktığını ve izinsiz yurt dışına kaçırıldığını ispatla yükümlü olan kurum yine Türkiye. Bunu ispatlayamazsanız bilseniz de farkında olsanız da eseri geri alamıyorsunuz. Bu süreci artık Türkiye çok iyi yönetiyor. Hemen hemen tamamına yakın başvuruyu olumlu bir şekilde sonuçlandırmayı başarıyoruz. Bunun dışında sadece ABD'den değil İsviçre'den gelen kaçırılmış eserler de var.
"BÜYÜK KISMI TÜRKİYE'DE YAKALANIYOR"
Yerel kolluk kuvvetleri yaklaşık yakalanan eserlerin yüzde 90'ını 95'ini Türkiye'den yurt dışına çıkarılmadan yakalamaya başladık artık. Çok büyük kısmı Türkiye'de yakalanıyor. Dışarıya kaçırılmış olanlar da biz farkına vardığımız andan itibaren çok büyük bir hukuk mücadelesi başlatıyoruz.
TOPLAM KAÇ ESER TÜRKİYE'YE GETİRİLDİ?
Son 20 yılda baktığınız zaman 12 bin 150 civarında eser bunun büyük bir kısmı son 7 yılda geldi. Bu sistemi kurmakla alakalı bir şey. Sistemi kurdukça yapıyı oluşturdukça süreç hızlanıyor. Bir noktadan sonra artık gönüllü bir şekilde getirmeye başlıyorlar. Hukuki mücadeleyle muhatap olmak istemiyorlar.
Kaçırılmış eser aslında bir hırsızlık eserini saklıyorsunuz bu utanç verici bir şey bunu mal sahibine iade etmeniz lazım.
"NE İLK NE SON ESERİMİZ"
Tüm ülkeler de bunu yaymaya çalışıyoruz ülkeler kendileri getirsinler diye. Alıcıyı yıldırırsanız zaten defineciye yapacak iş kalmayacak. Bizim yaptığımız çalışma da bu alıcıyı yıldırmak. Alıcı oluşmadığı bir yerde zaten kaçakçılık da oluşmayacak demektir. Bu bizim ne ilk eserimiz ne son eserimiz bundan sonra da yaygınlaştırarak devam edeceğiz. Çok yoğun kazı yapılıyor. Şu anda dünyada en çok kazı yapılan ülke Türkiye. Kazıları artırdıkça buluntular da artıyor."