İşçilere ücret kesme cezası verilebileceği İş Kanunu'nun 38'inci maddesinde düzenlenmiştir. Maddede yapılan düzenleme gereği; çalışanlara ücret kesme cezası verilebilmesi için ücretten kesme cezası iş sözleşmesi veya toplu sözleşme hükümleri ile belirlenmelidir. İşçiye ücret kesme cezası verilmesi halinde, nedenleri ile birlikte işçiye yazılı olarak bildirilecek, bir ayda verilen ücret kesme cezası tutarı işçinin 2 günlük ücretini geçemeyecektir. İşçilere verilen ücret kesme cezası tutarlarının kesildiği tarihten itibaren bir ay içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın bu amaçla açılmış hesabına yatırılması gerekmektedir.
Bu paralar işçilerin eğitimi ve sosyal hizmetleri için harcanacaktır.
İşçinin evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin hakkı vardır. Yine işçilerin en az yüzde 75 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde 10 güne kadar ücretli izin hakları bulunmaktadır. Bunun dışında belirttiğiniz şekilde işi olana mazeret izni olarak başka uygulama bulunmamakta.
SGK tarafından sunulan yaşlılık, malullük ve ölüm nedeniyle aylık bağlanması ve toptan ödeme yapılması gibi uzun vadeli sigorta kolları yardımları ile geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi ve sürekli iş göremezlik geliri bağlanması gibi kısa vadeli sigorta kolları yardımları, esas olarak kişilerin SGK'ya ödedikleri primler dikkate alınarak hesaplanmaktadır.
Yaşlılık, malullük veya ölüm nedeniyle sigortalılara/ hak sahiplerine bağlanacak aylığın miktarı, tüm sigortalılık süresi boyunca adına ödenecek prim tutarları esas alınarak belirlenir. Yani primleriniz yüksek kazanç üzerinden hesaplanmışsa, bağlanacak aylığın miktarı da yükselecektir. Bu durum yalnızca aylıkların miktarını etkilemez. Diyelim ki geçirdiğiniz rahatsızlık nedeniyle bir süre istirahatli kaldınız. Çalışamadığınız bu dönem için SGK tarafından size ödenecek geçici iş göremezlik ödeneğinin, diğer bir ifadeyle rapor parasının hesaplanmasında, raporlu olduğunuz tarihten önceki üç ayda adınıza SGK 'ya bildirilen prime esas kazanç tutarı esas alınacaktır. Bu durumda, eğer prime esas kazancınız gerçek ücretiniz üzerinden SGK'ya bildirilmiyorsa, raporlu iken SGK'dan alacağınız miktar, iş yerinde çalışırken alacağınız ücretten daha düşük olacaktır.
Diğer taraftan, gerek SGK tarafından sağlanan sosyal güvenlik yardımlarından yararlanırken, gerekse İş Kanunu'ndan kaynaklanan ihbar tazminatı, kıdem tazminatı gibi haklarınız hesaplanırken ve son olarak işsiz kalmanız halinde işsizlik ödeneğinden faydalanırken, SGK'ya bildirilen prime esas kazancınızın, yani ücretinizin esas alınacağını unutmayınız. Gerçek ücretiniz üzerinden bildirilmeyen primleriniz, bu haklardan yararlanırken her zaman daha düşük tutarda yardım/ aylık/gelir/tazminat almanıza yol açacaktır. Her ne kadar, iş yerinde çalışırken, herhangi bir rahatsızlığınız yokken, işten ayrılma durumunuz söz konusu değilken daha düşük oranda prim ödenmesi yararınıza gibi görünse de, saydığımız risklerin oluştuğu durumlarda zararlı çıkacağınızı da belirtelim.
Ayrıca, sigortalıların aldıkları gerçek ücretler üzerinden SGK'ya bildirilmelerinin yasal bir zorunluluk olduğunu ve uyulmadığı takdirde ciddi para cezalarına maruz kalınacağını da hatırlatmış olalım. Bu nedenle işvereninizi uyarınız veya SGK'ya başvurunuz.