Neden esneriz, esnemek neden bulaşıcıdır: Esnemenin gizemi çözüldü mü?

İnsan neden esner ve esnemenin bulaşıcı olmasının arkasında yatan bilimsel sebepler nelerdir? Maryland Üniversitesi'nden Psikolog Robert Provine, 1980'li yıllarda esnemeyi, hakkında en az bilgiye sahip olduğumuz en yaygın davranışlardan biri olarak tanımlamıştı. Günümüzde ise bu gizemli refleksin arka planında, beynin sıcaklık düzenleme mekanizması ve empati gibi önemli faktörlerin olduğu düşünülüyor.

takvim.com.tr takvim.com.tr
Giriş Tarihi :02 Kasım 2024 , 23:26 Güncelleme Tarihi :02 Kasım 2024 , 23:26
Neden esneriz, esnemek neden bulaşıcıdır: Esnemenin gizemi çözüldü mü?

İÇİNDEKİLER

Yapılan son araştırmalara göre, esnemek beynin soğutulmasına yardımcı olabilir. Beynimiz yüksek oranda enerji tüketir ve bu süreçte sıcaklığı artar. Esnemenin ardında, vücuda alınan derin nefesin beyin sıcaklığını düşürmeye yardımcı olduğu fikri yatmaktadır.

Burun ve ağızdan giren hava, beynin ön bölgesine yakın kan damarlarını etkileyerek sıcaklık düzenlemeyi sağlar. Bu etki, ortalama sıcaklıklarda (yaklaşık 20°C) daha belirgin şekilde gözlemlenmiştir. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, esnemeden önce beyin sıcaklığının arttığı ve esneme sonrası düştüğü görülmüştür.

Neden Esneriz (Takvim Foto Arşiv)Neden Esneriz (Takvim Foto Arşiv)

Uyku ve Yorgunlukla İlişkisi

Esnemenin, uyumadan önce veya uyanma sonrası gibi belirli durumlarda artması, uyku düzeninin beyin sıcaklığı üzerindeki etkisiyle ilişkilendirilmektedir. Beyin vücut ağırlığının sadece %2'sini oluştursa da toplam enerjinin %20'sini tüketir. Bu da beyin sıcaklığının dinlenme ve stresle doğrudan bağlantılı olduğu anlamına gelir. Özellikle uykusuzluk beyin sıcaklığında bir artışa neden olarak esneme refleksini tetikleyebilir.

Neden Esneriz (Takvim Foto Arşiv)Neden Esneriz (Takvim Foto Arşiv)

Empati ve Bulaşıcılık Bağlantısı

Esnemenin bulaşıcı olması ise, bilim dünyasında empati ile bağlantılı bir fenomen olarak kabul edilmektedir. Beyin görüntüleme araştırmaları, bulaşıcı esneme sırasında beynin başkalarının duygularını değerlendirdiği bölgenin aktif hale geldiğini göstermiştir.

Neden Esneriz (Takvim Foto Arşiv)Neden Esneriz (Takvim Foto Arşiv)

Esnemenin Sosyal Bağlar ile İlişkisi

Esnemenin bulaşıcılığı, sosyal bağlarla da ilişkilidir; yakın arkadaşlar ve aile üyeleri arasında daha fazla görülürken, tanımadık kişilerle etkileşimde daha az yaşanır. İtalya'daki Pisa Üniversitesi'nin araştırmalarına göre, esnemenin bulaşıcılığı, esneyen kişiyle olan bağın derecesine göre değişir. En yoğun etkileşim aile üyeleri arasında gözlemlenirken, bu etki arkadaşlarla biraz azalır, yabancılar arasında ise en düşük seviyede olur.