Türkiye genelinde ise 165 bağımsız aday da sandıktan milletvekili çıkmaya çalışacak. İşte sorularla oy kullanma rehberi
SORU: Sandığa giderken yanınızda nelerin bulunması gerekiyor?
CEVAP: Seçmen bilgi kartı ve üzerinde TC kimlik numaranız bulunan resmi kimlik belgesi.
SORU: Seçmen bilgi kartınızı kaybettiyseniz, hiç ulaşmadıysa veya yırtıldıysa oy kullanamaz mısınız?
CEVAP: Nüfus cüzdanı başta olmak üzere üzerinde TC kimlik numaranız yazılı sürücü belgesi, pasaport, kamu kurum ve kuruluşlarından verilmiş soğuk damgalı geçerli bir kimliğiniz varsa oy kullanabilirsiniz.
SORU: Kim olduğunuzu gösteren resmi kimliğiniz var ama üzerinde TC kimlik numaranız yoksa oy kullanamaz mısınız?
CEVAP: Bu durumda o üzerinde kimlik numarası olmayan geçerli kimliğin yanı sıra, seçmen bilgi kartınızın veya nüfus kayıt örneğinizin yanınızda olması gerekir. Seçmen bilgi kartınız da nüfus kayıt örneğiniz de yoksa nüfus kayıt örneğinizi bugün de nüfus müdürlüklerinden alabilirsiniz. Nüfus müdürlükleri seçim nedeniyle bugün de hizmet verecek.
SORU: "Geçerli kimlik" nedir?
CEVAP: Üzerinde TC kimlik numaraları yazılı olmak şartıyla; nüfus cüzdanı, resmi dairelerden veya iktisadi devlet teşekküllerinden verilen size ait soğuk damgalı kimlik kartları (örneğin: TSK kimlik kartları, belediyede çalışıyorsanız soğuk damgalı kurum kartınız, basın kartları, avukatlık kimlikleri), pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi. Bütün bu kartların üzerinde kimliğinizi gösterir fotoğraf ve TC kimlik numarasının bulunması da şart.
SORU: Nerede oy kullanacaksınız?
CEVAP: Bu bilgi, seçmen kartlarınızın üzerinde yazılı. Seçmen kartınızı kaybettiyseniz veya ulaşmadıysa, YSK'nın www.ysk.gov.tr internet sitesinden de öğrenebilirsiniz. Oy kullanacağınız sandığın nerede olduğu, oy kullanma merkezinde de görünür şekilde yer alıyor.
SORU: Oy verme sırasında nasıl bir mühür kullanılacak?
CEVAP: Bu sorunun cevabı özellikle ilk kez oy kullanacaklar için önemli.
Çünkü sandık başına gittiklerinde siyasi parti reklamlarında gördüklerinden farklı bir mühürle karşılaşacaklar. Oy mührü tahta veya metal saplı bir mühür değil. Yaylı ve kendi içinde dönerek mürekkebi alan bir mühür. Bu nedenle mührün tam olarak tercih edeceğiniz partinin ambleminin altındaki daireye gelmesine dikkat etmeniz gerekiyor.
SORU: Oyunuz hangi durumlarda geçersiz olur?
CEVAP:
'Evet' mührünü hangi partiden yana tercihte bulunduğunuz konusunda sandık kurulunda tereddüt yaratacak ölçüde, birbirine yakın iki dairenin ortasına vurursanız. Pusulanın başka bir yerine de mühür basarsanız (Bu durumda o oyu sizin kullandığınızın işaretini de vermiş olabilirsiniz) Pusulanın üzerine imza veya herhangi bir karalama gibi bir işaret yaparsanız, pusulanın kenarını o oyu sizin verdiğinizi gösterecek şekilde kasten yırtarsanız. Pusulayı çok normal hazırladığınız halde, zarfın içine o oyun siz tarafından kullanıldığını gösterir bir kağıt veya bez veya başka bir cisim koyarsanız. Oyunuzu kullandıktan sonra sırasıyla listelere imzanızı atmazsanız. SORU: Oy pusulasını katlayıp zarfa koyarken 'evet' mührünün mürekkebi karşı tarafa yansımış olursa, oyunuz geçersiz olur mu?
CEVAP: Bu konudaki kararı sandık kurulu üyeleri birlikte verecekler.
Ancak genel olarak bu sırada kurul üyeleri, bunun bir "yansıma" mı yoksa doğrudan oraya mühür vurulması mı olduğunu bilebilecek şekilde eğitildiler.
Ancak yine de tereddüt oluşturmamak için mührü bastıktan sonra kısa bir süre bekleyip mürekkebin kurumasını sağlamakta fayda var.
SORU: Okuma-yazma bilmeyenlere birileri yardımcı olabilir mi?
CEVAP: Bu durumda olanlara, sandık kurulu başkanı hangi amblemin hangi partiye ait olduğunu gösterebiliyor.
Bunun dışında oğlu, eşi, kızı veya başka bir yakını oy kabinine giremez. Kişi imza atmayı bilmiyorsa resmi kişisel mührünü yanında götürmesinde fayda var. O da yoksa parmak basabilir.
SORU: Hangi saatler arasında oy kullanılabilir?
CEVAP: Günler uzun olduğu için kış aylarında yapılan seçimlerden farklı olarak tüm illerde oy kullanma saat 08:00'de başlayıp 17:00'da sona erecek.
SORU: Cep telefonu ile oy kabinine girebilir misiniz?
CEVAP: Üzeriniz aranmayacak ama sandık kurulu sizden cep telefonu ve veya fotoğraf makinenizi çıkarken almak üzere sandık kuruluna bırakmanızı isteyecek.
SORU: Sandık başına geldiğinizde saat 16:55. Ama önünüzde sıra var. Saat 17:00'ye geldiğinde hala sıra bekliyorsunuz. Oy kullanamayacak mısınız?
CEVAP: Kullanabilirsiniz. Bunun için sandık kurulu başkanı saat 17:00'ye geldiğinde sırada bekleyenler varsa bunları tespit edecek ve 17:00'den sonra da oy kullanmaya devam ettirecek.
SORU: Yaşlılara öncelik verilecek mi?
CEVAP: Hamile, hasta ve engelliler bekletilmeyecek. Yaşlılara da öncelik tanınacak.
