Partiler, hakimler ve savcılar, silahlı kuvvetler, kolluk gücü, Sayıştay başkan ve üyeleri, mülki idare amirleri dışında kamu çalışanlarının partilere üye olabilmesi konusunda uzlaştı. Böylece 3 milyona yakın memura siyaset yapmanın yolu açıldı. Mevcut Anayasa, memurların siyasi partilere üye olmasını yasaklıyor.
AK PARTİ'DEN İTİRAZ
AK Partili Ahmet İyimaya, uzmanların uzlaştığı metne itiraz etti ve memurların siyasi partilere üye olmasının kutuplaşmayı arttıracağını, jurnalcilik dönemi başlatacağını ve vatandaşların memura güvenini azaltacağını söyledi. Ancak İyimaya fıkraya muhalefet şerhi koymadığı için tam uzlaşma ile kabul edilmiş oldu.
MİT MENSUPLARI SİYASET YAPACAK
MHP, siyaset yasağı bulanan devlet memurları arasında MİT'çilerin de yer alması konusunda bastırıyordu. Dün bu ısrarından vazgeçince MİT mensuplarına da siyasi partilere üye olmanın yolu açılmış oldu.
PARTİLERE YARDIM
Maddede uzlaşılan bir başka hüküm ise en az yüzde 1 oy alan partilere de Hazine yardımı yapılması oldu. Yardım kriterleri şöyle yazıldı: "Devlet, son milletvekili genel seçimlerinde geçerli oyların en az yüzde biri oranında oy alan siyasal partilere, hakça malî yardım yapar. Siyasal partilere yapılacak devlet yardımı ve partilerin gelirleri ile giderlerinin bağlı olduğu esaslar saydamlık ilkesine uygun olarak kanunla düzenlenir."
ŞİDDET KAPATMA NEDENİ
AK Parti, CHP ve MHP, siyasi partilerin ancak şiddete başvurmaları ya da şiddet kullanmayı teşvik etmeleri durumunda kapatılması konusunda uzlaştı. İyimaya, şiddet dışında Anayasa'nın diğer hükümlerine aykırı hareket ettiği için üç kez para cezası alan partiler hakkında kapatma davası açılması hükmüne itiraz etti. Daha önceki komisyon toplantısında bu hüküm AK Parti'nin de desteği ile yazılmıştı. Fıkra tekrar gözden geçirilecek.
TUTUKLU VEKİLLER MADDESİ
Partiler daha önce bu maddede tutuklu vekillerin dışarı çıkmasını sağlayacak düzenlemeler konusunda uzlaşmıştı.
AİLE TEMEL Mİ TARTIŞMASI
Evlenme ve aile kurma hakkına ilişkin madde de ise "temel" tartışması yaşandı. AK Parti ve MHP, "aile toplumun temelidir" CHP, "temellerinden biridir" şeklinde yazılması konusunda ısrar edince uzlaşma çıkmadı.
ERKEN YAŞ VE ZORLA EVLİLİK
Partiler, çocuk yaşta ve zorla evliliklerin önlenmesine anayasal engel konulması konusunda da uzlaştı. Yeni anayasaya, "Devlet çocuklar ve kadınların aile içi şiddete karşı korunmasını sağlar, kız çocuklarının erken yaşta ve zorla evlendirilmelerini önler" hükmü girdi. CHP bu maddede devletin aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli önlemleri alması konusunda fıkra eklenmesini istedi.
ORGANİK TARIM
"Tarım, hayvancılık ve bu üretim dallarında çalışanların korunması" maddesinde ise uzlaşma sağlandı. Buna göre devlet organik tarım ve hayvancılığı destekleyecek önlemleri alacak.
VİCDANİ RET
Askerlik ile ilgili düzenleme yine uzlaşma sağlanamadı. BDP vicdani ret hakkının tanınmasına ilişkin hükmün anayasada yer almasında ısrarcı oldu diğer partiler ise buna sıcak bakmadı. Partiler, "Mevcut anayasa zaten bu durumda olan kişilerin askerlik yerine kamuna görev almasının önünü açıyor" görüşünü dile getirdi.
Zübeyde YALÇIN
