ALİ ŞERBETÇİ

ALİ ŞERBETÇİ

Tarihi 8 Ekim 2023

Ölen eşten aylık alanlar dikkat!

Eşimin ve benim sigortalı olmamızdan dolayı her birimizden birinin hayatını kaybetmesi sonucunda emekli maaşını alma durumu var mıdır? E.A.
Eş üzerinden alınan ölüm maaşı için, eşlerin çalışıyor olması ya da kendi çalışmasından dolayı emekli aylığı alıyor olması eşten alınan ölüm aylığına engel değil. Yani anne veya babadan alınan yetim aylığı gibi görülmemelidir. Eşlerden birinin vefatından dolayı diğer eşin ölüm aylığı almaması için ya ölüm aylığı alan eşin de vefat etmesi ya da başka biri ile evlenmesi gerekir. Bunun dışında aylık alan diğer eşin çalışması başka bir deyişle gelirinin olması eşten alınan ölüm aylığına engel değil. Öte yandan ölüm maaşı sadece kadınlar değil erkekler de alabilir.

TEK TİP KIYAFET GİYME ZORUNLULUĞU
Bir giyim mağazasında satış elemanı olarak çalışmaktayım. Mağazada tek tip elbise giymek zorunda bırakılıyoruz.
Kadınların lacivert pantolon beyaz gömlek lacivert ceket, erkeklerin ise lacivert pantolon beyaz gömlek lacivert kravat takmasını zorunlu hale getirildi. İşverenin bu şekilde dayatma yapması doğru mudur?
Giyeceğimiz kıyafetin ücretini de kendimiz ödemek zorunda mıyız? H.Şen İş kanununa göre işçinin işverenin emir ve talimatlarına uyma borcu bulunmaktadır. İşyerinin özelliğinden dolayı belli bir kıyafet giyme zorunluluğu kuralı varsa buna herkes uymak zorundadır. Bu dayatma olarak kabul edilmez. Ancak kıyafeti işveren verir bunun ücretini ödemek zorunda değilsiniz.

GERÇEK KİŞİ İŞVERENİN ÖLÜMÜ HALİNDE PRİM BORCU NE OLUR?
Eşimin kendine ait bir tamirhane dükkanı vardı, yanında da bir işçi çalıştırıyordu. Yaklaşık 6 ay önce rahatsızlandı ve tedavi süreci içinde çok fazla işlerle ilgilenemedi. Bu dönemde işleri, işçisi tek başına yürüttü. Ne yazık ki eşim bu rahatsızlığı sonucunda vefat etti. Dükkanı da eski işçisine devrettik.
Eşim hastalığı döneminde pek fazla işlerle ilgilenemediği için çalışan işçisinin sigortasını 4 ay SGK'ya bildirmeyi ihmal etmiş. Vefatından sonra bu bildirimleri ben yapsam çok fazla idari para cezası öder miyim? T. AVCI SGK'nın prim ve her türlü alacağının tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Bu kanunda ve 5510 sayılı Kanunda, borçlunun ölümü halinde idari para cezalarından doğan borçların terkin edilip edilmeyeceği veya mirasçılarından tahsil edilip edilmeyeceği yönünde bir hüküm bulunmamaktadır.
Ancak Anayasanın 38'inci maddesinde "Ceza sorumluluğu şahsidir" hükmü yer almaktadır.
Türk Ceza Kanununa göre de, "Ceza sorumluluğu şahsidir. Kimse başkasının fiilinden dolayı sorumlu tutulamaz." Anılan hükümlerden, şahısların işledikleri idari veya adli suçlara istinaden gerek adli, gerekse idari merciler tarafından verilen cezaların yalnızca o kişiye yönelik olarak infaz edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, 5510 sayılı Kanunda idari para cezasının borçlusu olan gerçek kişi işverenin ölümü halinde, idari para cezalarından doğan kurum alacağının mirası reddetmemiş mirasçılarından takip edilip edilmeyeceği yönünde bir düzenleme bulunmamakla birlikte, Anayasa ve Türk Ceza Kanununda yer alan "Cezaların Şahsiliği" ilkesi gereğince, Kurum alacağının (borçlunun mirasçılarından takip edilmeksizin) tahsilinden vazgeçilir. Buna karşın, tüzel kişilere yönelik olarak verilen idari para cezalarının tüzel kişiliğin mal varlığından tahsil edilememiş olması nedeniyle, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takibe geçilen ortaklar ve/veya kanuni temsilcilerin ölümü halinde, cezaya tüzel kişiliğin muhatap olması nedeniyle, mirası reddetmemiş mirasçılardan bu alacakların takibine devam edilir.