Siyasette kalıcı istikrarı sağlarken ekonomide de reformların önünü açan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçiş süreciyle birlikte finansal saldırıya maruz kalan Türkiye, her türlü olumsuz algı operasyonlarına rağmen kararlı duruş ve gerçekleştirilen yapısal düzenlemelerle hedeflerine ulaşıyor. Mücadele alanlarının başına enflasyonu koyan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın koordinasyonunda atılan adımlarla, enflasyon 26 ay sonra tek haneye gerilerken, Türkiye yıllık bazda tarihinin en büyük cari fazlasını verdi.
HEVESLERİ KURSAKLARINDA KALDI
Geçen yıl yeni hükümet sisteminin ilk kabinesi kurulduğu sırada doların 7.2 TL'ye kadar ulaşması ile zirve yapan finansal saldırı, enflasyonun da Ekim 2018'de yüzde 25.2'ye çıkmasına neden olmuştu. Ancak Hazine ave Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın 20 Eylül 2018'de açıkladığı Yeni Ekonomi Programı ile başlayan süreçte atılan adımlar, finansal saldırıların püskürtülmesini sağladı.
ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYDU
Enflasyonla mücadeleyi öncelikli gündem maddesi haline getiren bakanlık, o dönemde Enflasyonla Topyekün Mücadele Programı başlattı. Özel sektör ve kamu kurumları ile bakanlıkların da destek olduğu kampanyayla fiyat artışları durdu. Gıda Komitesi'nden Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi'ne kadar tüm kurumlar yaptıkları düzenlemelerle olumsuz algının dağılmasını sağladı. Özellikle finansman tarafında atılan adımların mimarı olan Albayrak'ın sorumluluğu üstüne alıp, verdiği kararlılık mesajları başarıda kilit rol oynadı.
KAMU BANKALARI ÖNCÜ OLDU
Özellikle kamu bankalarının konut, taşıt ve ticari kredilerde gerçekleştirdiği faiz indirimleri, ertelenmiş talebi harekete geçirdi. Finansal mimarinin en önemli taşlarından olan ve ağustos ayından itibaren hesaplanmaya başlanan TLREF ile, bankacılık sektörünün faiz riskini yurtdışına bağımlı olmadan yönetmesinin önü açıldı. Tüm bu adımların sonunda enflasyon eylülde 26 ay sonra tek haneye inerken, 32 ayın da en düşük seviyesine geriledi. Üretici Fiyatları Endeksi ise yüzde 45'te'n 2.45'e gerileyerek 3 yılın en düşük seviyesini gördü. ÜFE'deki düşüş, maliyet baskısını azaltarak enflasyonda kalıcı tek hanenin de önünü açtı. Cari fazlada da tarihi başarı yakalandı.
İVME DESTEĞI IKIYE KATLANDI
Yerli ve milli üretimi destekleyerek stratejik alanlarda dış ticaret açığını aşağı çekmek için mayıs ayında uygulamaya alınan İVME (İleri, Verimli, Milli Endüstri) Finansman Paketi, olumlu meyvelerini vermeye devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ihracat ve katma değerli ürün üretimini güçlendirmeyi hedefleyen İVME Finansman Paketi'nin, sanayi ve tarım alanlarında üretim altyapısının gelişmesi için katkı sağlamaya devam ettiğini vurguladı.
MALİYETLER GERİLEDİ
Bakan Albayrak yaptığı değerlendirmede, enflasyonla mücadelede sağlanan başarı ile birlikte İVME paketine talebin arttığını, enflasyona endeksli faiz oranları sayesinde finansman maliyetlerinde de önemli düşüşler görüldüğüne vurgu yaptı. Bakan Albayrak'ın paylaştığı verilere göre, 5 Ağustos'ta 5.2 milyar TL olan tahsis edilen kredi limiti, 30 Eylül itibarıyla yüzde 83 artarak 9.5 milyar liraya çıktı. Kredi kullandırım tutarı da yüzde 94 artarak 1.7 milyar liradan 3.3 milyara ulaştı. Gıda fiyatlarında yaşanan dalgalanmalara karşı Ziraat Bankası aracılığıyla devreye alınan Seracılık Finanman Paketi ile üreticilere sağlanan kredi tutarı da 7 Ağustos'tan bu yana yüzde 24 artarak 2.35 milyar liraya çıktı. Albayrak, "Tarımsal üretimde, finansman ihtiyacını en uygun modellerle karşılamaya devam edeceğiz" dedi.
TOPARLANMA GÜÇLENDİ
Merkez Bankası'nın son iki Para Politikası Kurulu toplantısında gerçekleştirdiği 7.5 puanlık faiz indirimi ile birlikte kredi kanalları açılırken, reel sektörün düşük faizle borçlanabilmesi yatırımların da önü açıldı. Konut ve otomobil satışlarında yaşanan artışların yanı sıra, kamu bankaları öncülüğünde devreye alınan finansman paketleri, ekonominin üçüncü çeyrekle birlikte toparlanmasının önünü açtı.
SWAP PLANINI BOZDU
Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Türkiye Bankalar Birliği'nin, döviz ve faiz oranlarına yönelik aldığı tedbirler ekonomideki yükselişin fitilini ateşledi. Türkiye'yi swap üzerinden vurma planlarını boşa çıkaran hamlelerle birlikte, ihracat ve katma değerli ürün üretimini ve yerli makine alımını destekleyen İVME, KOBİ Değer Paketi gibi finansmana yönelik operasyonlar, bir yandan maliyetleri düşürürken, diğer yandan da yatırımları canlandırıp toparlanmaya geçişi hızlandırdı.