Hamas'ın yeni lideri kim olacak? Hamas nerede, hangi ülkeye bağlı? İşte kurulma amacı...

İran devlet televizyonundan aktarılan son dakika haberine göre Hamas lideri İsmail Haniye, Tahran'da şehit edildi. Hamas hareketi haberi doğruladı. Bu gelişmeler sonrası Hamas hakkında detaylar merak ediliyor. Peki, Hamas'ın yeni lideri kim olacak? Hamas nerede, hangi ülkeye bağlı? İşte detaylar...

takvim.com.tr takvim.com.tr
Giriş Tarihi :31 Temmuz 2024 , 08:03 Güncelleme Tarihi :31 Temmuz 2024 , 08:06
Hamas’ın yeni lideri kim olacak? Hamas nerede, hangi ülkeye bağlı? İşte kurulma amacı...

İÇİNDEKİLER

Hamas lideri İsmail Haniye, İran'da düzenlenen suikast sonucu hayatını kaybetti. Bu gelişmeler ışığında Hamas hakkında bilgiler araştırılmaya başlandı.

HAMAS HANGİ ÜLKEDE? İŞTE KURULMA AMACI

Hamas veya resmi adıyla İslamî Direniş Hareketi, Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosunda çoğunluğu elinde tutan Filistinli paramiliter örgüt ve Fanatik Radikal Sünni İslamcı Militarizm siyasi partidir.

1987 yılında, İsrail'e karşı Birinci İntifada'nın patlak vermesinin ardından Filistinli imam ve aktivist Ahmed Yasin tarafından kuruldu. 1973 yılında Mısır merkezli Müslüman Kardeşler ile ilişkili bir İslami yardım kuruluşu olarak Gazze'de kurulan Mujama al-Islamiya kökenli bir kuruluştur.

Hamas'ın yeni lideri kim olacak?

Henüz resmi kaynaklardan konu hakkında açıklama gelmedi. Detaylar netleştiğinde haberimizde yer alacaktır.

Hamas'la iyi ilişkiler geliştiren İslam ülkeleri

Uzun yıllardır Hamas'la güçlü ilişkileri bulunan Körfez'deki Arap ülkelerinden Katar, halihazırda Hamas'ın yönettiği Gazze Şeridi'nin en büyük mali destekçisi konumunda. Katar ayrıca Mısır ve BM ile halen devam eden İsrail-Hamas esir takası sürecinde de yer alıyor.

Filistin davasının en önemli partnerlerinden biri olan Mısır-Hamas ilişkileri 2002 yılı sonunda başladı. Taraflar arasında 2013 ila 2017 yıllarında dalgalanmalar yaşandı. İlişkilerin durma noktasına geldiği dönemler oldu. 2015'te verilen bir yargı kararı ile Hamas "terör örgütü" olarak kabul edildi. Ancak daha sonra Mısır Acil Durum Mahkemesi bu kararı bozdu.

Kahire ile Hamas arasındaki resmi ilişkiler 2017'den beri Mısır istihbaratı aracılığıyla yürütülüyor. Mısır, Filistin içindeki bölünmüşlüğün son bulması için Filistinli gruplar ile İsrail arasında ara buluculuk rolünü sürdürüyor.

Kuveyt, Hamas'ın kurulduğu günden bu yana hareketle iyi ilişkiler geliştirdi. Kuveyt, 2006'da Filistin'deki seçimleri kazandığında Hamas'ı destekledi ve halen ilişkileri üst düzeyde devam ediyor.

Lübnan'ın Hamas ile ilişkileri hareketin 1998'de ülkede temsilcilik açmasından bugüne kadar devam ediyor. Lübnan'da önemli bir nüfuza sahip Hizbullah ile Hamas arasında da güçlü bağlar bulunuyor.

Cezayir ile Hamas arasında istikrarlı bir ilişki söz konusu. Hamas yönetimi, Cezayir'in 2016'da temsilcilik açmasına müsaade ettiğini açıkladı.

Yemen, Hamas ile ilişkilerini eski Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih'in Filistin'deki bölünmüşlüğün son bulması için ara buluculuk yaptığı 2008'den beri devam ettiriyor.

Hamas ile Yemen'deki İran destekli Husiler arasında da iyi ilişkiler var. Husilerin kontrolü altındaki başkent Sana'da Hamas'ın bir temsilciliği bulunuyor.

İran, Hamas'ın en önde gelen müttefiklerinden biri olarak öne çıkıyor. 1992'den beri Hamas'ın İran'da temsilciliği bulunuyor. Hamas'ın, Suriye'deki iç savaşın patlak verdiği süreçte Suriye rejimi ile ilişkilerinin bozulması ve yönetim merkezini Katar'a taşıma kararı almasının ardından İran ile ilişkilerde bir süreliğine soğukluk yaşanmış olsa da ilişkiler bugün yine eski haline dönmüş durumda.

Türkiye ile Hamas, 2006'da hareketin Filistin'deki milletvekili seçimlerini kazanmasından günümüze kadar iyi ilişkiler kurdu. Ankara, Filistin'deki seçim sonuçlarını kabul etti ve Filistin halkının iradesine saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladı.

Afganistan ile Hamas arasında Taliban'dan önceki yönetim döneminde bir ilişki yoktu. Hamas lideri İsmail Heniyye, ağustos ayında, Taliban'ın ülkeye hakim olmasının ardından kurulan hükümetin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki'yle ilk temasta bulundu.

Malezya-Hamas ilişkileri eski Başbakan Muhammed Necib Abdurrezzak'ın 2013'te Gazze Şeridi'ni ziyaret etmesiyle başladı ve ardından taraflar arasında resmi temaslar devam etti.

Pakistan, 2006'da Hamas'ın Filistin'deki seçimleri kazanmasının ardından kurulacak hükümete 3 milyon dolar yardımda bulunacağını açıkladı ve taraflar arasındaki ilişkiler böylece başlamış oldu.

Irak ile Hamas arasında ise aleni bir ilişki bulunmuyor. Ancak Hamas, Irak'ın İsrail'le normalleşme karşıtı tutumundan övgüyle söz etmiş ve Bağdat'ta düzenlenen kanlı saldırılara yönelik kınama mesajı yayımlamıştı.

Tunus ile Hamas arasında da resmi bir ilişki bulunmuyor. Hamas yöneticilerinden Sami Ebu Zuhri, Tunus'a gerçekleştirdiği bir ziyarette Nahda Hareketi lideri ve Meclis Başkanı Raşid el-Gannuşi ile bir araya gelmişti.

Moritanya ve Hamas arasındaki ilişkiler resmi düzeyde seyrediyor. Heniyye haziran ayında Fas ziyaretinin ardından Moritanya'ya geçmiş ve Cumhurbaşkanı Muhammed Vild el-Gazvani ile bir araya gelmişti.

İSMAİL HANİYE ŞEHİT OLDU

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, İran'ın başkenti Tahran'da uğradığı suikast sonucu şehit oldu. Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada Haniye'ye suikastte İsrail parmağı olduğuna işaret edildi ve "İkametgahında siyonistlerin hain saldırısı sonucu hayatını kaybetti" denildi.

HAMAS'TAN YAZILI AÇIKLAMA

Haniye'nin şehit olması sonrası Hamas'tan yazılı açıklama geldi.

Saldırının İsrail tarafından yapıldığının işaret edildiği haberde şu ifadelere yer verildi:

Allah yolunda öldürülenleri ölü sanmayın, aksine diridirler ve Rableri katında rızıklandırılırlar.

Hamas'ın İslami direniş hareketi, büyük milletimiz Filistin'in çocuklarının, Arap ve İslam milletinin ve dünyanın tüm özgür insanlarının yasını tutuyor.

Hareketin lideri, İran'ın yeni cumhurbaşkanının göreve başlama törenine katıldıktan sonra Siyonistlerin Tahran'daki ikametgahına hain saldırısı nedeniyle hayatını kaybetti.