■ Bir firmada süreli sözleşme karşılığı çalışıyorum. Sözleşmem bitmeden işten ayrılmam durumunda işe iade veya tazminat gibi bir hak talebimiz olabilir mi? Ahmet H.
İş Kanunu'na göre işe iade hakkından yararlanmak için, işyerinde 30 veya daha fazla işçi çalışması, işçinin en az 6 aylık kıdemi olması, iş sözleşmesinin belirsiz süreli yapılması gerekiyor. Belirli süreli iş sözleşmelerinde ise işe iade hakkı yok.
Ancak iş sözleşmeniz süresinden önce haklı bir nedene dayandırılmadan sona erdirilmişse ya da erdirilecekse aradaki sürenin ücretini tazminat olarak işverenin ödemesi gerekmektedir.
■ İşveren, kendi isteğiyle çalışanlarını yıllık ücretli izne, ücretsiz izne veya idari izne gönderebilir mi? İsmi saklı
Yıllık iznin kullanım süresini belirlemek işverenin inisiyatifinde olduğundan işveren çalışanlarını yıllık izne gönderebilir. Ancak yıllık izinlerin birçok çalışan tarafından bu dönemde yoğun olarak kullandırılmasının çalışma barışı açısından sıkıntı doğurabileceği göz ardı edilmemelidir. Ücretsiz yıllık izin ise tarafların karşılıklı mutabakatına bağlı olduğundan tek taraflı uygulama olanağı bulunmamaktadır. İdari izin ise işverenin inisiyatifine bağlı olup, yıllık izinden mahsup edilemeyeceği gibi, ücret ödemesi yapılması gerekir.
■ Eşim yanında bir işçi çalıştırıyordu. Hastalığı döneminde işçisinin sigortasını 4 ay bildirmeyi ihmal etmiş. Vefatından sonra bu bildirimleri ben yapsam çok fazla ceza öder miyim? T. AVCI
SGK'nın prim ve her türlü alacağının tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Bu kanunda ve 5510 sayılı Kanun'da, borçlunun ölümü halinde idari para cezalarından doğan borçların terkin edilip edilmeyeceği veya mirasçılarından tahsil edilip edilmeyeceği yönünde bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak Anayasa'nın 38'inci maddesinde "Ceza sorumluluğu şahsidir" hükmü yer almaktadır. Türk Ceza Kanunu'na göre de "Ceza sorumluluğu şahsidir. Kimse başkasının fiilinden dolayı sorumlu tutulamaz." Anılan hükümlerden, şahısların işledikleri idari veya adli suçlara istinaden gerek adli, gerekse idari merciler tarafından verilen cezaların yalnızca o kişiye yönelik olarak infaz edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Tüzel kişilere yönelik olarak verilen cezaların tüzel kişiliğin mal varlığından tahsil edilememiş olması nedeniyle, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takibe geçilen ortaklar ve/veya kanuni temsilcilerin ölümü halinde, cezaya tüzel kişiliğin muhatap olması nedeniyle, mirası reddetmemiş mirasçılardan bu alacakların takibine devam edilir.