Avrupa ülkeleri, Rusya- Ukrayna savaşıyla birlikte başlayan enerji krizinde yüksek doğal gaz ve elektrik faturalarını hafifletmek için vergileri düşürme, fatura desteği, doğrudan ödeme ile tasarruf gibi çeşitli tedbirlerin yanı sıra daha önce kapatılması planlanan kömür ve nükleer santralleri faal hale alarak gaz depolarını hızla doldurmak gibi çeşitli adımlar atıyor.
Özellikle doğal gaz ve elektrik fiyatlarının tarihi zirve yapması bütün piyasa katılımcılarını olumsuz etkilerken, Avrupa ülkeleri, tüketicileri ve işletmeleri bu olumsuz duruma karşı korumak ve kış aylarında enerji arz güvenliğini sağlamak için çok farklı önlemler uygulamaya koyuyor.
ALMANYA IŞIKLARI KAPATTI
Savaş öncesi Rusya ile çok yakın enerji bağları bulunan ve enerjide Rus kaynaklarına aşırı bağımlı olan Almanya'da, enerji ve gıda alanındaki rekor fiyatlar enflasyon karşısında gelirleri eriyen hane halklarını ve artan maliyetlerle yüzleşen şirketleri zor durumda bıraktı. Almanya'da hükümet, artan enerji fiyatlarının vatandaşlara yansımasını azaltmak için vergi mükellefi her çalışana bir defaya mahsus 300 euro ödeme yaptı.
Kamu tarafı da enerji tasarruf tedbirleri aldı. Kamu binalarının en fazla 19 santigrat dereceye kadar ısıtılması, kamu binaları ve anıtların yanı sıra reklam panolarının ışıklandırmasının kapatılmasına karar verildi.
Yüzme havuzlarının ısıtılması yasaklandı. Isı kaçağını önlemek için mağazaların kapılarını kapalı tutması zorunlu tutuldu. Geçmişte kapatılması planlanan bazı kömür santralleri yeniden faaliyete geçirildi.
FRANSA TÜKETİMİ AZALTIYOR
Fransa'da yoksul hanelere 100 euro enerji ödemesi yapıldı. Kamu binalarında ısıtma ve soğutma dereceleri düşürüldü. Yoksullara akaryakıt yardımı verildi. İş yerlerinde klimaların en düşük 26 derecede, kaloriferlerin de en yüksek 19 derecede çalıştırılması kararlaştırıldı. Mağaza vitrinlerinin ışıkları gece 01.00'den sabah 06.00'ya kadar söndürüldü.
İngiltere'de, düşük gelirli haneler için otomatik ödemeli 400 sterlinlik enerji indirimi uygulandı. İtalya'da akaryakıt vergileri bir miktar indirildi. Düşük gelirlilerin enerji faturalarına destek sağlandı. Düşük gelirlilerin vergileri azaltıldı. Güneş enerji yatırımlarına sübvansiyon verildi. Yoksullara 200 euro ödeme yapıldı. Enerji firmalarının sözleşmeleri tek taraflı değiştirmelerin engellendi. Cezayir'le doğal gaz tedarik anlaşmaları yapıldı. Yeni enerji tasarruf planı hazırlanıyor. Böylece, evlerin ısınının kışın 2 derce düşürülmesi, sokak aydınlatmalarının yüzde 40 azaltılması ve kamu binalarının erken kapanması öngörülüyor.
AVRUPA'DA DOĞAL GAZ FİYATI % 26 ARTTI
Avrupa'da vadeli doğal gaz fiyatları ağustosta yüzde 26 arttı. Eylül vadeli gaz kontrat fiyatı, 30 Ağustos'ta 252 eurodan kapandı. Doğal gazın megavatsaat fiyatı ağustos ayının ilk gününde yaklaşık 200 eurodan işlem görmüştü. Avusturya ve Macaristan'ın enerji piyasası düzenleme kurumları ve Finlandiya merkezli araştırma firması VaasaETT'in hazırladığı Konut Enerji Fiyat Endeksi verilerine göre, Avrupa'da kilovatsaat başına meskende doğal gaz fiyatı temmuzda en yüksek 5.10 lira ile Amsterdam'da oldu. Meskenlerde doğal gaz fiyatının en düşük olduğu ülkeler arasında, 91 kuruş ile Varşova, 55 kuruş ile Belgrad ve 36 kuruş ile Budapeşte yer aldı. Ankara ise en ucuz tüketen başkentler sıralamasına girdi.
GAZPROM, KUZEY AKIM'I DURDURDU
Rus enerji şirketi Gazprom, Kuzey Akım boru hattından doğal gaz sevkiyatının belirsiz bir süreliğine durdurulduğunu açıkladı. Gazprom'dan yapılan yazılı açıklamada, 31 Ağustos'ta bakıma alınan ve yarın tekrar faaliyete geçmesi beklenen Kuzey Akım'daki bir türbinde arızaların tespit edildiği belirtildi. Hattan doğal gaz sevkiyatının arızalar tamir edilmeden yapılamayacağına işaret edilen açıklamada, bu nedenle Kuzey Akım üzerinden doğal gaz sevkiyatının belirsiz bir süreliğine durdurulmasına karar verildiği kaydedildi.
KLİMALARIN AYARI İNDİRİLDİ
İspanya'da işletmelerin klima çalıştırma sınırı 27 derece olarak belirlendi. Kış aylarında ise termostat ısısı ise en yüksek 19 derece ile sınırlandırıldı. Mağaza vitrinlerindeki ışıklar ve kamu binalarındaki aydınlatmalar saat 22.00'den itibaren kapatıldı. İsrafı önlemek için klimalı veya ısıtmalı binaların kapılarının otomatik olarak kapanmasını sağlayan sistem kurulmasına karar verildi. Doğal gazda KDV'nin ekim ayından itibaren yüzde 21'den yüzde 5'e düşürülmesine karar verildi.
