Hangi aşiretlerin devletin yanında yer aldığı ve hangilerinin isyana meyilli olduğuna dair dosyalar derledi. Suriye'de Dürzîlerle Osmanlı'ya karşı işbirliği yaparak onları isyana teşvik etti.
CHURCHILL'IN YANINDA...
Musul-Kerkük-Erbil ve Süleymaniye bölgesindeki aşiretleri dolaştı, bölgenin haritalarını çizdi.
Arap kabilelerini Osmanlı'ya karşı isyan ettirmek istedi. Kendisi ve ülkesinin en büyük hedefi dünyanın sayılı petrol sahaları ve rezervlerine sahip Musul yani Irak topraklarını ele geçirmekti. Irak ve Hicaz petrollerini İngiltere'ye kazandırmak için bu topraklara gelen Gertrude Bell, bölgedeki zengin petrol yataklarının yerlerini tespit edip raporlar hazırlayarak ülkesine gönderdi. Bell ve İngilizler bununla da yetinmedi! Ortadoğu'da sınırları çizdi. Kralları değiştirdi! Kral Faysal da Bell ve İngilizlerle hareket etti. Hicaz'ı yöneten Mekke emirinin oğlu Faysal o dönem İngilizlerle anlaştı. Mart 1920'de Suriye Kralı ilan edildi. Ancak dört ay sonra devrildi. Faysal bir kez daha İngilizler'den yardım istedi. O sırada Ortadoğu'yu yeniden şekillendirmek için İngiliz Winston Churchill tarafından Kahire Konferansı düzenleniyordu. Bell de o konferansa katılan tek kadındı. Onun fikriyle yepyeni bir ülke kuruldu o toplantıda: Irak...
12 YIL SÜREN GÖREV
Babasına yazdığı bir mektupta "Ofiste tüm bir günü Irak'ın güneyindeki çöl sınırını belirlemekle geçirdim" diyecekti... Faysal ise Ağustos 1921'de Irak'ın kralı oldu. Görevde olduğu 12 yıl boyunca İngiltere ile ittifak yaptı. Savaş sonrası İngiltere'ye dönmeyen Bell, Bağdat'ta yaşadı. Burada Bağdat Müzesi'ni kurdu. 1926 yılına geldiğinde bunalıma girerek 58 yaşında intihar etti.
Geride binlerce mektubun yanı sıra Ortadoğu'da hâlâ süregelen etnik problemler ile kan, gözyaşı ve zulüm bıraktı.
BELL'İN MANEVİ OĞLU LAWRENCE
Arap aşiretlerinin isyanında bir başka casusu; "manevi oğlum" dediği Lawrence'ı kullandı. Lawrence de bazı Bedevî Arapları Osmanlı Devleti'ne karşı ayaklandırarak, bölgeyi İngiltere sömürgesi haline getirebilmek için çalıştı. Arapların davasını içtenlikle benimsemiş gibi görünerek, kendini bu çevrede kabul ettirdi.
SIR DOLU ÖLÜM
Gertrude Bell, 12 Temmuz 1926'da yüksek dozda uyku hapı alarak 58 yaşında intihar etti. Kimine göre de öldürülmüştü. Cenazesi Bağdat'taki İngiliz Mezarlığı'na defnedildi. Geride özellikle tarihi eser ve gezilerini anlatan 9 kitap, 16 günlük, 7 bin fotoğraf ve bin 600 mektup bıraktı. Vasiyeti üzerine 1927'de Irak'ta Bağdat İngiliz Arkeoloji Enstitüsü kuruldu.
ÜVEY KARDEŞI ALDI
Gertrude Bell'in kitap ve makaleleri, kız kardeşi Lady Richmond tarafından Newcastle Üniversitesi Kütüphanesi'ne verildi. Bunlar arasında Bell'in Diyarbakır, Mardin, Hatay, Urfa, Midyat, İstanbul, İzmir fotoğrafları var.
RABUN GÜRBÜZ ARAŞTIRDI - İNGİLİZ KADIN CASUSUN SIRA DIŞI HİKAYESİ
- BİTTİ -
DİĞER