PATRONA SORUMLULUK
Maden şirketlerinin devlete vereceği harç ve ruhsatlar ciddi oranda arttırılırken, patronlara denetimlerde bulunma zorunluluğu getiriliyor. Enerji Bakanlığı denetimlerinde patron veya vekilinin olmaması durumunda 10 bin TL ceza kesilmesi öngörülüyor. Kömürlerde çalışan işçilerin maaşları ve çalışma şartları tartışılırken, maden ağalarına neşter getirecek düzenleme hazırlandı. Bugüne kadar birçok maden şirketi devlet teşvikleri ile milyarlar kazanırken, devlete katkıları yerinde saydı. Madencilik sektörünün Gayri Safi Yurtiçi Hasıladaki (GSYİH) payı yıllık 11 milyar dolara ulaşmasına rağmen madenlerden devlete 2012'de 350 milyon TL ödendiği tespit edildi. Maden yasası ile şirketlerin devlete verecekleri maden ruhsat bedelleri de ciddi oranda arttırılıyor. Ayrıca, Alp Gürkan örneğinde yaşanan maden sahibinin madene 3 yıl gitmemesi gibi durumda ortadan kalkıyor. Yeni yasada Enerji Bakanlığı'nın her yıl yaptığı denetimlerde, maden ruhsat sahibi veya vekilinin denetime katılmaması durumunda hemen 10 bin TL'lik ceza kesilecek.
İLK NEŞTER ALTINCIYA GELİYOR
Son dönemde gündeme gelen Akın İpek'in sahibi olduğu Koza Grubu'nun başını çektiği altın üreticileri Türkiye'de yıllık 30 ton altın üretimi ile Avrupa'da ilk sırayı aldı. Milyarlarca dolarlık büyüklüğe ulaştı. Ancak altın madencilerinin "devlet hakkı" kapsamında ödediği para ise 2012'de sadece 90 milyon lira da kaldı. Bunun üzerine yeni yasada şirketlerin altın ve gümüşte fiilen sadece yüzde 2 olarak ödediği devlet hakkı yüzde 14'e yükseltildi.
Mehmet NAYIR
