ABD'de 5 Kasım'da başkan seçilen ve 20 Ocak'ta yeniden Beyaz Saray'a dönmeyi bekleyen eski Başkan Donald Trump, Danimarka ile krizin fitilini ateşledi.
ABD-DANİMARKA KRİZİ: GRÖNLAND
Trump, 23 Aralık'ta yaptığı konuşmada Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiğini söylemesinin ardından Danimarka hükümeti Grönland'a yönelik savunma harcamalarında büyük bir artış yapacağını duyurdu.
DANİMARKA'DAN TRUMP ÖNLEMİ
Danimarka Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen, paketin kron bazında "çift haneli bir milyar miktarında" olduğunu, yani en az 1,5 milyar dolar (1,2 milyar sterlin) değerinde olduğunu söyledi. Poulsen duyurunun zamanlamasını "kaderin bir cilvesi" olarak tanımladı.
TRUMP "GRÖNLAND'I ALACAĞIZ" DEDİ
Trump, pazartesi günü yaptığı açıklamada devasa adanın mülkiyeti ve kontrolünün ABD için "kesin bir zorunluluk" olduğunu söyledi. Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda "Dünya çapında Ulusal Güvenlik ve Özgürlük amaçları doğrultusunda, Amerika Birleşik Devletleri, Grönland'ın mülkiyetinin ve kontrolünün mutlak bir gereklilik olduğunu düşünmektedir." ifadelerine yer verdi.
GRÖNLAND ABD İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?
Danimarka'nın özerk bir bölgesi olan Grönland, büyük bir ABD uzay tesisine ev sahipliği yapıyor. Grönland'ın ABD için önemi ise Kuzey Amerika'dan Avrupa'ya en kısa rota üzerinde yer almasından ve büyük mineral rezervlerine sahip olmasından kaynaklanıyor.
YENİ İHA KÖPEKLİ KIZAK EKİBİ
Savunma Bakanı Poulsen, savunma harcamalarındaki artışa ilişkin paketin iki yeni teftiş gemisi, iki yeni uzun menzilli insansız hava aracı ve iki ekstra köpekli kızak ekibinin satın alınmasına olanak sağlayacağını söyledi.
Başkent Nuuk'taki Arktik Komutanlığı'nda personel sayısının artırılması ve Grönland'ın üç ana sivil havalimanından birinin F-35 süpersonik savaş uçaklarını barındırabilecek şekilde modernize edilmesi için kaynak sağlanması da planlanıyor.
Poulsen "Uzun yıllardır Arktika'ya yeterli yatırım yapmadık, şimdi daha güçlü bir varlık göstermeyi planlıyoruz" şeklinde konuştu.
Savunma bakanı paketin maliyeti hakkında kesin bir rakam vermedi ancak Danimarka medyası paketin 12-15 milyar kron civarında olacağını tahmin ediyor.
BAŞBAKAN EGEDE: BİZ SATILIK DEĞİLİZ
Grönland Başbakanı Mute Egede ise Trump'ın sözlerine "Biz satılık değiliz" şeklinde cevap verdi. Grönlandlıların özellikle komşularıyla iş birliğine ve ticarete açık olmaya devam etmeleri gerektiğini de belirtti.