2024 yılında The Lancet'de yayımlanan bir çalışma, soğuk ellere neden olan Raynaud hastalığının çoğu zaman fark edilmediğini ortaya koyuyor. Scleroderma & Raynaud's UK tarafından geliştirilen 1 dakikalık test sayesinde, bu hastalığa sahip olma riski taşıyıp taşımadığınızı öğrenebilirsiniz. Parmak uçlarında soğuğa bağlı renk değişikliği, uyuşma ve ağrı gibi belirtileriniz varsa bir uzmana danışmanız önerilmektedir.
Fotoğraflar: AA
Soğuk eller ve ayaklar sıradan bir durum gibi görünebilir, ancak bazı insanlar için bu durum, altında yatan ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir. Raynaud hastalığı, her altı kişiden birini etkileyen, soğuğa ya da strese karşı vücudun aşırı tepki verdiği bir dolaşım bozukluğudur. Bu hastalığı erken teşhis etmek için Scleroderma & Raynaud's UK adlı yardım kuruluşu tarafından geliştirilen bir test, kısa sürede milyonlarca insana ulaşmayı hedefliyor.
Raynaud hastalığı, genellikle düşük sıcaklık veya stres gibi tetikleyicilere maruz kaldığında atardamarların daralması sonucu ortaya çıkar. Bu durum, ekstremitelerde kan akışını azaltarak soğukluk, uyuşma, ağrı ve renk değişikliğine neden olur. Parmaklar başta olmak üzere ayak parmakları, kulaklar, burun ve dil gibi bölgeler de etkilenebilir. Uzmanlar, bu durumun nedenini tam olarak bilmemekle birlikte, bazı otoimmün hastalıklarla bağlantılı olabileceğini belirtmektedir.
Söz konusu test, katılımcılara şu soruları yöneltiyor:
Parmaklarınız soğuğa karşı hassas mı?
Soğuk veya stres nedeniyle renk değişikliği oluyor mu?
Renk değişikliği sırasında ağrı veya uyuşma hissediyor musunuz?
Bölge ısındığında batma veya zonklama hissi yaşıyor musunuz?
Parmaklarınızda veya ayak parmaklarınızda yara veya ülser oluşumu var mı?
Bu sorulara verilen yanıtlar doğrultusunda, Raynaud hastalığı riskine dair bir değerlendirme yapılmakta ve katılımcılar sonraki adımlar hakkında bilgilendirilmektedir.
Raynaud hastalığının belirtileri genellikle ciddi sorunlara yol açmaz ve hastalar, vücutlarını sıcak tutarak semptomlarla baş edebilir. Ancak daha ağır vakalarda, kan akışını iyileştiren vazodilatör ilaçlar reçete edilebilir. Skleroderma gibi otoimmün bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkan durumlarda ise erken teşhis hayati önem taşır.
Pratisyen hekim Dr. Punam Krishan, kampanyayı desteklediğini belirterek, "Bu basit test sayesinde birçok kişi erken teşhis şansı yakalayabilir. Raynaud hastalığı, hayatı zorlaştıran etkileriyle ciddiye alınması gereken bir durumdur" dedi.
Raynaud hastalığı, daha ciddi otoimmün rahatsızlıkların habercisi olabilir. Özellikle artrit, lupus veya skleroderma gibi durumlarla bağlantılıdır. Bu yüzden, 30 yaşından sonra veya 12 yaşından önce bu belirtileri gösteren kişilerin bir doktora başvurması önerilir.
