Nasıl olduğuna dair başka bir iz bulamasak da Amerikalıların kurduğu bu kolejde basketbolun Amerikalı hocalar tarafından oynandığını tahmin etmek pek de zor değil.
Türklerin oynadığı ilk basketbol maçı ise 1911'de oynandı. Ama ne maçtı ve oynanan da ne kadar basketboldu tartışılır diye ekleyelim ve anlatalım...
AHMET ROBENSON
Sultan Abdülhamid döneminde ihtida ederek Müslüman olan ve Osmanlının hizmetine giren bir İngiliz subayının oğlu olan Ahmet Robenson Türk spor tarihinde önemli bir yere sahiptir. Galatasaray'ın ilk kalecisidir ve 1926'da kulüp başkanlığı yapmıştır. Türkiye'ye izciliği getiren kişi de odur.
1886-1968 yılları arasında yaşayan Ahmet Robenson, o zamanki adıyla Galatasaray Mekteb-i Sultanisi'nde yani Galatasaray Lisesi'nde okumuş, daha sonra da aynı okulda jimnastik öğretmeni olmuştur. Spora aşık olan bu insan, basketbol kuralları hakkında eline geçen İngilizce bir kitabı okuyunca heyecanlanmış ve biz de oynayalım diye hemen harekete geçmişti.
MAÇ YARIDA KALDI
Daha önce hiç basketbol maçı izlememesine rağmen, lisenin jimnastikhanesine arkadaşlarını toplamış ve kitaptan öğrendiklerini arkadaşlarına anlatıp, karşılıklı iki duvara çöp sepetlerini asarak oynamaya başlamışlardı.
İki takım da 10'ar kişiydi ve maç da 8-3'ken yarıda kaldı, çünkü sahada kaşı gözü yarılmayan kimse kalmamıştı.
Kitaptan öğrenilen uygulamada bir yanlışlık olmalı diye düşündü Ahmet Robenson ve daha önce basketbol oynandığını duyduğu Robert College'e başvurdu. Ne var ki artık oradan da bir yardım alamadı çünkü basketbol nedir bilen ve oynayan öğretmenler çoktan Amerika'ya dönmüştü.
FENERBAHÇE KURDU
İlk basketbol takımını kuran kulüp Fenerbahçe'dir ve yıl da 1913'tür.
Savaş ve zorluk, darlık yıllarıdır; Fenerbahçe kendisine rakip bir takım bulamadığı için bir yıl sonra basketbol takımını dağıtır.
1920 yılına kadar basketbol uykuya dalar.
Kısa adı YMCA olan Genç Erkeklerin Hristiyan Birliği adındaki Londra merkezli, Türkiye'deki Amerikan kolejlerini de açan bir başka misyoner teşkilatı olan American Board çatısı altında faaliyet gösteren misyonerlerin İstanbul şubesi basketbolu tekrar ve kalıcı olarak Türkiye'ye getirmiştir.
Basketbol tarihi kaynakları YMCA'nın spor kolu başkanı Dr.
Geaver adındaki kişinin İstanbul'da basketbolü kurumsal olarak başlatan kişi olarak yazar. Hakkında başka bir bilgi de vermezler. Tam adı Dr.
George Gilbert Deaver'dır ve ABD'de de rehabilitasyon hekimliğini başlatan kişidir.
Dr. Deaver'ın 1917-1920 arasında Mısır'da yaralanan İngiliz pilotların tedavisiyle uğraştığı biliniyor, o yüzden İstanbul'a en erken 1920'de gelmiş olabilir.
Bunu söylememizin nedeni bazı kaynakların kurumsal olarak basketbolun başlangıcını Dr. Deaver üzerinden 1918 veya 1919 olarak belirtmeleridir.
Özetle söylersek ilk ciddi basketbol maçı 1920'de yani mütareke günlerinden işgal altındaki İstanbul'da oynandı.
İLK MAÇ 18-14 BİTTİ
Selim Sırrı Bey, beden eğitimi hocası olduğu Darülmalimin-i Aliye yani Yüksek Öğretmen Okulu öğrencilerinin başına Dr. Deaver'ı getirerek bir basketbol takım kurdurdu.
Türkiye'de ilk basketbol maçı da bu takımın YMCA ve Robert Kolej öğretmenleri karmasına karşı oynandı, maçı da Amerikalılar 18-14 kazandı.
Dr. Deaver'ın Türkiye basketbolundaki rolünü abartan ve 1927'e kadar uzatanlara karşı tarihi bir düzeltme yapalım ve Deaver'ın 1922'de ABD'ye döndüğü bilgisini verelim.
