HAZIR MAMALARA DİKKAT!
Anne-babanın obez olması, ailecek hareketsiz bir yaşamın benimsenmesi obezite için fevkalade uygun bir ortam oluşturur. Ailenin sağlıksız yemek yeme alışkanlığı çocuğa da nüfus eder ve bir hayat tarzı haline gelir. Obezite aldığımız kalorinin harcadığımızdan fazla olma halidir. Öte yandan anne sütü ile beslenme obeziteye yatkınlığı azaltır. Buna karşın mama ile beslenme obezite riskini yükseltir. Diyabetik anneden doğan çocuklarda obezite riski, karın çevresi yağlanma oranı yüksektir. Obezite ile birlikte hipertansiyon, kan yağlarında yükseklik, koroner arter hastalığı, insülin direnci, safra kesesi hastalıkları, uykuda nefes durması, inmeler, kanserler (meme ve kolon), alkolik olmayan karaciğer yağlanması, adet düzensizlikleri, tüylenme artışı, astım, solunum zorluğu, gut ve strese bağlı idrar kaçırma yaşanır...
BÜYÜMEYİ DE ETKİLİYOR
İnsülin direnci obezite hastasının daha fazla yemek yemesini tetikler, yemeklere aşırı insülin cevabı ortaya çıkar. Büyüme hormonu seviyesi düşer. Erkekte testosteron seviyesi azalır. Kadında testosteron, androstenedion hormonu artar progesteron inişe geçer. Kadında seks hormon bağlayan globulin azalır. Serbest testosteron artar. Cinsel hayatta çeşitli sorunlar ortaya çıkar.NEDEN ŞİŞMANIM?
Yaşınız ilerledi mi? Doğum sayınız çok mı? Evli misiniz? Alkol kullanıyor musunuz? Sigarayı yeni mi terk ettiniz? Kötü beslenme alışkanlıklarınızı biliyor musunuz? FizikseL aktiviteleriniz az mı? Anne ve babanızda obezite öyküsü mevcut mu? Duygusal stres, depresyon, mental hastalıklar, anksiyete gibi psikiyatrik problemler yaşıyor musunuz? Antidepresan, kortizon ve antidiyabetik ilaçları kullanıyor musun? Psikososyal hadiseler yaşadınız mı? (Erken yaşta anne-babayı kaybetme, iyi gitmeyen evlilikler, kronik depresyon, çocuklukta cinsel tacize maruz kalma) Hipotiroidi, insülin direnci yapan durumlar ve büyüme hormonu yetersizliği ile mi savaşıyorsunuz?LOKMA ARASINDA SU İÇİN
3 ana yemeği günün aynı saatinde yiyin. Yemek yerken gazete okumayın, TV seyretmeyin. Tabakları küçük seçin. Her lokma sonrası çatalbıçak- kaşığı masaya bırakın. Lokma aralarında su için. Yemeği evde aynı yerde yiyin. Alışverişe aç değil, tok karnına çıkın.
ADIM ADIM YAĞLARI YAKIN
Fiziksel aktivite ve egzersiz tedavisinde temel prensip hastanın yağ yakması, aldığı kalorinin harcanmasıdır. Bunun için en ideali yürümektir. Başlangıçta gün aşırı 30 dakika yürünebilir. Bu genç ve orta yaşta 45 dakika olmalıdır. Sonra yürüme mesafesi ve süresi artırılır. Bunun yanında yüzme, bisiklete binme, plates, aerobik özendirilmelidir. Özel otomobil, minibüs, otobüs, metro alışkanlığını azaltın. 1-2 durak önce inip yürüyün. Kalp ve astım hastalığınız yoksa asansör yerine merdivenleri kullanın. Çeşitli uğraşlar edinin. Tamirbahçe işleri, araç temizliği gibi egzersiz bahaneleri bulun. Hareket konusunda zaman ve yer sorunu olanlar evlerine yürüme bantları alabilir.TEK BAŞINA DİYET YETERLİ DEĞİL
Diyet, fiziksel aktivite ve davranış tedavisi, obezite ile mücadelede etkilidir. Öncelikle hasta neden kilo vermesi gerektiğini bilmelidir. Obezitenin birçok hastalığı bünyesinde barındıran ana hastalık olduğu, şişmanlık problemi halledilmeden onun meydana getirdiği hipertansiyon, diyabet, koroner arter hastalığı, kanserler gibi rahatsızlıklarla da başa çıkmanın mümkün olmadığı ikna edici şekilde izah edilmelidir. Diyet tedavisinde, temel prensip alınan kalorinin azaltılmasıdır. Kalorinin 500-1000 kcal azaltılması hedeflenmelidir. Bu da haftada yarım kilo-1 kilo verilmesini sağlar.KALORİ HESABI YAPIN
Kalori alımı kadınlarda bin/ bin 200, erkeklerde bin 200/ bin 600 civarında olmalıdır. 800 kalorinin altında diyetler sakıncalıdır. Dengeli bir diyette enerjinin yüzde 30'u veya azı yağlardan temin edilmeli, geri kalanı sebze-meyve kaynaklı olmalıdır. Günde en az 2 litre su tüketimi önemlidir.
