Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) hanehalkı bütçe araştırmasının 2016 yılı sonuçları yayınlandı. Araştırma göre fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2015 yılında 1.455 TL iken 2016 yılında 1.642 TL yükselmiş. Sonuçlar, 2016 yılında yaşanan hain darbe girişimine rağmen
hanehalkının ekonomiye olan güveninin kesintisiz devam ettiğini gösteriyor. Araştırmaya göre hanehalkı bütçesinde harcamada en fazla pay
konut ve kira harcamasına ait. Hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde konut ve kiranın payı bir önceki yıla göre 0.8 puanlık düşüşle yüzde 26'dan yüzde 25.2'ye gerilemiş. Son yıllardaki konut üretimindeki artış neticesinde kiraların düşmesinin bu gerilemede payı büyük. Bu son derece olumlu bir gelişme. Konut ve kira harcamalarına ayrılan payın azalması diğer harcama kalemlerine ayrılan payın artmasını sağlayacaktır. Örneğin eğitim hizmetlerinin payı bir önceki yıla göre yüzde 2.2'den yüzde 2.3'e yükselmiş. Fakat büyük hedefleri olan Türkiye'nin bu oranı yükseltmesi gerekiyor. Farklı gelir gruplarına baktığımızda harcamalardaki pay değişkenlik gösteriyor. Gelire göre yüzde 20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2016 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları,
konut ve kira harcamalarına yüzde 32, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 28.9, ulaştırma harcamalarına yüzde 8.9 ve mobilya ve ev eşya harcamalarına yüzde 5.6 pay ayırmış. En yüksek gelir grubu olan beşinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları ise,
ulaştırma harcamalarına yüzde 22.8, konut ve kira harcamalarına
yüzde 21.7, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına
yüzde 14.2 ve lokanta ve otel harcamalarına
yüzde 7.6 pay ayırmış.
KONUT VE KİRAYA HARCADIK
Araştırma; gelir kaynağının harcamalar üzerinde belirleyici etkisinin olduğunu gösteriyor. Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları; konut ve kira harcamalarına yüzde 23.8, ulaştırma harcamalarına yüzde 18.7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 17.8 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına yüzde 23, konut ve kira harcamalarına yüzde 21.1 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise yüzde 19.8 pay ayırmış. Temel gelir kaynağı gayrimenkul ve menkul kıymet geliri olanlar; konut ve kira harcamalarına yüzde 29.3, emeklilik geliri olanlar ise; konut ve kira harcamalarına yüzde 31.2 pay ayırmış.
