Rekabet başlıyor gaz ucuzlayacak

Irak, Azerbaycan ve Türkmenistan başta olmak üzere bölgede doğalgaz projeleri hız kazanırken, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yıllık 50 milyar metreküp gibi büyük tüketim hacmine ulaşan Türkiye gaz sektöründe reforma hazırlanıyor. Yeni hazırlanan Doğalgaz Piyasası Kanunu'na göre, doğalgaz ithalatı serbestleşecek. Yurt dışından ucuz gazı bulan Türkiye'ye getirecek. Böylelikle pazar içerisinde rekabetin önü açılırken, Türkiye piyasasında rekabetle fiyatların düşmesi hedefleniyor. Enerji Bakanlığı ve EPDK görüşleri ile şekillendirilen ve diğer kurumların da görüşüne açılan tasarı BOTAŞ'ın yapısında da reforma gidiyor. Buna göre; kamunun en büyük şirketlerinden olan BOTAŞ, 'Doğalgaz Ticaret ve Taahhüt A.Ş.' ve 'BOTAŞ Boru Hatları ile Taşıma A.Ş.' olarak 2'ye ayrılacak. Kamu şirketi BOTAŞ, şu anda mevcut yasalar gereği yeni uluslararası gaz anlaşmalarına imza atamıyor.

ÖZEL SEKTÖR DEVREDE
Yeni yasayla birlikte, Bakanlar Kurulu kararı ile BOTAŞ'a yeni doğalgaz anlaşması yapma yetkisi veriliyor. Böylelikle BOTAŞ'ın bölgenin yeni doğalgaz potansiyelini taşıyan Irak ve Azerbaycan'la yeni doğalgaz anlaşması yapmasının önü açılıyor. Yasa ile özel şirketlerin ithalat yapılmasında aranan 'teknik gereklilik' kriteri kaldırılarak ekonomik güç yeterli görülüyor. Bu şekilde Türkiye'nin büyük holdinglerinin doğalgaz sektörüne girerek, ithalat yapmalarının önünün açılması hedefleniyor.

DEPO ŞARTI VAR
Avrupa'nın en büyük doğalgaz pazarlarından olan Türkiye'de sadece Silivri'de TPAO'ya ait doğalgaz deposu bulunuyor. Yeni tasarıya göre; gaz ithal edecek şirketler, gazın yüzde 10'unu Türkiye'de depo etmek zorunda olacak. Bu düzenleme şu anki rakamlarda Türkiye'nin 5 milyar metreküp gaz deposuna ihtiyaç duyması anlamına geliyor. Öte yandan, ekonomideki büyüme doğalgaz kullanımını da arttırdı. 2 yıl öncesine kadar tüketim düşüklüğü yaşanan Türkiye'de geçen yıl gaz tüketimi 48 milyar metreküpe ulaştı.


Mehmet NAYIR