NE KADAR ÖDEMEK GEREKİR?
Askerlik borçlanmasında en düşük ve en yüksek tutarlar, brüt
asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. En az tutar aylık olarak brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar oluyor. Bu da 2019 yılı için
818 lira 69 kuruştur. Yani bu yıl askerlik borçlanması yapacak kişinin, bir aylık borçlanma için en az
818 lira 69 kuruş ödeme yapması gerekiyor. Bunun 7.5 katına kadar yüksek prim de ödenebiliyor. Taban tutar her yıl asgari ücrete yapılan zamla birlikte yükseliyor.
ASTEĞMENLERDE DURUM FARKLI
Askerliğini asteğmen olarak yapanlarda 2 ayrı durum söz konusu bulunuyor. Öncelikle
yedek subay okulunda geçen süreleri borçlanarak emeklilik hesabında kullanabiliyorlar. Asteğmen olarak görev yaptıkları süreler de emekliliği öne çekiyor. Adaylar, asteğmenliğe geçtikleri andan itibaren Emekli Sandığı (4C) kapsamında
sigortalı sayılıyor. Yedek subaylıktan önce
SSK'lı olanların işe giriş tarihleri asteğmenlik süresinin 4'te 1'i kadar geriye götürülüyor. Yani 12 ay asteğmen olan bir sigortalının işe giriş tarihi 3 ay geriye çekiliyor. Önce yedek subay olup sonra SSK'lı olunmuşsa 4C'li oldukları tarih yedek subaylık süresinin 4'te 1'i kadar geriye götürülerek işe başlangıç tarihi olarak kabul ediliyor. Ayrıca ödenen primler de toplam prime ilave ediliyor.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
MAZERET İZNİ YASADA BELLİ/ SİZDEN GELENLER
Özel sektörde çalışıyorum. İşçinin mazeret izni yok mu? İsmi saklı
Mazeret izinleri şunlardır; işçinin evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde 3 gün, eşinin doğum yapması halinde ise 5 gün ücretli izin. İşçilerin en az yüzde 70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, 1 yıl içinde toptan veya bölümler halinde 10 güne kadar ücretli izin hakları vardır.
ZAMAN AŞIMINA DİKKAT EDİN
2012'de emekli olduktan sonra aynı yerde çalışmaya devam ettim ve 7 yıl oldu. Önceki haklarımı alamıyorum, yıllık izin süresi gibi. İsmi saklı
Emekli olmak için işyerinden çıkışınızın verilmesi gerekiyor. Dolayısıyla sizin 2012'de ayrıldığınızda tazminat, izin, mesai gibi haklarınızı almış olmanız gerekir. Almadıysanız ve dava açılmadıysa 5 yıllık zaman aşımını da kaçırmışsınız demektir. 2012'de yeniden başladığınızda tüm haklarınız sıfırlanmış oluyor. Dolayısıyla 6 yıllık tazminat ve
yıllık izin parası gibi haklarınız olabilir. Emekli olduktan sonra hiçbir hakkınız ödenmedi ve aynı haklarla devam kararı aldıysanız ve anlaşma böyle ise bu kez tüm haklarınız saklıdır. Ödenmiyorsa arabulucuya gidebilirsiniz.
EFSANELERE İNANMAYIN
Düşük ücreti olanların çalıştıkça emeklilikte alacakları maaşı geriliyordu. Bu düzeltildi mi? Ahmet AKCAN
Bu bir şehir efsanesi. Çalıştıkça emekli maaşının düşmesi mümkün değil ancak yüksek maaş alanların emekli maaşı yükselir, düşük alanlarınki artmaz.
ekonomi@takvim.com.tr