■ Bir giyim mağazasında satış elemanı olarak çalışmaktayım. Mağazada tek tip elbise giymek zorunda bırakılıyoruz. İşverenin bu şekilde dayatma yapması doğru mudur? Giyeceğimiz kıyafetin ücretini de kendimiz ödemek zorunda mıyız? H. Şen
İş Kanunu'na göre işçinin işverenin emir ve talimatlarına uyma borcu bulunmaktadır. İş yerinin özelliğinden dolayı belli bir kıyafet giyme zorunluluğu kuralı varsa buna herkes uymak zorundadır. Bu dayatma olarak kabul edilmez. Ancak kıyafeti işveren verir bunun ücretini ödemek zorunda değilsiniz.
■ Tekstil ürünleri üreten bir firmayız. Maaşları geciktirmeden zamanında mesaileri de dahil olmak üzere ödediğimiz halde bazı işçilerimiz çalışanları kışkırtma yoluyla personelin verimliliğini bozarak iş yerinde huzursuzluk yaratmakta. Bu şekilde davrananları tazminatsız olarak çıkartabilir miyiz?
İşçinin tazminatsız bir şekilde işten çıkartılabilmesi için 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesinde belirtilen şartlardan birini yerine getirmiş olması gerekmektedir. Sizin belirtmiş olduğunuz davranışlar, doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunmaya girmektedir. Bu davranışlar tazminatsız fesih sebebi olduğu için bu durumu ispatlamanız halinde işçinin iş sözleşmesini tazminatsız olarak feshedebilirsiniz.
■ Prim boşluğum var. Çıkan yeni yasalarda bu arayı ödeyip emekliliğe hak kazanma şansım var mı? Yani çalışmayıp prim ödemediğim yılların boşluğunu doldurabilir miyim? Geriye dönük hak verildi mi? Nurşen
Yasalarda geriye dönük borçlanma veya ara boşlukları borçlanarak ödeme gibi bir düzenleme bulunmamakta. Bu nedenle ara boşlukları ödeme imkanı yok.
Ancak, SSK girişinizden sonra doğum yapmışsanız ve doğumdan sonraki günlerde adınıza prim yatmamış ise en fazla üç çocuğa kadar toplamda 6 yıl borçlanma yapabilirsiniz. Bunun dışında borçlanıp ara boşluk ödeme bir durum söz konusu değil.