SON DAKİKA: Nobel Edebiyat Ödülü'nü Abdulrazak Gurnah kazandı! Abdulrazak Gurhan Kimdir? Abdulrazak Gurnah kitapları ve hayatı

ABDULRAZAK GURNAH KİTAPLARI

İlk romanı Memory of Departure'da (Ayrılışın Hatırası, 1987) Afrika'dageçen gençlik yıllarının ardından ülkeyi terk eden Hassan karakterinin hafızasında yer eden Afrika imgesini postkolonyal dönemin kimlik sorunları ışığında inceledi. İkinci romanı Pilgrim's Way (Hac Yolu, 1988) başlığını Winchester'ı Canterbury'deki Thomas Beckett mabedine bağlayan yoldan alır.

Daha iyi bir yaşam umuduyla İngiltere'ye gelen Tanzanyalı Davud, karşılaştığı göçmen karşıtı tutumlardan dolayı paranoyak bir benlik geliştirir ve çareyi Tanzanya'daki geçmişini tamamen silmekte arar. Dottie (1990), Dottie Badoara Fatma Balfour karakteri üzerinden benzer bir yabancılaşma sorununu tartışır. Fatma Balfour'un melez kimliği, ırk ve etnisite sorununun göçmen ve sürgün karakterler üzerindeki travmatik etkilerinin yakıcı bir simgesidir. Cennet'te (1994) Gurnah, Yakup'un oğlu Yusuf'un Kuran'da anlatılan hikâyesini 1900-1914 arası Doğu Afrika'ya uyarlar. Kolonyal söylemin Afrika'ya dair klişelerini kölelik, tarihin çarpıtılması, İslâmofobi gibi meseleler üstünden tartışırken Yusuf'un bireysel hikâyesi bir yandan kolonyalizmin bir yandan da despotizmin eleştirisine açılan ikili bir işlev görür.

By the Sea (Deniz Kenarında, 2001), emperyal pedagojinin Afrika'nın yerli gelenekleriyle karşılaşmasının doğurduğu verimli paradoksları konu eder. Salih Ömer, Kuran eğitimi almaktan duyduğu geleneksel kıvanç ile kolonyal eğitimin kazandırdığı dünya bilgisi arasında bocalarken yeni Afrika'nın çelişkileri ete kemiğe bürünür. Son Hediye (2011), 1996'da yayımlanan Sessizliğe Hayranlık'la (2018) birlikte bir nehir roman anlatısıdır. Sessizliğe Hayranlık'ın isimsiz anlatıcısı ülkesini terk eden bir Zanzibarlı muhaliftir; Britanya'ya yerleşip evlendikten sonra öğretmenlik yapar. Hayatının en istikrarlı görünen döneminde bireysel tarihini yazmaya karar verdiğinde, hiç de istikrarlı olmayan, kayıp ve kırılgan bir bastırılmış benlikle yüzleşmek zorunda kalır.

Son Hediye'de ise Gurnah, bu isimsiz anlatıcısının hikâyesini kültürel farklılıkları, belleğe kazınmış tarifsiz acıları kateden bir anlatıya kavuşturur. Gurnah'ın hakikat anlayışı, gerek kolonyal dönemin karamsar ve toptancı tasvirlerini gerekse anavatan-memleket şovenizmlerini reddeden sahici bir arayışa dayanır. Gurnah, romanları dışında, Salman Rushdie, Anthony Burgess, Joseph Conrad, Vidiadhar Surajprasad Naipaul, Zoe Vicomb gibi yazarlar üstüne edebiyat eleştirileri yazdı, kitaplar hazırladı.

KİMYA ÖDÜLÜ

Nobel Komitesi, 2021 Nobel Kimya Ödülü'nü Benjamin List ve David MacMillan'a verildiğini açıklamıştı. İkili ödülü, moleküler (küçük parçacık) yapı oluşturmak için geliştirdikleri 'asimetrik organokataliz' aracı için almıştı.

2021 Nobel Kimya Ödülü'nü bilim insanları Benjamin List ve David W.C. MacMillan kazandı.

İkili ödülü, moleküler (küçük parçacık) yapı oluşturmak için geliştirdikleri 'asimetrik organokataliz' aracı için aldı.

Nobel Kimya Ödülü, 1901 ile 2020 yılları 112 adet ödül 185 ayrı bilim insanına verildi. Curie'ler, en başarılı "Nobel Ödülü ailesi" oldu. Marie Curie ve Pierre Curie'nin karı-koca ortaklığı 1903 Nobel Fizik Ödülü'nü çifte getirdi. Marie Curie, 1911 Nobel Kimya Ödülü'nü alarak ikinci kez Nobel Ödülü'ne layık görüldü. Marie ve Pierre Curie'nin en büyük kızı Irène Joliot-Curie, kocası Frédéric Joliot ile birlikte 1935 Nobel Kimya Ödülü'nü aldı.

FİZİK ÖDÜLÜ

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nde düzenlenen basın toplantısında, bu yılki ödülün bir yarısının Japon meteorolog ve klimatolog Manabe ile Alman oşinograf ve iklim modelleyicisi Hasselmann'a, diğer yarısının da İtalyan teorik fizikçi Parisi'ye layık görüldüğü açıklandı.

"Dünya'nın ikliminin fiziksel modellemesini yapan, küresel ısınmayı hatasız öngören ve değişkenliğini ölçen" Manabe ve Hasselmann'ın "karmaşık sistemlerin kavranmasına ezber bozan katkı sundukları" bildirildi.

Parisi'nin de "atomdan gezegen ölçeğine kadar fiziksel sistemlerde dalgalanmalar ve düzensizliğin etkileşimini keşfinden" ötürü ödüle layık görüldüğü belirtildi.

Nobel Fizik Ödülü, 2020'de kara deliklerin keşfine katkı sağlayan çalışmalarından ötürü İngiliz matematiksel fizikçi Roger Penrose, Alman astrofizikçi Reinhard Genzel ve Amerikalı gök bilimci Andrea Ghez arasında paylaştırılmıştı.

Ghez, 1901'den bu yana ödülü kazanan dördüncü kadın olmuştu. 1903'te Marie Curie, 1963'te Maria Goeppert-Mayer ve 2018'de Dana Strickland Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştı.

Ödül, 2019'da da "evrenin yapısının ve geçmişinin anlaşılmasına yardımcı olan keşiflerinden" ötürü Kanadalı fizikçi ve teorik kozmolog James Peebles, İsviçreli astrofizikçi Michel Mayor ile İsviçreli gök bilimci Didier Queloz'e verilmişti.

Nobel Fizik Ödülü, 1901'den bu yana her yıl fizik alanında insanlığa önemli katkı sunan kişilere veriliyor.

Bundan 100 yıl önce 1921 yılında ödülü ünlü Alman fizikçi Albert Einstein kazanmıştı.

1915 yılında kristallerin yapılarını X ışınları yardımıyla analiz eden Lawrence Bragg, 25 yaşında Nobel Fizik Ödülü'nü babası William Henry Bragg ile paylaşmış ve bugüne kadar ödülü kazanan en genç fizikçi olmuştu.

Arthur Ashkin de 96 yaşında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülerek şimdiye kadar bu ödülü kazanan en yaşlı fizikçi unvanını kazanmıştı.