* Bir inşaatta 3 yıl çalıştım. İşimin çok yoğun ve ağır olmasından dolayı işten kendi isteğimle ayrıldım. 3 yıllık izin parasını ve asgari geçim indirimi parasını istedim, vermediler. "İşin yoğun ve ağır olmasından dolayı işten ayrılınırsa kıdem ve ihbar hakkı doğar" diye okudum. Bilgi verebilir misiniz? G.B.
İş Kanunu'na göre; işin yoğun ve ağır olmasından dolayı ayrılmanız halinde tazminat hakkı doğmaz. Ancak işveren iş sözleşmesinde belirtilen işler dışında işler veriyorsa veya kasıtlı olarak yıldırma ve bezdirme uygulamak için fazla iş veriyorsa bu durumda işten ayrılmanız halinde dava açarak tazminat talep edebilirsiniz.
* Ağabeyim 10 yıldır bir işyerinde çalışmaktaydı. Evli ve 3 çocuğu var. Kalp krizi nedeniyle vefat etti. Eşi müracaat etse işverenden para alabilir mi? İşveren vermezse ne yapacak? Çalışma Bakanlığı'na mı müracaat edecek? Yasin
İş Kanunu'na göre; işçinin ölümü halinde kanuni mirasçılarına hak ettiği kıdem tazminatı ödenir. 10 senedir çalıştığı için 10 aylık brüt aylık tutarında tazminat hakkı bulunmaktadır. Mirasçıları veraset ilamı ile birlikte işverenliğe müracaat etmeleri halinde tazminatı alır. İşveren ödemez ise Çalışma Bakanlığı İl Müdürlüğü'ne şikayetçi olabilecekleri gibi, iş mahkemesine dava da açabilirler.
* Cezaevinde kaldığım sürelerde yaklaşık 15 ay sigortalı olarak çalıştım. Bu süreler emekliliğime sayılır mı? Yoksa boşa mı gitti? H.E.
Cezaevlerinde çalışılan günler maalesef hem sigorta girişi hem de emeklilikte geçerli olacak prim gün sayısına faydası bulunmamakta. Çünkü, cezaevlerinde çalışırken adınıza yatan primler kısa vadeli sigorta kolları diye adlandırılan iş kazası, meslek hastalığı sigorta kollarını kapsamaktadır. Emeklilikte sayılan ve uzun vadeli sigorta primi olarak adlandırılan yaşlılık, malullük ve ölüm sigorta kollarını kapsamamaktadır. Bu nedenle cezaevindeki çalıştığınız süre emeklilik için sayılmaz.
* * *
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
* 14.09.1966 doğumluyum, SSK girişim 1983. 7550 primim var. Ne zaman emekli olurum? L.G.
SSK girişinize göre 25 yıl, 47 yaş ve 5150 prim gün şartlarına tabisiniz. Yaş haricindeki tüm şartlarınız tamamlanmış. 47 yaşınız Eylül 2013'te dolacağından, emekli olacağınız tarih 15.09.2013 olacaktır.
* 01.08.1965 doğumluyum. 02.10.1988 sigorta girişim. Ne zaman emekli olurum?
25 yıl, 51 yaş ve 5450 prim gün şartlarına tabisiniz. 5 aylık askerlik borçlanması ile 25 yıl, 50 yaş ve 5375 prim gün şartlarına tabi olursunuz. Bu durumda 5 ay daha çalışıp 5375 prim günü tamamlayarak 50 yaşınızın dolacağı 01.08.2015'te emekli olursunuz.