Fransa 2. tur için sandık başına gidecek | Anketler ne diyor? Aşırı sağ salt çoğunluğu elde eder mi? Macron'dan gizli işbirliği

Yaklaşık 68 milyon 400 bin nüfuslu Fransa'da 49,5 milyon Fransız seçmen, 5 yıl boyunca kendilerini Ulusal Mecliste temsil edecek milletvekillerini belirlemek için bir kez daha sandık başında olacak.

Ulusal Mecliste görev yapacak 577 milletvekilinin 76'sı ilk tur oylamasında belli olurken bu milletvekillerinin 39'u aşırı sağ, 32'si sol ittifak, 2'si Macron ittifakı ve kalan 3'ü merkez sağdaki Cumhuriyetçiler ve diğer sağ partilerin adayları oldu.

Kalan 501 milletvekili ise yarın yapılacak oylamayla belirlenecek.

BAZI KENTLERDE 20:00'A KADAR OY KULLANILABİLECEK
Oy kullanma işlemi, Fransa'nın ana kara topraklarında, yerel saatle 08.00'de başlayıp 18.00'de sona erecek. Paris gibi büyük kentlerde saat 20.00'ye kadar oy kullanılabilecek.

Araştırma şirketleri, sandıkların kapanmasından itibaren seçimin tahmini sonuçlarını vermeye başlayabilecek. Resmi sonuçları, daha sonra İçişleri Bakanlığı açıklayacak.

Fransa'da sandık başına gidemeyecek seçmenler, kendileri adına oy kullanması için bir başka seçmene vekalet verebilecek. Bu kapsamda Fransa İçişleri Bakanlığının verilerine göre, seçimin 2. turunda oy kullanmak için vekalet verenlerin sayısı 3 milyonu aştı.

Ülkede, 2022'deki genel seçimlere kıyasla, bu yıl kayda değer oranda artan vekalet sayısı, erken genel seçimde sandığa gidenlerin oranının yüksek olacağının göstergesi niteliğinde.

Resmi verilere göre de yurt dışında yaşayan Fransızlardan internet üzerinden 2. tur için oy kullananların sayısı, rekor artış göstererek 460 bin olarak kayıtlara geçti.

İLK TUR AŞIRI SAĞIN GALİBİYETİYLE SONUÇLANDI
Fransa'da üç ana ittifakın etrafında dönen 2024 erken genel seçimlerinin ilk turu, aşırı sağın zaferiyle neticelendi.

Aşırı sağcı Marine Le Pen'in üye olduğu Ulusal Birlik (RN), merkez sağcı Cumhuriyetçiler (LR) partisinin lideri Eric Ciotti ve bazı LR adaylarıyla oluşturduğu ittifak, aşırı sağcıların seçimde galip gelmesinden endişe eden sol ve çevreci partilerin kurduğu Yeni Halk Cephesi ittifakını ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un partisi Rönesans da iktidarın ortakları Demokrasi Hareketi (MoDem) ve Horizons (Ufuklar) ile seçim için "Cumhuriyet İçin Hep Birlikte" ittifakını geçerek ilk sırayı aldı.

İlk turda, aşırı sağcı RN yüzde 33 civarında oyla 577 seçim bölgesinin 297'sinde birinci geldi. Bu oranlar, RN'nin halihazırda 88 olan Ulusal Meclisteki sandalye sayısını 3'e katlayabileceğini gösterdi.

4 solcu partinin ittifakından oluşan Yeni Halk Cephesi ise 159 seçim bölgesinde başı çekerken Macron ittifakı yalnızca 70 bölgede ilk sırayı aldı.
İlk turda, Yeni Halk Cephesi İttifakı yüzde 28 ile ikinci, Macron'un "Cumhuriyet İçin Hep Birlikte" ittifakı ise yüzde 20 oyla üçüncü sıraya yerleşti.

BİRÇOK ADAY 2. TURDA OYLARI BÖLMEMEK İÇİN YARIŞTAN ÇEKİLDİ
İlk tur oylamada aşırı sağın yüzde 33'ten fazla oyla açık ara birinci parti olması üzerine Macron cephesi ve solcu ittifak, üstü kapalı işbirliğine gitti ve aşırı sağın Mecliste salt çoğunluğu elde etmesini engellemeye çalıştı.

Bu işbirliği, aşırı sağ adaylara karşı kazanma ihtimali daha yüksek olan merkez ve sol parti adaylarının desteklenmesini zorunlu kıldı.

Böylece ilk tur sonuçlarına göre, 3 adayın 2. tura kaldığı 306 seçim bölgesinde, oyların bölünüp aşırı sağın avantaj sağlamaması için diğer partilerden 200'den fazla aday seçim yarışından çekildi.

Adayların yarışa devam edip etmeyeceğine yönelik karar vermesi için 2 Temmuz akşamına kadar süreleri vardı. İçişleri Bakanlığından gelen son rakamlara göre, 2. tura katılmaya hak kazanan 215 aday, RN'yi engellemek için seçime girmemeyi tercih etti.

ANKETLER NE DİYOR?
Fransa'da yarın yapılacak 2. tur oylama öncesi anketler, aşırı sağcı RN ittifakının, 289 sandalye gerektiren salt çoğunluğu sağlayamayacağını öngörüyor.

Toluna Harris Interactive araştırma merkezince Challenges, M6 ve RTL için 3 Temmuz'da yapılan ankete göre, 2. tur sonunda aşırı sağcı RN'nin başını çektiği ittifak 190 ila 220, Yeni Halk Cephesi 159 ila 183, "Cumhuriyet İçin Hep Birlikte" ittifakı 110 ila 135 sandalye elde ederken Cumhuriyetçiler ise 30 ila 50 sandalyenin sahibi olabilir.

MACRON'DAN GİZLİ İŞBİRLİĞİ

Anket sonuçları, ilk turun ardından aşırı sağa karşı üstü kapalı işbirliğine giden solcu Yeni Halk Cephesi ve Macron ittifakının yükselişe geçtiğine işaret ediyor.

Ifop-Fiducial şirketinin LCI, Sud radio ve Le Figaro için 4 Temmuz tarihli anketi, RN ittifakının 210 ila 240, Yeni Halk Cephesi ittifakının 170 ila 200, Macron cephesinin 95 ila 125 sandalye kazanacağını gösteriyor.

Eğer mecliste hiçbir partinin çoğunluğu elde edemezse bu durumda Macron'un "büyük koalisyon" kurmaya çalışabileceği iddia ediliyor.

SALT ÇOĞUNLUK SAĞLANAMAZSA NE OLUR?

Macron, kendi grubundan, Cumhuriyetçiler'in ve soldaki partilerin kurduğu Yeni Halk Cephesi'nin bir kısmından milletvekillerini geniş kapsamlı bir birlik hükümetine ikna edebilir. Ancak böyle bir koalisyonun mutlak çoğunluğu sağlayabileceği de kesin değil.

Fransa'da sıklıkla Mario Draghi formülü olarak anılan olasılıkta gündemdem. İtalya'da 2021-2022 arası iktidarda kalan teknik hükümet benzeri bir çözüme başvurulmuştu.

Fransa basınında "uzmanlar hükümeti" olarak da anılan bu seçenekte ekonomistler, bürokratlar ve diplomatlar ağırlığında bir kabine oluşturulması söz konusu olabilir.

Ancak bu seçeneğe karşı çıkanlar, sistemsel ve kültürel farklar nedeniyle İtalya örneğinin Fransa'ya uyarlanamayacağını savunuyor.

BBC'ye göre; Mecliste çoğunluğun sağlanamaması durumunda ülke bilinmeyen sulara girecek.

Macron'un bir yıldan önce yeniden meclisi feshetme yetkisi yok. Hükümet kurma çalışmalarının aylar sürmesi ya da başarısızlıkla sonuçlanması durumunda neler yaşanacağına dair net bir öngörüde bulunulamıyor.

Basında bu hal, "1958'den beri görülmemiş istikrarsızlık", "5. Cumhuriyet bilinmeyen sularda", "çaresiz bir siyasi kriz", "kaos" gibi ifadelerle özetleniyor.

SOL İTTİFAKIN VAATLERİ NELER?
İlk turda seçimi 2. sırada bitiren Yeni Halk Cephesi İttifakı, seçimleri kazanırsa Filistin'i resmi olarak tanıma sözü verirken Gazze'de ve işgal altındaki Batı Şeria'da uluslararası hukuka uymadığı sürece İsrail'e karşı yaptırım uygulama taahhüdünde bulundu.

Asgari ücreti 1600 avroya çıkarma sözü veren sol ittifakı, gıda, enerji ve akaryakıt fiyatlarını da donduracaklarını duyurdu.
Sol ittifakı, kira yardımlarını yüzde 10 artırmayı ve emeklilik yaşını 60'a indirmeyi vadetti.

GÖÇÜ AZALTMAK İSTİYOR
RN, Fransa'ya göç akışlarını büyük ölçüde azaltma ve kaçak işçi çalıştıran işverenlere karşı yaptırımları güçlendirme vaadinde bulundu.
Aşırı sağcı parti, seçimde galip gelirse 10 bine aşkın nüfusu olan belediyeler için "belediye polisi teşkilatı" oluşturulmasını ve anayasal değişiklerin yalnızca halk tarafından referandumla yapılmasını istiyor.

İktidar kanadı da enerji fiyatlarını düşüreceklerini ve ilk gayrimenkulünü alanlar için noter ücretini kaldıracaklarını açıkladı.